1. HUR cho biết đã phá hủy máy bay ném bom chiến thuật Su-24 của Nga và các mục tiêu khác ở Crimea bị tạm chiếm
Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, HUR, cho biết máy bay điều khiển từ xa của họ đã bắn trúng một máy bay ném bom chiến thuật Su-24 của Nga trong loạt tám “cuộc tấn công chính xác” vào các mục tiêu quân sự bên trong Crimea bị Nga tạm chiếm vào ngày 5 tháng 12.
HUR cho biết như trên trong cuộc họp báo hôm Thứ Bẩy, 06 Tháng Mười Hai. Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết các cuộc tấn công được thực hiện bằng máy bay điều khiển từ xa tầm xa bởi đơn vị Prymary nghĩa là “Các con ma”.
Một máy bay ném bom chiến thuật Su-24, một mái che radar, một nhóm radar 39N6 Kasta-2E2, một máy bay điều khiển từ xa Orion, hai hệ thống radar 48Ya6-K1 Podlot, một đoàn tàu chở hàng và một xe tải Ural đã bị hư hại trong các cuộc tấn công.
Kể từ khi sáp nhập Crimea bất hợp pháp vào năm 2014, Nga đã quân sự hóa toàn diện bán đảo này, sử dụng nơi này làm căn cứ cho các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa thường xuyên nhằm vào Ukraine, các hoạt động ở Hắc Hải và các hoạt động trên bộ vào miền nam Ukraine.
Kể từ năm 2023, Ukraine đã liên tục tăng cường các lựa chọn tấn công các mục tiêu của Nga ở Crimea, bằng cả máy bay điều khiển từ xa trên không và trên biển, tùy thuộc vào mục tiêu.
[Kyiv Independent: HUR says it destroyed Russian Su-24 tactical bomber, other targets in occupied Crimea]
2. Báo cáo cho biết máy bay phản lực của Tổng thống Zelenskiy suýt va chạm với bốn máy bay điều khiển từ xa
Theo tờ The Journal, chính quyền Ireland đang điều tra bốn máy bay điều khiển từ xa dường như đang cố gắng bám theo hoặc chặn máy bay của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy khi máy bay của ông đến Dublin.
Cảnh sát Ireland trả lời Newsweek rằng: “Cảnh sát Ireland không bình luận về tài liệu do bên thứ ba công bố” khi trả lời câu hỏi qua email.
Lực lượng Phòng vệ Ireland sau đó đã nói với Newsweek: “Vì lý do an ninh hoạt động, chúng tôi không bình luận gì về chi tiết cụ thể của bất kỳ sự việc bị cáo buộc nào.”
Tuy nhiên, lực lượng Phòng vệ hỗ trợ hoạt động an ninh, do An Garda Siochana chỉ huy, đã điều động thành công bằng nhiều phương tiện khác nhau, cuối cùng dẫn đến chuyến thăm an toàn và thành công của Tổng thống Zelenskiy tới Ireland”, sĩ quan báo chí của lực lượng này cho biết.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine và các phòng báo chí của Quân đội và Không quân Ukraine để bình luận.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đến Dublin vào thứ Hai trong chuyến thăm cấp nhà nước chính thức đầu tiên tới Ireland, gặp Thủ tướng Micheál Martin và các quan chức cao cấp.
Các quốc gia Âu Châu đã cáo buộc Nga vi phạm không phận có chủ quyền bằng máy bay điều khiển từ xa như một phần của “chiến tranh hỗn hợp” được thiết kế để gây ra sự nhầm lẫn và lo lắng giữa các đồng minh NATO, những người đã hỗ trợ Ukraine trong suốt cuộc xâm lược của Nga vào nước láng giềng phía tây.
Ba Lan, Lithuania và Estonia đều phải chịu những cuộc xâm lược này, mỗi quốc gia đều viện dẫn Điều bốn của NATO, trong đó kêu gọi các cuộc đàm phán cao cấp về phản ứng tiềm tàng, trong khi NATO và Âu Châu đang vật lộn tìm cách giải quyết những hành động khiêu khích này.
Theo các báo cáo, vào thời điểm này, nguồn gốc của máy bay điều khiển từ xa và ai có thể đã điều khiển chúng vẫn chưa được biết, nhưng lực lượng an ninh hiện tin rằng máy bay điều khiển từ xa chỉ nhằm mục đích phá hoại chuyến bay của Tổng thống Zelenskiy, vì đèn của chúng vẫn bật khi bay.
Ủy viên Garda Justin Kelly biết về vụ việc vào sáng sớm thứ Ba, trong khi Martin và các bộ trưởng Tư pháp và Quốc phòng chỉ được thông báo vài giờ sau khi vụ việc xảy ra.
Tờ Journal đưa tin rằng Tổng thống Zelenskiy đã đến Ireland vào thứ Hai, sớm hơn dự kiến, nhưng lại phát hiện bốn máy bay điều khiển từ xa kiểu quân sự không rõ nguồn gốc vi phạm vùng cấm bay được chỉ định vốn là đường bay của ông.
Máy bay điều khiển từ xa đã đến địa điểm mà máy bay của Tổng thống Zelenskiy đáng lẽ phải đến nếu nó đến đúng giờ vào khoảng 11 giờ tối giờ địa phương, và đến đúng lúc máy bay sẽ bay qua điểm đó.
Các nguồn tin nói chuyện với tờ The Journal cho biết các máy bay điều khiển từ xa dường như được phóng từ phía đông bắc Dublin và bay vòng quanh trong khoảng hai giờ. Chúng cũng lượn lờ phía trên một tàu Hải quân Ireland đã bí mật điều động cho chuyến thăm của Tổng thống Zelenskiy.
Tàu LÉ William Butler Yeats không bắn hạ được máy bay điều khiển từ xa cũng không có khả năng vô hiệu hóa chúng, và một máy bay của Không quân Ireland gần đó cũng không tham gia. Các nhân viên quan sát trên boong đã phát hiện ra máy bay điều khiển từ xa vì đèn của chúng bật sáng khi bay.
Các hướng điều tra bao gồm liệu máy bay điều khiển từ xa có được phóng từ một con tàu không bị phát hiện hay không.
[Newsweek: Zelensky’s Jet in Near-Miss With Four Drones: Report]
3. Cuộc tấn công Kharkiv lần thứ ba của Nga tan vỡ khi màn cắm cờ kết thúc trong thảm họa
Hôm nay có những cập nhật quan trọng từ hướng Kharkiv, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết.
Tại đây, Nga đã phát động cuộc tấn công thứ ba vào Kharkiv, khôi phục lại chiến dịch đã thất bại hai lần, nhưng giờ đây với rủi ro thậm chí còn cao hơn và triển vọng yếu hơn nhiều.
Được thúc đẩy bởi tuyên truyền và sự tuyệt vọng về chính trị, động thái mới này đang dần lộ rõ, phơi bày một tính toán chiến lược sai lầm ở cao cấp nhất của Điện Cẩm Linh.
Trò tuyên truyền cắm cờ kết thúc trong thảm họa
Gần đây, Nga đã vội vàng tuyên bố chiến thắng khi tuyên bố chiếm được Vovchansk, nhưng thực tế trên chiến trường lại cho thấy một câu chuyện hoàn toàn khác.
Trong một nỗ lực bất thành nhằm tạo ra những thước phim mang tính biểu tượng chứng minh quyền kiểm soát hoàn toàn, quân đội Nga đã cử một người cầm cờ thực hiện một nhiệm vụ về cơ bản là tự sát. Người lính này cố gắng cắm cờ Nga bên cạnh một ngôi nhà đổ nát, nhưng đã bị tiêu diệt ngay lập tức bởi hỏa lực chính xác của quân đội Ukraine.
Tuyệt vọng vì muốn dựng lên hình ảnh này, các chỉ huy đã cử một người cầm cờ thứ hai đến ngay sau đó, nhưng anh ta cũng chịu chung số phận. Bị các quan sát viên Ukraine phát hiện, bị máy bay điều khiển từ xa theo dõi và bị vô hiệu hóa trước khi kịp thực hiện cử chỉ tượng trưng.
Người Nga muốn một bức ảnh chiến thắng; thay vào đó, họ lại tạo ra một ví dụ khác về sự mất mát vô nghĩa. Hình ảnh mà Putin hy vọng sẽ trình bày đã tan vỡ, thay vào đó là cảnh quay những người cầm cờ ngã xuống nằm trong đống đổ nát mà Nga không thể thu hồi.
Những tuyên bố chiến thắng giả tạo đóng vai trò là vũ khí ngoại giao
Mặc dù không chụp được ảnh ở Vovchansk, các chỉ huy Nga vẫn quyết định báo cáo với Putin rằng Vovchansk đã bị chiếm, và Putin ngay lập tức khuếch đại tuyên bố này.
Thời điểm này được tính toán một cách chính trị, với việc Mạc Tư Khoa nhắm đến vòng đàm phán tiếp theo giữa Mỹ và Nga, giả vờ giành được một chiến thắng lớn ở đông bắc Ukraine. Nỗ lực kéo cờ do đó không chỉ là một chiêu trò trên chiến trường mà còn là một vũ khí ngoại giao.
Chiến lược vùng đệm nhằm mục đích kéo giãn hàng phòng thủ của Ukraine
Putin đã lợi dụng sự kiện này để một lần nữa ra lệnh thiết lập một “vùng đệm” dọc biên giới, nhưng sáng kiến này phản ánh sự tuyệt vọng chính trị nhiều hơn là logic quân sự. Với sáng kiến này, đợt tấn công mới nhất của Nga vào Vovchansk thực chất là nỗ lực thứ ba nhằm mở màn cuộc tấn công Kharkiv, và nó đã tự phơi bày là một sai lầm chiến lược, dựa trên lời nói dối về các chiến dịch cắm cờ thất bại.
Bằng cách tái áp dụng ý tưởng “vùng đệm”, Nga cũng tìm kiếm một mục tiêu được tính toán kỹ lưỡng hơn để buộc Ukraine phải phân tán lực lượng dự bị. Nhóm lực lượng phía Bắc của Nga đã được lệnh tạo áp lực dọc theo toàn bộ biên giới.
Nếu thành công, điều này sẽ làm căng thẳng hệ thống phòng thủ của Ukraine, buộc Kyiv phải điều động quân đội khỏi các điểm trọng yếu như Pokrovsk. Điện Cẩm Linh hy vọng hành động thao túng này sẽ làm suy yếu nhân lực và hậu cần của Ukraine, đồng thời thực sự mở màn cho cuộc tấn công Kharkiv lần thứ ba của Nga.
Mặc dù vậy, theo lệnh của Putin, quân đội Nga đã tiếp tục các cuộc tấn công xung quanh Vovchansk với hậu quả chết người, vì hệ thống phòng thủ của Ukraine tại đây đã được củng cố trong hơn một năm.
Các lối tiếp cận được rải mìn dày đặc, được bảo vệ bởi máy bay điều khiển từ xa tầm nhiệt, các đội FPV và các cuộc phục kích của bộ binh. Hoạt động giám sát của Ukraine không ngừng nghỉ, và các đơn vị tấn công của Nga được điều động với sự hỗ trợ tối thiểu liên tục bị phát hiện và tiêu diệt.
Các nhà điều khiển máy bay điều khiển từ xa đã nắm bắt được thực tế khắc nghiệt, khi trong một trường hợp, quân đội Nga đang thận trọng tiến về phía trước, trước khi giẫm phải mìn và bị nổ tung. Trong một cuộc tấn công khác, những người khác đi thẳng vào ổ phục kích của bộ binh Ukraine và ngay lập tức bị tiêu diệt bởi hỏa lực súng nhỏ.
Những ai cố gắng vượt qua được sẽ bị máy bay điều khiển từ xa FPV truy đuổi trong đống đổ nát. Ngay cả những người cố gắng tìm chỗ ẩn nấp trong cây cối và bờ sông cũng không tìm thấy chỗ ẩn nấp.
Mặc dù mất thêm hàng trăm người, sự thay đổi lãnh thổ duy nhất có thể đo lường được là một bước tiến nhỏ của Nga vào phía tây thị trấn ở phía nam con sông, một thành quả không đáng kể đạt được với cái giá phải trả là thương vong khổng lồ.
Những tuyên bố chiến thắng tách biệt khỏi thực tế chiến trường
Nhìn chung, tuyên bố chiến thắng của Putin tại Vovchansk, dựa trên những nỗ lực cắm cờ tượng trưng thất bại, hoàn toàn tách biệt với thực tế trên chiến trường.
Những tuyên bố này chỉ nhằm gây áp lực lên Ukraine trước các cuộc đàm phán và tô vẽ Nga đang tiến lên, trong khi thực tế, lực lượng của họ chưa đạt được thành tựu gì đáng kể. Giới lãnh đạo Nga hy vọng ai đó ở Washington sẽ coi trọng những tuyên bố này, nhưng thực tế những thất bại liên tiếp đã chứng minh điều đó.
Cuộc tấn công Kharkiv, vốn đã thất bại hai lần, một lần nữa trở thành thảm họa tự gây ra. Thay vì giành lợi thế, Nga lại đẩy thêm hàng trăm binh sĩ vào cuộc chiến chỉ để tạo nên một hình ảnh mang tính biểu tượng, mà chẳng để lại gì ngoài những người cầm cờ đã chết.
[Europe Maidan: Russia’s third Kharkiv offensive unravels as flag-planting stunt ends in disaster]
4. Putin chia sẻ chi tiết mới về kế hoạch hòa bình của Tổng thống Trump
Putin cho biết việc tìm kiếm sự đồng thuận để lập hòa bình với Ukraine là rất khó khăn và có những đề xuất trong kế hoạch của Hoa Kỳ mà Mạc Tư Khoa không đồng ý, truyền thông nhà nước Nga đưa tin sau cuộc gặp của ông tại Điện Cẩm Linh với các đặc phái viên của Tổng thống Trump là Steve Witkoff và Jared Kushner.
Putin cho biết bộ đề xuất hiện tại của Hoa Kỳ có 27 điểm, được chia thành bốn phần, với ý định sẽ thảo luận riêng từng khối. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trước đó cho biết chỉ có 20 điểm trong dự thảo kế hoạch sau các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ tại Geneva.
Putin, người đưa ra bình luận trong một cuộc phỏng vấn với India Today, cho biết cuộc họp với Witkoff kéo dài vài giờ vì Nga chưa xem xét tất cả các đề xuất mới nhất, và vì vậy mọi điểm trong danh sách cần được thảo luận. Ông gọi đó là một “cuộc trò chuyện cần thiết” và cho biết cơ sở là các thỏa thuận đã đạt được với Tổng thống Trump tại Alaska.
Nhưng Putin không đưa ra chi tiết cụ thể, nói rằng ông đang cố gắng bảo vệ quy trình của Tổng thống Trump: “Việc nói ngay bây giờ chính xác điều gì không phù hợp với chúng ta và điều gì chúng ta có thể đồng ý có vẻ quá sớm đối với tôi, vì điều đó có thể làm gián đoạn quy trình làm việc mà Tổng thống Trump đang cố gắng thiết lập.”
Nhà lãnh đạo Nga một lần nữa đe dọa Ukraine về Donbas, nơi lực lượng Kyiv nắm giữ một phần lãnh thổ đáng kể: “Hoặc chúng tôi phải giải phóng những vùng lãnh thổ này bằng vũ trang, hoặc quân đội Ukraine phải rời khỏi những vùng lãnh thổ này và ngừng giết người.”
Các nhà đàm phán Ukraine đang quay trở lại Hoa Kỳ để gặp gỡ các quan chức của Tổng thống Trump nhằm thảo luận lại về các đề xuất hòa bình sau cuộc gặp ở Mạc Tư Khoa. Một cuộc gặp dự kiến ở Âu Châu ngay sau cuộc hội đàm tại Điện Cẩm Linh giữa Witkoff, Kushner và Tổng thống Zelenskiy được tường trình đã bị hủy bỏ.
Putin đang có chuyến công du Ấn Độ, quốc gia mà việc mua dầu mỏ là một trụ cột quan trọng cho nền kinh tế Nga đang bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt, nhưng đã bị Tổng thống Trump tấn công bằng các mức thuế quan thứ cấp liên quan đến cuộc chiến Ukraine. Putin cho biết ngân hàng trung ương của hai nước có thể vượt qua bất kỳ hạn chế thương mại nào: “Có những khó khăn nhất định, nhưng vẫn có giải pháp.”
[Newsweek: Russia-Ukraine War Live: Putin Shares New Details on Trump Peace Plan]
5. Thủ tướng Ấn Độ Modi đạt được thỏa thuận vũ khí với Putin và Tổng thống Trump
Ấn Độ đã tiến hành ký kết các thỏa thuận quốc phòng lớn với cả Hoa Kỳ và Nga khi Putin đến New Delhi vào thứ năm để hội đàm chính thức với Thủ tướng Narendra Modi, trong chuyến thăm Ấn Độ đầu tiên của ông kể từ cuộc xâm lược Ukraine năm 2022.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng như Bộ Ngoại giao Nga và Ấn Độ để bình luận.
Ấn Độ tiếp tục tăng cường quan hệ quốc phòng với Nga, ngay cả khi chịu áp lực từ Hoa Kỳ, khiến mối quan hệ giữa Modi và Tổng thống Trump trở nên căng thẳng trong những tháng gần đây.
Tổng thống Trump đã áp thuế lên tới 50% lên hàng hóa Ấn Độ vào ngày 27 tháng 8, sau khi áp đặt thêm mức thuế 25% đối với nước này liên quan đến việc mua dầu của Nga, nguồn dầu giúp Mạc Tư Khoa chi trả cho cuộc chiến ở Ukraine. Nga là nhà cung cấp dầu hàng đầu của Ấn Độ.
Chính phủ Ấn Độ hôm thứ Năm cho biết việc giao tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Nga bị trì hoãn sẽ diễn ra vào năm 2028, dựa trên thỏa thuận năm 2019, Cục Thông tin Báo chí cho biết trên X. Ấn Độ đã ký hợp đồng trị giá 3 tỷ đô la để thuê một tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Akula-1 từ Nga.
Putin sẽ thăm Ấn Độ vào thứ Năm và thứ Sáu để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Ấn Độ - Nga lần thứ 23. Modi, người đã đến thăm Mạc Tư Khoa năm ngoái và gặp Putin thoáng qua tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, gọi tắt là SCO vào tháng 9, đã kiềm chế không lên án Nga về vấn đề Ukraine, mà nhấn mạnh một giải pháp hòa bình, theo hãng thông tấn Associated Press.
Theo Cục Các vấn đề Nam và Trung Á thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, vào thứ Tư, Ấn Độ và Hoa Kỳ đã ký một thỏa thuận trị giá 946 triệu đô la để mua các dịch vụ bảo dưỡng cho 24 máy bay trực thăng MH-60R Seahawk.
Vào giữa tháng 11, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê duyệt việc bán hỏa tiễn Excalibur trong một thỏa thuận trị giá 47,1 triệu đô la và hệ thống hỏa tiễn Javelin, bao gồm 25 đơn vị phóng, với giá khoảng 45,7 triệu đô la, đánh dấu giao dịch mua quốc phòng đầu tiên của Ấn Độ từ Hoa Kỳ kể từ khi mức thuế quan tăng.
Sự kiện này diễn ra sau khi Ấn Độ và Hoa Kỳ ký kết khuôn khổ quốc phòng mang tính bước ngoặt kéo dài 10 năm vào tháng 10, nhằm mục đích tăng cường đáng kể hợp tác quân sự, và một cuộc gặp tại Kuala Lumpur giữa Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth và Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh.
Ấn Độ đang đi trên một con đường rất khó khăn, tìm cách duy trì mối quan hệ chặt chẽ với cả Moskva và các cường quốc phương Tây, đồng thời vẫn bảo vệ được quyền tự chủ chiến lược, các nhà phân tích nhận định. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Ấn Độ với Moskva, vốn đang bị Washington giám sát chặt chẽ hơn, khiến New Delhi khó duy trì được nền độc lập hoàn toàn, Chietigj Bajpaee, nghiên cứu viên cao cấp về Nam Á thuộc Chương trình Á Châu - Thái Bình Dương tại Chatham House, nhận định trong một phân tích gần đây.
[Newsweek: India’s Modi Secures Arms Deals With Putin and Trump]
6. Macron kêu gọi ‘sự đoàn kết’ giữa Mỹ và Âu Châu khi được hỏi về nhận xét cho rằng Mỹ đang phản bội
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh sự cần thiết phải “thống nhất” giữa Âu Châu và Hoa Kỳ về vấn đề Ukraine khi được hỏi về các báo cáo cho rằng ông nói rằng Washington có thể sắp “phản bội” Kyiv trong một cuộc gọi riêng với các nhà lãnh đạo Âu Châu.
“Tôi đã thấy đủ thứ tin đồn trong vài ngày qua,” Macron nói với các phóng viên trong chuyến công du Thành Đô cùng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. “Sự thống nhất giữa người Mỹ và người Âu Châu về vấn đề Ukraine là điều cần thiết… Chúng ta cần phải hợp tác. Chúng ta phải hợp tác.”
Macron đã trả lời các câu hỏi về bản ghi chép bị rò rỉ mà Der Spiegel thu thập được về cuộc gọi hôm thứ Hai giữa Macron và các nhà lãnh đạo Âu Châu khác. Tạp chí Đức đưa tin rằng tổng thống Pháp đã cảnh báo về “mối nguy hiểm lớn” đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa do Mỹ làm trung gian.
Khi được hỏi về câu chuyện này, một quan chức của Điện Elysée, giấu tên để tuân thủ quy trình chuyên nghiệp tiêu chuẩn tại Pháp, đã nhấn mạnh vào thứ năm rằng văn phòng của Macron đã công bố bản tóm tắt riêng về cuộc trao đổi “trong đó từ phản bội không xuất hiện”.
Macron đưa ra quan điểm lạc quan hơn vào thứ sáu khi nói rằng Washington là đối tác được hoan nghênh trong các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra và rằng Âu Châu và Hoa Kỳ “không được nhượng bộ trước bất kỳ tinh thần chia rẽ nào” về vấn đề Ukraine.
“Chúng tôi hoan nghênh và ủng hộ những nỗ lực hòa bình của Hoa Kỳ”, ông nói thêm. “Hoa Kỳ cần người Âu Châu dẫn dắt các nỗ lực hòa bình của mình bởi vì điều này đang diễn ra trên lục địa Âu Châu.”
Cuộc gọi hôm thứ Hai diễn ra sau khi chính quyền Tổng thống Trump công bố kế hoạch hòa bình gồm 28 điểm - được tường trình do Điện Cẩm Linh soạn thảo cùng với đặc phái viên của Washington là Steve Witkoff và con rể của Tổng thống Trump là Jared Kushner - bị Ukraine và các đồng minh Âu Châu chỉ trích là quá thiên vị Nga.
Các cuộc đàm phán tiếp theo tại Geneva, có sự tham dự của các quan chức Âu Châu, Ukraine và Mỹ, đã đưa ra một kế hoạch 19 điểm cập nhật mà Nga vẫn chưa đồng ý.
[Politico: Macron urges US-European ‘unity’ when asked about alleged betrayal remark]
7. Một số trẻ em Ukraine bị Nga bắt cóc đã bị đưa sang Bắc Hàn, chuyên gia nói với Thượng viện Hoa Kỳ
Kateryna Rashevska, chuyên gia pháp lý tại Trung tâm Nhân quyền Khu vực Ukraine, phát biểu trước một tiểu ban của Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày 3 tháng 12 rằng đã có ít nhất hai trường hợp trẻ em Ukraine bị lực lượng Nga bắt cóc ở miền đông Ukraine và bị cưỡng bức chuyển đến một trại ở Bắc Hàn.
“Misha 12 tuổi đến từ vùng Donetsk bị tạm chiếm và Liza 16 tuổi đến từ Simferopol bị tạm chiếm đã bị đưa đến trại Songdowon ở Bắc Hàn, cách nhà 9.000 km,” Rashevska làm chứng. “Trẻ em ở đó được dạy cách 'tiêu diệt quân phiệt Nhật Bản' và gặp gỡ các cựu chiến binh Nam Hàn, những người đã tấn công tàu Pueblo của Hải quân Hoa Kỳ vào năm 1968, giết chết và làm bị thương chín lính Mỹ.”
Lời khai này được đưa ra khi bắt đầu phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ về vụ bắt cóc hàng loạt trẻ em Ukraine của Nga.
Kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, Bình Nhưỡng đã củng cố mối quan hệ với Mạc Tư Khoa, cung cấp vũ khí và điều động quân đội Bắc Hàn để hỗ trợ cuộc chiến của Nga ở Ukraine vào năm 2024. Vào cuối năm 2024, Bình Nhưỡng đã gửi khoảng 11.000–12.000 quân tới Nga để giúp đẩy lùi bước tiến của Ukraine vào Tỉnh Kursk của Nga.
Theo cơ sở dữ liệu quốc gia “Trẻ em chiến tranh” của Ukraine, ít nhất 19.546 trẻ em Ukraine đã bị bắt cóc khỏi các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm và đưa đến Nga hoặc các khu vực do Nga kiểm soát kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.
Trong khi ước tính có hàng ngàn trẻ em đã bị các gia đình Nga cưỡng bức nhận làm con nuôi, những trẻ khác, bao gồm cả trẻ mồ côi có gia đình bị quân đội Nga giết hại, đã bị đưa vào các trại cải tạo và quân sự hóa của Nga.
“Trung tâm Nhân quyền Khu vực đã ghi nhận 165 trại cải tạo, nơi trẻ em Ukraine bị quân sự hóa và Nga hóa. Những trại này tồn tại ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm, Nga, Belarus và Bắc Hàn”, Rashevska nói thêm trong lời khai của mình.
Trong một lời khai riêng do Nathaniel Raymond cung cấp, Giám đốc điều hành Phòng nghiên cứu nhân đạo Yale đã nói với các nhà lãnh đạo quốc hội rằng tổ chức này hiện ước tính rằng ít nhất 35.000 người vẫn đang bị Nga giam giữ, bao gồm cả những người được cử đi chiến đấu chống lại đất nước của họ ở tiền tuyến.
Các quan chức Ukraine ước tính con số trẻ em bị bắt cóc thực tế có thể cao hơn nhiều. Thanh tra viên Dmytro Lubinets đưa ra con số lên tới 150.000, trong khi Ủy viên Tổng thống về Quyền Trẻ em Daria Herasymchuk đưa ra con số dao động từ 200.000 đến 300.000.
Cuộc điều tra gần đây của tờ Kyiv Independent nhấn mạnh rằng tính đến năm 2025, ước tính vẫn còn 1,6 triệu trẻ em Ukraine ở các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm.
Năm 2023, Tòa án Hình sự Quốc tế đã ban hành lệnh bắt giữ Putin và Ủy viên về Quyền trẻ em của Nga Maria Lvova-Belova vì vai trò của họ trong các vụ bắt cóc trẻ em được nhà nước bảo trợ.
Vào ngày 1 tháng 12, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết cho đến nay chỉ có 1.859 trẻ em Ukraine bị Nga bắt cóc được đưa trở về.
[Newsweek: Several Ukrainian children abducted by Russia forcibly sent to North Korea, expert tells US Senate]
8. Merz vội vã đến Brussels để đàm phán với De Wever và Von Der Leyen về tài sản của Nga
Thủ tướng Đức Friedrich Merz sẽ đến Brussels vào thứ sáu để thuyết phục giới lãnh đạo Bỉ ủng hộ khoản vay bồi thường 165 tỷ euro cho Ukraine bằng cách sử dụng giá trị tiền mặt của các tài sản nhà nước bị đóng băng của Nga trên lãnh thổ Bỉ.
Phát ngôn nhân của chính phủ Đức nói với POLITICO rằng: “Thủ tướng Friedrich Merz sẽ tới Bỉ vào tối mai để dùng bữa tối và nói chuyện riêng với Thủ tướng Bỉ Bart De Wever và Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen”.
Merz đã hủy bỏ kế hoạch đến Oslo để thực hiện chuyến đi đến thủ đô Liên Hiệp Âu Châu sau khi Ủy ban đề xuất một gói tài chính để tài trợ cho việc phòng thủ của Ukraine trước các lực lượng Nga. Thời gian là yếu tố then chốt, vì ngân quỹ chiến tranh của Kyiv dự kiến sẽ cạn kiệt vào tháng Tư.
De Wever vẫn tiếp tục phản đối sáng kiến này, vì phần lớn tài sản đang nằm dưới sự quản lý của Euroclear, một công ty lưu ký tài chính có trụ sở tại Brussels. Ông lo ngại Nga sẽ trả đũa Bỉ cả trong và ngoài nước, và đang yêu cầu các thủ đô Liên Hiệp Âu Châu đưa ra những bảo đảm tài chính chắc chắn trước khi ông cân nhắc ủng hộ đề xuất của Ủy ban.
Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sẽ thảo luận về sáng kiến này tại Brussels vào ngày 18 tháng 12. Nếu không đạt được thỏa thuận, các chính phủ Liên Hiệp Âu Châu có thể phải sử dụng tiền thuế của người dân để bảo đảm sự tồn tại của Ukraine.
Mặc dù vậy, De Wever vẫn cần phải thuyết phục, như von der Leyen đã nhận thức rõ sau khi có cuộc đàm phán căng thẳng với nhà lãnh đạo Bỉ - nhưng không thành công trong việc thuyết phục ông.
De Wever không chỉ muốn có những bảo đảm đáng kể có thể được chi trả bất cứ lúc nào mà còn yêu cầu các tổ chức tài chính khác nắm giữ tài sản nhà nước của Nga trên khắp khối phải tuân thủ cùng tiêu chuẩn như Euroclear.
Người Bỉ cũng lo ngại một đội ngũ luật sư của Điện Cẩm Linh sẽ kiện chính phủ và Euroclear dựa trên hiệp ước đầu tư song phương mà nước này đã ký với Liên Xô vào năm 1989. Cựu tổng thống Nga, Dmitry Medvedev, đã nhiều lần đe dọa điều đó.
“Nếu Liên Hiệp Âu Châu điên rồ này thực sự đánh cắp tài sản bị đóng băng của Nga để đổi lấy 'khoản vay bồi thường', chúng ta có thể coi đó là một cái cớ gây chiến với tất cả những hệ lụy liên quan đến Brussels và các nước khác”, Medvedev đăng trên mạng xã hội hôm thứ Năm. “Khi đó, số tiền này có thể phải được trả lại, không phải tại tòa án mà là khoản bồi thường thực sự do những kẻ thù đã khuất của Nga trả bằng hiện vật.”
Ủy ban đã nhiều lần hạ thấp những rủi ro pháp lý mà Bỉ nhận thấy, nhưng sẽ cần sự ủng hộ của De Wever trước khi tiến hành kế hoạch. Các nhà ngoại giao đã bắt đầu xem xét kỹ lưỡng văn bản pháp lý của Ủy ban để xoa dịu người Bỉ trước ngày 18 tháng 12. Merz cũng đang tìm cách thực hiện phần việc của mình.
“Tôi hoàn toàn hiểu rằng chính phủ Bỉ nói riêng, nơi có phần lớn tài sản bị đóng băng, không thể chỉ dựa vào các cam kết chính trị”, nhà lãnh đạo Đức viết trong một bài xã luận trên tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung sau khi Ủy ban đề xuất văn bản pháp lý làm cơ sở cho khoản vay bồi thường.
Ông nói thêm: “Những cuộc thảo luận này phải bắt đầu ngay lập tức và kết thúc nhanh chóng”.
[Politico: Merz dashes to Brussels for talks with De Wever and VDL on Russian assets]
9. “Chúng tôi không còn tin vào những lời hứa suông nữa” – Ngoại trưởng Ukraine nói về Bản ghi nhớ Budapest
Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha đã kỷ niệm 31 năm Bản ghi nhớ Budapest bằng cách cảnh báo rằng Kyiv sẽ không chấp nhận “những lời cam kết suông” trong bất kỳ giải pháp hòa bình nào với Nga.
“Một tờ giấy đã trở thành biểu tượng của một thỏa thuận an ninh thất bại”, Sybiha nói. “Sau khi trải qua những kinh nghiệm cay đắng trong quá khứ, Ukraine không còn tin vào những lời hứa suông nữa — chúng tôi tin vào sức mạnh của quân đội và vũ khí của mình”.
Tuyên bố của ông được đưa ra vài ngày sau khi các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga tại Mạc Tư Khoa không đạt được đột phá, trong đó vấn đề bảo đảm an ninh nổi lên như một trở ngại chính.
Bản ghi nhớ Budapest đã hứa hẹn điều gì và nó đã thất bại như thế nào?
Được ký kết vào ngày 5 tháng 12 năm 1994, Bản ghi nhớ Budapest chứng kiến Ukraine giao nộp kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới - khoảng 1.900 đầu đạn chiến lược được thừa hưởng từ Liên Xô - để đổi lấy sự bảo đảm an ninh từ Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Nga.
Các bên ký kết cam kết tôn trọng chủ quyền và biên giới hiện có của Ukraine, kiềm chế các hành động cưỡng ép về quân sự hoặc kinh tế và tìm kiếm hành động từ Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nếu Ukraine phải đối mặt với hành vi xâm lược liên quan đến vũ khí hạt nhân.
Nga đã vi phạm thỏa thuận khi sáp nhập Crimea vào năm 2014 và phá vỡ hoàn toàn thỏa thuận này bằng cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Bản ghi nhớ không có cơ chế thực thi, khiến Ukraine không có biện pháp khắc phục khi những người bảo lãnh không hành động.
Bảo đảm an ninh hiện đang chi phối các cuộc đàm phán hòa bình
Sự thất bại của Bản ghi nhớ Budapest đang phủ bóng đen lên các cuộc đàm phán hiện tại. Ukraine đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ không đổi lãnh thổ lấy những lời hứa mơ hồ.
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa các quan chức Mỹ và Nga vẫn chưa đạt được đột phá nào. Đặc phái viên của Tổng thống Trump, Steve Witkoff và Jared Kushner, đã có cuộc hội đàm kéo dài năm giờ với Putin tại Mạc Tư Khoa vào ngày 2 tháng 12, nhưng sau đó, trợ lý Điện Cẩm Linh Yuri Ushakov cho biết “vẫn chưa đạt được thỏa hiệp nào”.
Khuôn khổ hòa bình của Hoa Kỳ đã thay đổi liên tục kể từ khi đề xuất ban đầu gồm 28 điểm được đưa ra vào tháng 11. Dự thảo đó yêu cầu Ukraine phải nhượng lại phần còn lại của Donbas, cắt giảm một nửa quân đội và chấp nhận giới hạn vũ khí tầm xa để đổi lấy các thỏa thuận an ninh chưa được nêu rõ.
Phiên bản sửa đổi đã làm nhẹ bớt một số điều khoản nhưng vẫn để lại những bảo đảm an ninh mơ hồ - kế hoạch đề cập đến những bảo đảm mà không nêu rõ chúng bao gồm những gì hoặc ai sẽ thực thi chúng.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte xác nhận vào ngày 3 tháng 12 rằng không có sự đồng thuận nào giữa 32 thành viên của liên minh về tư cách thành viên trực tiếp của Ukraine, mặc dù Kyiv vẫn đang đi trên “con đường không thể đảo ngược” đã tuyên bố tại hội nghị thượng đỉnh Washington năm 2024.
Pháp và Anh đang dẫn đầu riêng một “Liên minh những người sẵn sàng” để phát triển các khuôn khổ an ninh thay thế - nhưng những khuôn khổ đó sẽ như thế nào trên thực tế vẫn chưa được xác định.
Putin, phát biểu với India Today vào ngày 4 tháng 12, đã tỏ ý không linh hoạt về các yêu cầu lãnh thổ: “Tất cả những điều này đều quy về một điều: Hoặc chúng ta phải chiếm các vùng lãnh thổ này bằng vũ lực, hoặc cuối cùng quân đội Ukraine phải rút lui.”
Bài học mà Kyiv rút ra
Đối với các quan chức Ukraine, tiền lệ Budapest đưa ra lời cảnh báo rõ ràng: những bảo đảm an ninh mà không có cơ chế thực thi sẽ vô giá trị trước kẻ xâm lược sẵn sàng sử dụng vũ lực.
“Ngày nay, Ukraine cần những bảo đảm an ninh vững chắc cho một nền hòa bình thực sự, công bằng và lâu dài,” Sybiha viết. “Khi chúng ta nỗ lực chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine của Nga, điều quan trọng là phải ghi nhớ những bài học cay đắng của Budapest.”
Câu hỏi mà các nhà đàm phán đang phải đối mặt hiện nay là liệu bất kỳ đề xuất bảo đảm nào có thể thu hẹp khoảng cách giữa nhu cầu bảo vệ thực sự của Ukraine và sự kiên quyết của Nga rằng nước láng giềng của mình phải nằm ngoài các cấu trúc an ninh của phương Tây hay không.
[Europe Maidan: “We do not trust empty pledges anymore” – Ukraine’s foreign minister on Budapest Memorandum]
10. Hải quân Pháp bắn hạ 5 máy bay điều khiển từ xa đang bay quanh căn cứ tàu ngầm hạt nhân, AFP đưa tin
Theo hãng thông tấn Agence France-Presse, hải quân Pháp đã nổ súng vào các máy bay điều khiển từ xa được phát hiện bay trên một địa điểm quân sự cực kỳ nhạy cảm, nơi có tàu ngầm hạt nhân của Pháp.
Năm máy bay điều khiển từ xa đã được phát hiện vào tối thứ Năm trên căn cứ tàu ngầm Île Longue, thuộc vùng Bretagne, miền Tây nước Pháp, một căn cứ quân sự chiến lược, nơi có các tàu ngầm hỏa tiễn đạn đạo, AFP đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ lực lượng hiến binh Pháp, một bộ phận của quân đội. Các tàu ngầm neo đậu tại căn cứ này mang theo vũ khí hạt nhân và là một phần quan trọng trong lực lượng răn đe hạt nhân của Pháp.
Báo cáo cho biết lực lượng hải quân Pháp phụ trách bảo vệ căn cứ đã nổ súng. Hiện chưa rõ liệu các máy bay điều khiển từ xa có bị bắn hạ hay không.
Chính quyền địa phương nói với AFP rằng một cuộc điều tra pháp lý đã được tiến hành và hoạt động của căn cứ không bị ảnh hưởng.
Theo báo chí Pháp, máy bay điều khiển từ xa đã được phát hiện trong khu vực này vào tháng trước, mặc dù không phải ngay phía trên căn cứ. Khu vực này đã bị máy bay điều khiển từ xa bao vây từ rất lâu trước cuộc xâm lược Ukraine.
Sự việc này xảy ra sau một loạt vụ xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây vào không phận NATO, trong đó máy bay điều khiển từ xa được nhìn thấy bay lượn xung quanh các địa điểm quân sự nhạy cảm và cơ sở hạ tầng dân sự trong những tháng gần đây trên khắp Âu Châu, bao gồm Bỉ, Đức, Đan Mạch và Na Uy.
Tại Ba Lan, máy bay chiến đấu đã được điều động vào tháng 9 để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa có nguồn gốc từ Nga, một sự việc được nhiều người coi là sự leo thang trong cuộc chiến tranh hỗn hợp của Putin nhằm vào Âu Châu.
Chính quyền Pháp vẫn chưa bình luận về nguồn gốc nghi ngờ của vụ việc máy bay điều khiển từ xa xảy ra hôm thứ năm tại địa điểm quân sự nổi tiếng này.
[Politico: French navy shoots at 5 drones buzzing nuclear submarine base, AFP reports]
11. Tình báo Ukraine xác định hơn 10 công ty tham gia sản xuất hỏa tiễn Iskander M của Nga vẫn chưa được cấp phép
Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã xác định được 13 công ty tham gia sản xuất hỏa tiễn đạn đạo 9M723 của Nga cho hệ thống Iskander-M không phải chịu lệnh trừng phạt, cơ quan này cho biết trong một tuyên bố ngày 3 tháng 12.
Các công ty không bị trừng phạt bao gồm các nhà sản xuất nhiên liệu rắn cho động cơ hỏa tiễn, bảng mạch cho hệ thống ăng-ten vệ tinh Kometa và phụ tùng thay thế cho hệ thống dẫn đường hỏa tiễn.
Theo tuyên bố, 13 trong số 49 công ty liên quan không phải chịu lệnh trừng phạt của bất kỳ thành viên nào trong liên minh trừng phạt quốc tế.
Đồng thời, nhà thầu chính cho các hợp đồng nhà nước liên quan đến việc phát triển và sản xuất hỏa tiễn 9M723 là Cục Thiết kế Cơ khí Nga, với các loại vũ khí được sản xuất tại Nhà máy Votkinsk.
Tuyên bố cho biết cả hai thực thể này đều phải chịu lệnh trừng phạt của hầu hết các quốc gia đối tác của Ukraine.
“Những vũ khí mà Nga đang sử dụng chống lại Ukraine hiện nay có thể được Nga và các đồng minh sử dụng để chống lại các quốc gia khác trong tương lai. Đặc biệt, Nga đã hỗ trợ Bắc Hàn hiện đại hóa hỏa tiễn đạn đạo KN-23 và KN-24”, HUR cho biết.
[Kyiv Independent: Ukrainian intelligence identifies over 10 companies involved in Russian Iskander M missile production that remain unsanctioned]
12. Với dự trữ của Ukraine đang cạn kiệt, Merz thúc ép Bỉ mở khóa khoản vay 165 tỷ euro
Hôm Thứ Sáu, 05 Tháng Mười Hai, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã tới Brussels để cố gắng bảo đảm sự hỗ trợ của Bỉ cho khoản vay 165 tỷ euro cho Ukraine được bảo đảm bằng tài sản nhà nước bị đóng băng của Nga.
Liên Hiệp Âu Châu đang đối mặt với một thách thức lớn: thống nhất một kế hoạch tài trợ cho Ukraine bằng tài sản bị đóng băng của Nga. Sự chậm trễ và chia rẽ nội bộ, đặc biệt là sự phản đối của Bỉ, có nguy cơ khiến Kyiv mất đi sự hỗ trợ quan trọng khi mùa đông đang đến gần và các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn.
Merz sẽ gặp Thủ tướng Bỉ Bart De Wever và Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen để có cuộc hội đàm riêng trước hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu vào ngày 18 tháng 12, nơi kế hoạch này sẽ được thảo luận chính thức.
Hội nghị thượng đỉnh Brussels sẽ kiểm tra xem liệu Âu Châu có thể đoàn kết để ủng hộ Ukraine khi tình hình trở nên nghiêm trọng nhất hay không.
Khoản vay sẽ khai thác tài sản của Nga được nắm giữ tại Euroclear
Đề xuất này sẽ khai thác tài sản của Nga được nắm giữ tại Bỉ, chủ yếu tại kho lưu ký tài chính Euroclear, để tài trợ cho quốc phòng của Kyiv vì dự trữ của nước này dự kiến sẽ cạn kiệt vào tháng 4.
De Wever đã nhiều lần phản đối sáng kiến này, viện dẫn những rủi ro pháp lý và tài chính, bao gồm cả khả năng bị Nga trả đũa và kiện tụng. Ông yêu cầu các tổ chức tài chính Liên Hiệp Âu Châu khác nắm giữ tiền của Nga phải tuân thủ các tiêu chuẩn tương tự.
Chuyến đi của Merz nhấn mạnh tính cấp thiết ngày càng tăng. Các quan chức Âu Châu cảnh báo rằng sự chậm trễ có thể buộc các quốc gia thành viên phải dùng tiền thuế của người dân để bù đắp khoản thâm hụt của Ukraine.
Thủ tướng Đức lập luận rằng khoản vay này không chỉ cần thiết cho sự tồn tại của Ukraine mà còn để duy trì an ninh Âu Châu và chứng minh rằng Mạc Tư Khoa sẽ bồi thường thiệt hại do chiến tranh gây ra.
Bất chấp dự thảo luật của Ủy ban, De Wever vẫn chưa bị thuyết phục. Thủ tướng Bỉ tiếp tục thúc đẩy các giải pháp thay thế, bao gồm tài trợ trực tiếp của Liên Hiệp Âu Châu hoặc vay chung, nhưng cho đến nay vẫn chưa có sự đồng thuận nào.
Hội nghị thượng đỉnh ngày 18 tháng 12 hiện được coi là thời điểm quan trọng để quyết định liệu Liên Hiệp Âu Châu có thể ứng trước khoản vay bồi thường hay phải áp dụng các biện pháp khẩn cấp.
[Europe Maidan: With Ukraine’s reserves running low, Merz presses Belgium to unlock €165 billion loan]
13. Ủy viên quốc phòng Liên Hiệp Âu Châu cho biết Liên Hiệp Âu Châu cần có kế hoạch hòa bình riêng cho Ukraine
Ủy viên Quốc phòng Andrius Kubilius phát biểu với tờ POLITICO rằng đã đến lúc Âu Châu ngừng đi theo Ông Donald Trump và thay vào đó hãy tự vạch ra kế hoạch hòa bình cho Ukraine.
Kubilius cho biết Liên Hiệp Âu Châu “cần phải độc lập hoặc ít nhất là sẵn sàng mạnh mẽ trong các diễn biến địa chính trị, bao gồm cả việc lập kế hoạch về cách thức mang lại hòa bình cho Ukraine và thảo luận về các kế hoạch này với các đối tác xuyên Đại Tây Dương”.
Liên Hiệp Âu Châu đang phải vội vã phản ứng sau khi các nhà đàm phán của tổng thống Hoa Kỳ - ông trùm bất động sản Steve Witkoff và con rể của Tổng thống Trump là Jared Kushner - có mặt tại Mạc Tư Khoa vào thứ Ba để thảo luận về đề xuất hòa bình mới nhất với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin.
Âu Châu đã bị bất ngờ trước kế hoạch hòa bình 28 điểm do Witkoff và Kirill Dmitriev của Nga soạn thảo, bao gồm lệnh cấm Ukraine gia nhập NATO và giới hạn quy mô quân đội Ukraine. Bản dự thảo đó đã được sửa đổi sau sự can thiệp tuyệt vọng của các đồng minh Âu Châu và Ukraine, nhưng vẫn còn nhiều lo ngại về một nỗ lực hòa bình khác do Tổng thống Trump dẫn đầu.
Các nước Âu Châu không có đại diện tại Điện Cẩm Linh trong cuộc gặp với Putin, mặc dù tương lai của Ukraine rất quan trọng đối với an ninh của lục địa này.
Các quan chức Liên Hiệp Âu Châu lo ngại rằng ngay cả khi kế hoạch mới của Tổng thống Trump không thành công thì trong vài tháng tới, sẽ có một kế hoạch mới.
“Cứ sáu tháng, chúng tôi lại nhận được những kế hoạch mới, và theo một cách nào đó, tôi cảm thấy chúng tôi đang chờ đợi ở đây để biết những kế hoạch nào sẽ đến từ Washington trong năm nay. Những kế hoạch này cũng nên đến từ Brussels hoặc Berlin”, Kubilius nói.
Ủy viên quốc phòng lập luận rằng “rất cần thiết” để Âu Châu xây dựng kế hoạch riêng nhằm chấm dứt chiến tranh để bảo đảm một vị trí tại bàn đàm phán.
“Chúng ta nên có cơ hội thảo luận hai kế hoạch: một kế hoạch của Âu Châu và một kế hoạch khác, có thể do những người bạn Mỹ của chúng ta soạn thảo”, ông nói. Mục tiêu là “tìm ra sự tương đồng giữa hai kế hoạch này và đạt được kết quả tốt nhất”.
Cựu thủ tướng Lithuania đã trở thành ủy viên quốc phòng đầu tiên của khối trong một năm - một dấu hiệu cho thấy Liên Hiệp Âu Châu đã thay đổi nhiều như thế nào khi khối này nhận thức được mối đe dọa từ Nga và đẩy mạnh nỗ lực tái vũ trang, trong khi Hoa Kỳ do Tổng thống Trump lãnh đạo đang rút lui khỏi lục địa này.
Hoa Kỳ đã là trụ cột an ninh của Âu Châu kể từ khi Thế chiến II kết thúc, và Kubilius cho biết, “Chúng ta nên luôn dựa vào Điều 5”, ám chỉ đến điều khoản phòng thủ chung của NATO.
Tuy nhiên, ông lập luận rằng sự chuyển hướng của Mỹ về phía Thái Bình Dương “đang diễn ra”.
Ông cho biết: “Câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta có cần phải có một số loại bảo đảm an ninh bổ sung và các sắp xếp thể chế để sẵn sàng hay không - trong trường hợp Điều 5 đột nhiên không được thực hiện”.
Ông cũng đề cập đến những bình luận gần đây của Đại sứ Hoa Kỳ tại NATO Matthew Whitaker rằng Đức có thể sẽ tiếp quản vị trí quân sự hàng đầu của NATO, thay vì để nó nằm trong tay một vị tướng Mỹ. Điều đó “là một tín hiệu cho thấy người Mỹ thực sự đang yêu cầu chúng ta quan tâm đến quốc phòng Âu Châu”, không chỉ từ góc độ quân sự mà còn từ góc độ thể chế, Kubilius nói.
Ủy viên này cho biết, sự thay đổi về địa chính trị “đã thúc đẩy Âu Châu hiểu rằng quốc phòng là ưu tiên chiến lược rõ ràng, đòi hỏi chúng ta phải hành động”, đồng thời đề cập đến một số hành động lập pháp quan trọng của Liên Hiệp Âu Châu như chương trình cho vay đổi vũ khí trị giá 150 tỷ euro của SAFE nhằm mục đích thúc đẩy sản xuất quân sự của khối.
Năm tới, “chúng tôi dự định sẽ dành nhiều nỗ lực cho việc phát triển ngành công nghiệp”, ông nói, bao gồm cả việc truyền đạt thông tin về thị trường chung. Các công ty quốc phòng hiện chưa được tích hợp hoàn toàn vào thị trường chung do các chính phủ có quyền lựa chọn không tham gia vì lợi ích an ninh quốc gia, nhưng đó là nguyên nhân dẫn đến sự phân mảnh của ngành công nghiệp quốc phòng trong khối và đang cản trở các nỗ lực tái vũ trang.
Kubilius cũng cho biết ông muốn mở một cuộc thảo luận về “sự sẵn sàng phòng thủ của các thể chế”, bao gồm việc cải tổ điều khoản phòng thủ chung của khối - thường bị lu mờ bởi những cam kết cứng rắn hơn của NATO. Điều khoản của Liên Hiệp Âu Châu cần ngôn ngữ thủ tục nêu rõ các hành động mà các quốc gia thành viên phải thực hiện để bảo vệ lẫn nhau.
[Politico: EU needs its own Ukraine peace plans, says defense commissioner]