1. Quân đội Ukraine đẩy lùi quân Nga trong cuộc giao tranh ác liệt giành thành phố chủ chốt

Quân đội Ukraine cho biết họ đã duy trì các vị trí phòng thủ ở trung tâm thành phố Pokrovsk ở phía đông đang bị bao vây và ngăn chặn Nga đưa thêm quân vào khu vực này.

Các nhóm tấn công của Ukraine đã truy kích lực lượng Nga ở trung tâm thành phố bị tàn phá và dọn sạch khu vực xung quanh nhà ga xe lửa chính, một trường cao đẳng sư phạm và quảng trường trung tâm của binh lính Nga, Quân đoàn Dù số 7 của Ukraine cho biết trong một tuyên bố vào Chúa Nhật.

“Vị trí của chúng tôi ở trung tâm thành phố vẫn nguyên vẹn, các cuộc giao tranh vũ trang nhỏ vẫn tiếp diễn và kẻ thù không thể giành được chỗ đứng”, quân đoàn cho biết trong bài đăng trên ứng dụng nhắn tin Telegram.

Pokrovsk được mệnh danh là một thị trấn “pháo đài” ở vùng Donetsk, then chốt đối với các tuyến phòng thủ của Ukraine ở phía đông và kết nối với các thành phố khác, tạo thành xương sống phòng thủ của Ukraine ở phía đông. Nga đã khởi động chiến dịch chiếm Pokrovsk vào mùa hè năm 2024.

Nga, thay vì cố gắng dùng sức mạnh quân sự để tiến qua khu vực đô thị Pokrovsk, đã chuyển sang bao vây thành phố và cắt đứt đường tiếp cận của quân Ukraine đến thị trấn. Khu vực đô thị thường có tốc độ tiến quân chậm hơn, và Mạc Tư Khoa đã chọn cách đi vòng qua phía nam thị trấn để tiến về vùng Dnipropetrovsk lân cận.

Các chuyên gia cho biết thị trấn này không còn là trung tâm hậu cần cho quân đội Ukraine nữa, nhưng Nga sẽ có thể dễ dàng tấn công các thị trấn khác ở Donetsk nếu chiếm được Pokrovsk, điều này có thể sẽ là một đòn giáng mạnh vào tinh thần của quân đội Ukraine.

Quân đoàn Tấn công Đường không số 7 cho biết, bằng cách đẩy lùi lực lượng Nga khỏi các khu vực trung tâm Pokrovsk, quân đội Ukraine đã ngăn chặn Mạc Tư Khoa tăng cường quân số bên trong thành phố và gây áp lực lên hệ thống phòng thủ của Ukraine ở phía bắc Pokrovsk. Quân đội Nga đã chịu thương vong nặng nề khi cố gắng vượt qua tuyến hỏa xa chia cắt thành phố từ đông sang tây, quân đoàn cho biết, đồng thời tuyên bố rằng quân đội Kyiv đã tiêu diệt gần 400 lính Nga tại Pokrovsk kể từ đầu tháng 11.

Newsweek không thể xác minh độc lập thông tin này. Bộ Quốc phòng Nga đã được liên hệ để xin bình luận qua email.

Một số blogger quân sự có ảnh hưởng của Nga đã tuyên bố vào cuối tuần rằng Nga đã chiếm được thành phố và tiến về phía bắc Pokrovsk. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết Mạc Tư Khoa đã huy động hơn 150.000 quân cho các trận chiến xung quanh thành phố.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW có trụ sở tại Hoa Kỳ, nơi theo dõi những thay đổi hàng ngày trên tiền tuyến, hôm thứ Bảy cho biết các trận chiến ở Pokrovsk “nghiêm trọng và dữ dội” khi Nga tìm cách chiếm thành phố và bao vây quân đội Ukraine ở Myrnohrad, phía đông. Viện nghiên cứu này đã trích dẫn một bài viết được tường trình của một binh sĩ Ukraine đang tại ngũ, người đã nói hôm thứ Sáu rằng Pokrovsk “hoàn toàn thất thủ”.

Trong bài phân tích hôm thứ Bảy, ISW cho biết quân đội Nga “rất có thể sẽ hoàn tất việc chiếm Pokrovsk và Myrnohrad sau chiến dịch kéo dài 21 tháng, mặc dù thời điểm và ý nghĩa hoạt động của các vụ xâm lược này vẫn chưa rõ ràng vào thời điểm này”.

Blog theo dõi chiến tranh nổi tiếng của Ukraine, DeepState, cho thấy Nga kiểm soát miền nam và miền tây Pokrovsk, dừng lại ở khu vực xung quanh trường cao đẳng sư phạm và quảng trường được Quân đoàn Dù số 7 chỉ định.

Với việc kiểm soát Pokrovsk, Nga có thể dễ dàng điều động các hoạt động về phía tây hơn. Xa lộ E-50 trải dài về phía tây từ thành phố, kết nối với Pavlograd ở Dnipropetrovsk. Xa lộ này sau đó nối với Dnipro, một trong những thành phố lớn của miền trung Ukraine.

Nga đã sáp nhập Crimea, bán đảo nằm ở phía nam lục địa Ukraine, vào năm 2014. Vào tháng 9 năm 2022, sau cuộc xâm lược toàn diện vào nước láng giềng, Nga tuyên bố đã sáp nhập các vùng Donetsk và Luhansk thuộc lục địa Ukraine, cùng với các vùng Kherson và Zaporizhzhia ở phía nam. Tuyên bố này không được quốc tế công nhận, và Mạc Tư Khoa không hoàn toàn kiểm soát các khu vực này.

Nga cũng kiểm soát một số vùng hạn chế ở Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk.

Hôm Chúa Nhật, các quan chức Ukraine đã gặp gỡ các quan chức Âu Châu và Hoa Kỳ tại Geneva để thảo luận về kế hoạch hòa bình 28 điểm do Washington thúc đẩy nhằm chấm dứt gần bốn năm chiến tranh. Một điều kiện của kế hoạch bị rò rỉ rộng rãi này dường như là Ukraine chấp nhận quyền kiểm soát của Nga đối với cả Donetsk và Luhansk, Crimea, và một phần Kherson và Zaporizhzhia.

Điều này đồng nghĩa với việc Ukraine sẽ rút quân khỏi các thị trấn như Pokrovsk, mặc dù quân đội Ukraine vẫn đang nắm giữ một phần Donetsk. Kyiv đã nhiều lần tuyên bố việc nhượng đất cho Nga là vi phạm hiến pháp của họ.

[Newsweek: Ukrainian Troops Push Back in Fierce Fight for Key City—Kyiv]

2. Ông Donald Trump chỉ trích các nhà lãnh đạo Ukraine về các cuộc đàm phán hòa bình - ‘KHÔNG CÓ LÒNG BIẾT ƠN’

Trong một động thái được thiết kế để gây áp lực buộc Ukraine phải ký vào thỏa thuận đầu hàng Nga, Tổng thống Trump đã cáo buộc Ukraine “không hề biết ơn” những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chấm dứt gần bốn năm chiến tranh toàn diện ở nước này, ngay sau khi đảng Cộng hòa cho Kyiv thời hạn đến thứ Năm để chấp thuận đề xuất mới gồm 28 điểm.

“LÃNH ĐẠO UKRAINE KHÔNG BIẾT ƠN NHỮNG NỖ LỰC CỦA CHÚNG TÔI, VÀ ÂU CHÂU VẪN TIẾP TỤC MUA DẦU TỪ NGA”, Tổng thống Trump viết trong bài đăng trên nền tảng Truth Social của mình vào Chúa Nhật.

Đầu tuần này, có thông tin cho biết chính quyền Tổng thống Trump đã hợp tác với Nga để xây dựng một kế hoạch hòa bình mới nhằm chấm dứt xung đột mà không cần sự can thiệp của Ukraine. Nhiều tháng đàm phán do Mỹ làm trung gian đã không mang lại tiến triển cụ thể, mặc dù Ukraine đã ký vào đề xuất của Mỹ hồi tháng 3.

Nga đã phát động cuộc xâm lược toàn diện vào nước láng giềng vào tháng 2 năm 2022 và hiện đang kiểm soát khoảng một phần năm lãnh thổ Ukraine. Các điều kiện cứng rắn mà Mạc Tư Khoa và Kyiv đặt ra cho một thỏa thuận hòa bình từ lâu đã dường như không thể dung hòa.

Lặp lại một lập luận thường xuyên của mình, Trump viết: “Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine là một cuộc chiến bạo lực và khủng khiếp mà nếu có sự LÃNH ĐẠO mạnh mẽ và đúng đắn của Hoa Kỳ và Ukraine, sẽ KHÔNG BAO GIỜ XẢY RA”

Tổng thống đương nhiệm của Ukraine, Volodymyr Zelenskiy, đang lãnh đạo đất nước khi Nga xâm lược. Ông đã cố gắng xoa dịu mối quan hệ căng thẳng với Tòa Bạch Ốc, bất chấp cuộc họp tai tiếng tại Phòng Bầu dục hồi tháng 2 khi Tổng thống Trump chỉ trích Tổng thống Zelenskiy, trong khi Phó Tổng thống JD Vance cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine vô ơn với sự giúp đỡ của Hoa Kỳ.

Kế hoạch 28 điểm này đã nhận được sự đón nhận thờ ơ ở Ukraine và các quan chức Âu Châu, những người lo ngại rằng các cuộc đàm phán của chính quyền Hoa Kỳ với Nga và Ukraine sẽ không ưu tiên an ninh Âu Châu và gây thiệt hại cho Kyiv.

Theo Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Rounds, Ngoại trưởng Marco Rubio đã nói với các thượng nghị sĩ rằng kế hoạch hòa bình 28 điểm do Đặc phái viên Steve Witkoff và người đồng cấp Nga Kirill Dmitriev soạn thảo thực chất là một kế hoạch của Nga mà Hoa Kỳ đã đồng ý chuyển cho Ukraine.

“Ngoại trưởng Rubio đã gọi điện cho chúng tôi chiều nay. Tôi nghĩ ông ấy đã nói rất rõ ràng với chúng tôi rằng chúng tôi là người nhận một đề xuất đã được chuyển đến một trong những đại diện của chúng tôi. Đó không phải là khuyến nghị của chúng tôi, đó không phải là kế hoạch hòa bình của chúng tôi. Đó là một đề xuất đã được tiếp nhận”, Thượng nghị sĩ Mike Rounds phát biểu vào ngày 22 tháng 11.

Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau tuyên bố của Thượng nghị sĩ Mike Rounds, Ngoại trưởng Rubia lại khẳng định ngược lại rằng Washington đã “viết” kế hoạch này.

Trong một tuyên bố video hôm thứ Sáu, Tổng thống Zelenskiy nói rằng đất nước đang đối mặt với nguy cơ mất đi sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với kế hoạch này, nhưng khẳng định ông sẽ không “phản bội” Ukraine. Tổng thống Zelenskiy nói rằng Kyiv đang đối mặt với một trong những “thời khắc khó khăn nhất trong lịch sử của chúng ta”.

Tổng thống Trump cho biết hạn chót vào thứ năm của ông không phải là hạn chót đưa ra thỏa thuận cuối cùng và có thể được gia hạn nếu các cuộc đàm phán đạt được tiến triển.

Ukraine vẫn dựa vào sự hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ để tiếp tục chiến đấu với lực lượng Nga, bao gồm cả thông qua chia sẻ thông tin tình báo, mặc dù nước này đã phát triển nhiều năng lực độc lập của riêng mình kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Các quan chức Ukraine hiện đang có mặt tại thành phố Geneva của Thụy Sĩ để thảo luận về đề xuất này với các quan chức Âu Châu và một phái đoàn Hoa Kỳ.

Tổng thống Zelenskiy cho biết vào Chúa Nhật rằng ông đã nhận được báo cáo từ các vòng họp và đàm phán đầu tiên, đồng thời nói thêm rằng có “sự hiểu biết rằng các đề xuất của Hoa Kỳ có thể tính đến một số yếu tố dựa trên tầm nhìn của Ukraine và cực kỳ quan trọng đối với lợi ích quốc gia của Ukraine”.

“Chúng tôi tin tưởng vào một kết quả sẽ mở đường cho một nền hòa bình thực sự và lâu dài”, Tổng thống Zelenskiy viết trên mạng xã hội. Rustem Umerov, nhà lãnh đạo Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, cho biết trong tuyên bố riêng hôm Chúa Nhật rằng chưa có đề xuất nào được hoàn thiện, nhưng các cuộc thảo luận đang ở “thời điểm then chốt” và dự kiến sẽ có thêm tiến triển trong ngày.

“Chúng tôi đánh giá cao việc các đối tác Mỹ hợp tác chặt chẽ với chúng tôi để hiểu được những lo ngại của chúng tôi”, Umerov nói. Quan chức an ninh hàng đầu của Ukraine cũng cho biết tài liệu này “phản ánh hầu hết các ưu tiên chính của Ukraine”.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết vào Chúa Nhật rằng ông “hoài nghi” về khả năng đạt được thỏa thuận vào ngày 28 tháng 11.

“Chúng ta còn rất xa mới đạt được điều đó”, Merz phát biểu khi tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Johannesburg, Nam Phi. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk hôm Chúa Nhật cho biết Âu Châu, Canada và Nhật Bản sẵn sàng hợp tác với đề xuất này “bất chấp một số nghi ngại” và đặt câu hỏi về việc ai là người soạn thảo kế hoạch.

Nhiều nước ủng hộ Ukraine, bao gồm Anh và Pháp, cho biết trong một tuyên bố chung được công bố vào thứ Bảy rằng đề xuất này “là cơ sở cần phải có thêm nhiều nỗ lực” và cho biết biên giới của Ukraine “không được thay đổi bằng vũ lực”.

Các nước cho biết: “ Chúng tôi cũng quan ngại về những hạn chế được đề xuất đối với quân đội của Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai”.

Đề xuất hòa bình 28 điểm có nội dung gì?

Kế hoạch bị rò rỉ rộng rãi này được tường trình sẽ phác thảo việc Mỹ công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các khu vực Donetsk và Luhansk của Ukraine, cũng như quyền kiểm soát của Mạc Tư Khoa đối với Crimea. Nga không kiểm soát toàn bộ Donetsk và Luhansk, hai khu vực tạo thành trung tâm công nghiệp của Ukraine, có nghĩa là Kyiv sẽ phải rút khỏi vùng đất mà họ hiện đang kiểm soát.

Mùa thu năm 2022, Nga tuyên bố sáp nhập Donetsk và Luhansk, cùng với các khu vực Kherson và Zaporizhzhia ở phía nam Ukraine. Điện Cẩm Linh đã sáp nhập Bán đảo Crimea từ Kyiv vào năm 2014. Tuyên bố chủ quyền của Nga đối với các vùng lãnh thổ này hiện chưa được quốc tế công nhận, và Ukraine đã tuyên bố việc nhượng lại vùng đất này cho Mạc Tư Khoa sẽ vi phạm hiến pháp của nước này.

Theo đề xuất, các tuyến đầu ở Kherson và Zaporizhzhia sẽ bị đóng băng.

Tài liệu này cũng sẽ bao gồm cam kết của Ukraine về việc không gia nhập NATO, cùng với cam kết từ liên minh sẽ không kết nạp Kyiv trong tương lai. Ukraine đã tuyên bố rằng họ cần tư cách thành viên NATO để ngăn chặn Nga tái khởi động cuộc xâm lược, vì một cuộc tấn công vào các thành viên liên minh được coi là một cuộc tấn công vào tất cả.

Năm 2008, NATO đã đồng ý rằng Kyiv sẽ trở thành thành viên và khẳng định sẽ không công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các khu vực sáp nhập của Ukraine.

Theo kế hoạch, quân đội Ukraine cũng sẽ bị giới hạn ở mức 600.000 binh sĩ và quân đội NATO sẽ bị cấm đồn trú tại nước này.

Nga đã thúc đẩy việc công nhận quyền kiểm soát của mình đối với các khu vực bị sáp nhập, và yêu cầu Ukraine từ bỏ hy vọng gia nhập NATO để theo đuổi chính sách trung lập. Mạc Tư Khoa cũng tuyên bố muốn Kyiv hạn chế quy mô quân đội và đặt tiếng Nga ngang hàng với tiếng Ukraine.

Kế hoạch này cũng được tường trình sẽ bắt buộc Ukraine phải từ bỏ nỗ lực tìm kiếm sự bồi thường hoặc phán quyết pháp lý chống lại Nga về cuộc xâm lược.

[Newsweek: Donald Trump Blasts Ukraine Leaders Over Peace Talks—’ZERO GRATITUDE’]

3. Tusk về kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ: mọi thứ liên quan đến Ba Lan phải được thỏa thuận với Warsaw

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã có cuộc điện đàm thảo luận về kế hoạch hòa bình 28 điểm của Hoa Kỳ. Warsaw không tham gia soạn thảo tài liệu này, mặc dù Ba Lan có được nhắc đến trong đó.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố Nga không thể áp đặt điều kiện cho Ukraine và Âu Châu, trong khi đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ đòi hỏi sự hợp tác. Ông viết điều này trên nền tảng mạng xã hội X sau cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, theo báo European Pravda.

“Điều này đòi hỏi sự hợp tác chung. Nga không thể áp đặt các điều kiện của mình lên Ukraine và Âu Châu. Mọi vấn đề liên quan đến Ba Lan phải được chính phủ Ba Lan đồng ý”, Tusk viết.

Theo ông, Tổng thống Zelenskiy đã trình bày quan điểm của mình về đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ trong cuộc trò chuyện. Thủ tướng Ba Lan trước đó đã bày tỏ sự ngạc nhiên trước những điều khoản đề cập đến đất nước ông trong “kế hoạch hòa bình” 28 điểm của Hoa Kỳ, mà Warsaw không tham gia soạn thảo.

Tổng thống Zelenskiy đã xác nhận cuộc trò chuyện với Tusk trong bài đăng trên mạng xã hội của mình và nói về việc phối hợp hành động với các đối tác.

“Tôi đã chia sẻ chi tiết về công tác ngoại giao của chúng tôi với Hoa Kỳ và Âu Châu. Điều quan trọng đối với chúng tôi là tất cả các đối tác đã sát cánh cùng chúng tôi ngay từ đầu cuộc chiến này đều được thông báo về tình hình. Chúng tôi đang phối hợp để bảo đảm Âu Châu được tham gia vào tiến trình này”, Tổng thống Ukraine viết.

Ông cảm ơn thủ tướng Ba Lan và người dân Ba Lan vì sự ủng hộ của họ: “Chúng tôi biết rằng chúng tôi luôn có thể tin tưởng vào Ba Lan và chúng tôi vô cùng trân trọng điều này.”

Việc đề cập đến Ba Lan trong kế hoạch 28 điểm, như đã bị rò rỉ cho giới truyền thông, bao gồm điểm 9 về khả năng điều động máy bay chiến đấu Âu Châu tại quốc gia này. Ba Lan cũng được đề cập trong dự thảo tài liệu bổ sung về bảo đảm an ninh cho Ukraine liên quan đến việc nước này tham gia “liên minh những người tự nguyện”.

[Europe Maidan: Tusk on US peace plan: everything concerning Poland must be agreed with Warsaw]

4. Sai lầm tai hại: Cựu chuyên gia phân tích CIA cho rằng “Kế hoạch hòa bình” của Tổng thống Trump sẽ phản tác dụng, làm hỏng quan hệ Mỹ-Ukraine

Paul Goble, cựu cố vấn đặc biệt của Bộ Ngoại giao và nhà phân tích CIA, cảnh báo rằng “giải pháp được đề xuất không phải là giải pháp” và có thể làm tan vỡ quan hệ Mỹ-Ukraine.

Giải pháp cho Ukraine của Trump đã gây chấn động Washington và Kyiv như một quả bom chính trị. Tuy nhiên, theo nhà phân tích tình báo kỳ cựu Paul Goble, đề xuất này về cơ bản là không khả thi.

Cựu cố vấn đặc biệt của Bộ Ngoại giao và nhà phân tích CIA cho biết các tài liệu được lưu hành - mà ông mô tả là sự nhượng bộ “một chiều” đối với Mạc Tư Khoa - dựa trên một tính toán sai lầm chết người: đó là niềm tin rằng việc chấm dứt chiến sự đồng nghĩa với việc giải quyết xung đột.

Goble đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt, cho rằng sáng kiến này không giống một nỗ lực nghiêm chỉnh hướng tới một nền hòa bình lâu dài mà giống một màn trình diễn chính trị của Tổng thống Trump nhằm thể hiện sự tôn trọng đối với người đồng cấp Nga Vladimir Putin và một thủ đoạn hướng chú ý dư luận khỏi vụ tai tiếng hồ sơ Jeffrey Epstein sau khi Quốc Hội Hoa Kỳ đồng thanh thông qua dự luật buộc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ phải công bố toàn bộ các tài liệu họ có được.

Goble cho rằng động cơ của chính quyền Hoa Kỳ dường như là sự pha trộn giữa tính toán cá nhân và chính trị trong nước. Trước hết, ông tin rằng, “Tổng thống Trump đang cố gắng thể hiện sự tôn trọng mà ông ấy sẵn sàng dành cho Putin.”

Đồng thời, Goble lập luận, tổng thống Hoa Kỳ có thể đang trông cậy vào đảng Cộng hòa trong Quốc hội để ngăn chặn thỏa thuận này nếu nó trở nên bất lợi về mặt chính trị.

Goble cho biết: “Nếu ông ấy phải lùi bước, ông ấy có thể nói, 'Ồ, tôi đã cố gắng, nhưng bạn biết đấy, chúng tôi cũng có những vấn đề chính trị trong nước nữa'“.

Theo quan điểm của ông, một xu hướng chính trị sâu sắc hơn liên quan đến tham vọng kinh doanh lâu dài của Tổng thống Trump. “Tôi thực sự nghĩ rằng... Tổng thống Trump tin rằng nếu ông ấy có thể đạt được điều này, chấm dứt chiến sự, mọi thứ sẽ được giải quyết, và sau đó ông ấy có thể phát triển lợi ích kinh tế của mình tại Liên bang Nga”, ông nói.

Ukraine đang đối mặt với ngã ba đường lịch sử: một kế hoạch hòa bình được đề xuất sẽ khuyến khích sự xâm lược của Nga, đe dọa đến phẩm giá quốc gia và có nguy cơ lặp lại logic tai hại của chính sách xoa dịu.

Goble nói thêm rằng Tổng thống Trump dường như tin rằng “hãy dừng chiến đấu và điều đó sẽ giải quyết được vấn đề”, một niềm tin mà ông gọi là sai lầm nghiêm trọng.

Nhưng Goble lập luận rằng sự phản đối ngay lập tức nhất sẽ đến từ Kyiv, nơi mà ông tin rằng sẽ từ chối thẳng thừng bản thiết kế. Ông cho rằng các đề xuất đang được đưa ra là quá hào phóng đối với Điện Cẩm Linh.

“Tôi không thấy người Ukraine sẽ chấp nhận bất cứ điều gì gần giống với những kế hoạch mà tôi đã thấy được lan truyền. Chúng là những kế hoạch phiến diện, là sự nhượng bộ của Nga, và tôi nghĩ sẽ có sự phản kháng rất lớn”, ông cảnh báo.

Đối với người dân Ukraine đã chứng kiến người dân của họ bị “giết hại hàng loạt” và tài sản của họ bị “phá hủy”, Goble cho biết ý tưởng tán thành các điều khoản như vậy là không thể về mặt chính trị.

Ông nói: “Tôi không nghĩ người Ukraine sẽ dễ dãi với bất kỳ ai nói rằng để chấm dứt chiến tranh này, về cơ bản bạn phải làm những gì người Nga muốn”.

Ông nói thêm một cách thẳng thừng: “Tôi thực sự không tin rằng [mọi chuyện] sẽ diễn ra theo hướng đó.”

Goble lập luận rằng sai lầm cốt lõi là giả định rằng có thể đạt được một thỏa thuận rõ ràng “rằng Kyiv sẽ chấp nhận, rằng người dân Ukraine sẽ chấp nhận và rằng chúng ta sẽ có hòa bình trong thời gian tới”.

Goble cảnh báo rằng sự thất bại của kế hoạch này không chỉ làm đình trệ ngoại giao mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến mối quan hệ của Mỹ với một trong những đồng minh quan trọng nhất ở Âu Châu.

Nếu Washington cố gắng gây áp lực buộc Kyiv phải nhượng bộ Nga theo những gì được nêu trong thông tin rò rỉ, ông dự đoán sẽ có sự phẫn nộ sâu sắc trong nội bộ Ukraine.

“Nó sẽ khiến một số người Ukraine chống lại Hoa Kỳ”, ông nói.

Trong kịch bản đó, Hoa Kỳ - nước hậu thuẫn chính về mặt quân sự và chính trị của Ukraine - sẽ bị đổ lỗi cùng với Điện Cẩm Linh vì đã khăng khăng yêu cầu Kyiv chấp nhận những tổn thất về lãnh thổ và chính trị.

Goble cho biết: “Hoa Kỳ sẽ bị đổ lỗi vì đã chấp nhận những gì người Nga muốn… Và sau đó, Hoa Kỳ cũng sẽ bị đổ lỗi trong tâm trí của một số người Ukraine cũng như người Nga”.

Ông lập luận rằng kết quả sẽ là một “tình huống rất đáng sợ” khi Washington có thể xa lánh Kyiv mà không đạt được bất kỳ hòa bình thực sự nào - một kết quả mà ông coi là một thảm họa chính trị ở cả hai nước.

Theo quan điểm của Goble, “giải pháp được đề xuất không phải là giải pháp”.

[Kyiv Post: Fatal Flaw: Ex-CIA Analyst Says Trump’s ‘Peace Plan’ Will Backfire, Poison US-Ukraine Ties]

5. Steve Witkoff đã đẩy những người ủng hộ Ukraine ra khỏi Tòa Bạch Ốc như thế nào và đưa Hoa Kỳ vào vòng tay của Nga

Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff đang điều hành một hoạt động ngầm bên trong Tòa Bạch Ốc nhằm mục đích loại bỏ các quan chức ủng hộ Ukraine.

Witkoff — một ông trùm bất động sản không có kinh nghiệm ngoại giao trước khi được bổ nhiệm — đã nổi lên như một trong những kiến trúc sư chủ chốt của đề xuất hòa bình mới của Washington mà các quan chức Ukraine cho rằng sẽ khôi phục lại những yêu cầu sâu rộng nhất của Điện Cẩm Linh nhằm bức tử Ukraine.

Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Ukraine trước đó cho biết Witkoff đang xây dựng kế hoạch này thông qua sự phối hợp trực tiếp với Kirill Dmitriev, nhà đàm phán kinh tế hàng đầu của Nga và là người điều hành nỗ lực của Mạc Tư Khoa nhằm gây ảnh hưởng tới Washington.

“Ông ấy đã làm điều đó trong nhiều tháng”, nguồn tin cho biết, đồng thời đề cập đến kế hoạch 28 điểm của Witkoff được Kyiv coi là sự đầu hàng thực tế trước Nga.

Kế hoạch được Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phê duyệt vào đầu tuần này bao gồm các yêu cầu đối với Ukraine về việc nhượng lại lãnh thổ, cắt giảm quân đội và hạn chế các liên minh của mình - những đề xuất toàn diện hơn nhiều so với những đề xuất được thảo luận trong các vòng đàm phán trước đó.

“Ukraine có thể sớm phải đối mặt với một lựa chọn cực kỳ khó khăn. Hoặc là mất phẩm giá, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác chủ chốt. Hoặc là 28 điểm phức tạp, hoặc là mùa đông khắc nghiệt nhất từ trước đến nay — và những rủi ro đi kèm”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trước toàn dân.

Theo các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ mà tờ Kyiv Independent đã phỏng vấn, có vẻ như sau nhiều tháng đàm phán qua lại, quan điểm của Witkoff về hòa bình đã thuyết phục được Washington.

Witkoff là một nhà phát triển bất động sản, nhà đầu tư và là người sáng lập Witkoff Group, một công ty đầu tư và phát triển bất động sản lớn có trụ sở tại Thành phố New York.

Không có thông tin nào trong lý lịch của ông cho thấy ông có chuyên môn về địa chính trị Đông Âu hoặc giải quyết xung đột.

“Steve Witkoff đơn giản là người mà Tổng thống Trump tin tưởng”, Alexandra Filippenko, chuyên gia về quan hệ Mỹ-Nga, nói với tờ Kyiv Independent, lưu ý rằng mối quan hệ của họ bắt nguồn từ thị trường bất động sản Manhattan những năm 1980. “Tổng thống Trump coi trọng lòng trung thành đó”, bà nói.

Tuy nhiên, ngoài bất động sản, Witkoff còn là đặc phái viên của Tổng thống Trump tại Trung Đông và ngày càng tham gia nhiều hơn vào các cuộc đàm phán liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

Witkoff có vẻ quá ủng hộ Mạc Tư Khoa và không hiểu rõ lập trường của Ukraine. Đối với Ukraine, vị đặc phái viên này đã trở thành một nhân vật vô cùng đáng lo ngại.

Witkoff nổi lên như là đặc phái viên cá nhân của Tổng thống Trump trong liên lạc với Putin, tham gia các cuộc họp riêng với các nhà lãnh đạo nước ngoài trong khi bỏ qua nghi thức ngoại giao.

Đặc phái viên Witkoff đã gặp Putin ít nhất năm lần, dành ba đến bốn giờ đồng hồ cùng tên trùm mafia Nga trong mỗi phiên họp vào ngày 11 tháng 2, ngày 13 tháng 3, ngày 11 và 25 tháng 4, và một lần nữa vào tháng 8.

Sau hầu hết mọi cuộc họp, tổng thống Hoa Kỳ đều tuyên bố rằng “đã đạt được tiến bộ to lớn”, trong khi Witkoff sau đó nhắc lại những quan điểm của Điện Cẩm Linh trong các cuộc trò chuyện với giới truyền thông Hoa Kỳ.

Người ta cũng cho biết phái viên này đã sử dụng phiên dịch viên của Điện Cẩm Linh trong các cuộc đàm phán này.

Đường lối này đã khiến các quan chức Mỹ lo ngại, họ cho rằng Witkoff dường như quá thiên về Mạc Tư Khoa và thiếu hiểu biết rõ ràng về lập trường của Ukraine. Vào tháng 7, ông cũng thúc giục Tổng thống Trump dỡ bỏ lệnh trừng phạt năng lượng của Mỹ đối với Nga và thúc đẩy một thỏa thuận hoán đổi lãnh thổ mà các quan chức Ukraine coi là không khả thi và là một sự nhượng bộ nguy hiểm.

Một hoạt động khác của Witkoff là các cuộc đàm phán với Dmitriev, nhà lãnh đạo Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga và từ lâu đã là một trong những phái viên chủ chốt của Putin tới phương Tây.

Mỗi lần Witkoff đến Nga, Dmitriev đều đợi sẵn — hai người có những cuộc gặp riêng tư, không chính thức, không thông qua các kênh chính thức.

Khi Witkoff hạ cánh xuống Mạc Tư Khoa vào ngày 6 tháng 8, họ đã cùng nhau đi dạo qua Công viên Zaryadye ở trung tâm thành phố, một cảnh tượng cho thấy mối quan hệ thoải mái khác thường giữa phái viên của Washington và nhà đàm phán chính của Nga.

Trong những liên lạc gần đây nhất, Dmitriev đã bay đến Washington và dự định gặp Witkoff vào ngày 25 tháng 10, mặc dù vẫn chưa rõ liệu cuộc gặp có diễn ra hay không. Không có thông báo công khai nào được đưa ra.

Ngay sau đó, đề xuất hòa bình mới của Hoa Kỳ đã xuất hiện - một đề xuất có vẻ rất giống với yêu cầu của Mạc Tư Khoa. Theo Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, đề xuất hòa bình mới của Hoa Kỳ thực ra là những gì đã được Nga trao cho Ukraine trong các cuộc đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2, 2022.

Một nguồn tin thân cận cho biết Witkoff đã dành cả tháng qua để âm thầm định hình khuôn khổ này, làm việc trực tiếp với Dmitriev.

Nhiều nguồn tin lưu ý rằng các đồng minh Âu Châu đã bị loại khỏi việc soạn thảo kế hoạch — và Ukraine cũng bị loại.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa Witkoff với Dmitriev cho thấy một cuộc đấu tranh nội bộ sâu sắc hơn ở Washington.

Theo một nguồn tin thân cận với cơ cấu quyền lực, Witkoff đang điều hành một hoạt động rộng hơn cùng với Dmitriev, cố gắng loại bỏ những tiếng nói ủng hộ Ukraine trong chính quyền Tổng thống Trump.

Một trong những người phụ trách truyền thông cho Tòa Bạch Ốc được coi là “một trong những người của Witkoff”, cung cấp cho giới truyền thông những luận điểm có lợi cho Witkoff và đường lối thân thiện với Nga của ông, một nguồn tin thân cận cho biết.

Nguồn tin cho biết với tờ Kyiv Independent rằng Tòa Bạch Ốc hiện là một mớ hỗn độn của các phe phái đối địch, mỗi bên đều cố gắng trình bày phiên bản sự kiện của mình như là đường lối chính thức của chính quyền.

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt cho biết vào ngày 21 tháng 11 rằng Ngoại trưởng Marco Rubio và Witkoff đã cùng nhau xây dựng kế hoạch hòa bình trong tháng qua.

Bà cho biết cả hai người đã “làm việc với cả hai bên Ukraine và Nga” và tổng thống ủng hộ nỗ lực này. Tuy nhiên, một nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với tờ Kyiv Independent rằng Rubio - người từng công khai gọi Putin là “tội phạm chiến tranh” - không hề tham gia vào việc soạn thảo kế hoạch mới.

Theo một quan chức cao cấp của Hoa Kỳ giấu tên, kế hoạch hiện tại được Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance ủng hộ, trong khi các quan chức cao cấp khác của Hoa Kỳ không được tham gia vào quá trình đàm phán.

Tình hình trở nên tồi tệ hơn đối với Kyiv khi Đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine, Keith Kellogg, sẽ từ chức vào tháng Giêng, một nguồn tin từ Tòa Bạch Ốc xác nhận với tờ Kyiv Independent.

Sự ra đi của Kellogg sẽ khiến Ukraine mất đi người ủng hộ chính tại Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Trump, đúng lúc Witkoff, làm việc với Dmitriev, đang cố gắng củng cố quyền kiểm soát chính sách đối với Ukraine.

Trung Tướng hồi hưu Keith Kellogg, đặc phái viên Hoa Kỳ về Ukraine và Nga luôn lên tiếng phản đối mạnh mẽ các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng dân sự so với các quan chức khác trong chính quyền Tổng thống Trump.

Lập trường của ông thường khiến ông bất đồng quan điểm với Witkoff, người đã lặp lại một số luận điểm của Putin và thúc đẩy kế hoạch hòa bình tập trung vào nhượng bộ lãnh thổ của Ukraine.

Kellogg đã nói với các cộng sự rằng Tháng Giêng đánh dấu “kết thúc tự nhiên” nhiệm kỳ của ông, khiến vị thế của Ukraine trong chính quyền trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết.

[Kyiv Independent: How Steve Witkoff pushed Ukraine sympathizers out of White House, and led the US into Russia's arms]

6. Ngày thứ tư của công tác cấp cứu tại Ternopil đã tìm thấy nạn nhân thứ 33 của vụ tấn công bằng hỏa tiễn của Nga

Các nhân viên cấp cứu đã kéo được thi thể một người phụ nữ ra khỏi đống đổ nát ở Ternopil, nâng số người chết trong vụ tấn công bằng hỏa tiễn của Nga vào ngày 19 tháng 11 lên 33, Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine đưa tin.

Theo Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine, các nhân viên cấp cứu ở Ternopil đã phát hiện thêm một nạn nhân vào chiều thứ Bảy, nâng tổng số người thiệt mạng trong cuộc không kích của Nga ngày 19 tháng 11 lên 33.

Tại Ternopil, hoạt động tìm kiếm cứu nạn vẫn tiếp tục trong ngày thứ tư. Vào khoảng 16h ngày 22 tháng 11, lực lượng cấp cứu đã tìm thấy thi thể một phụ nữ. Cơ quan này cho biết số người chết đã tăng lên 33.

Cuộc không kích đã nhắm vào một cơ sở công nghiệp và hai tòa nhà dân cư ở quận Soniachny vào đêm 19 tháng 11. Không quân Ukraine xác nhận các hỏa tiễn hành trình Kh-101 của Nga phóng từ máy bay ném bom chiến lược đã đánh trúng các tòa nhà chung cư. Sáu máy bay ném bom Tu-95MS cất cánh từ căn cứ không quân Olenya và bốn máy bay ném bom Tu-160MS cất cánh từ các căn cứ không quân Engels và Ukrainka. Các hỏa tiễn được phóng từ khu vực Vologda và Astrakhan của Nga.

Tính đến 3 giờ sáng ngày 22 tháng 11, trước khi phát hiện ra vụ việc hôm thứ Bảy, đã có 32 người thiệt mạng và 94 người bị thương, trong đó có 18 trẻ em. Mười ba người vẫn mất tích.

Trong số những người thiệt mạng có một dược sĩ và hai con nhỏ của cô. Một cư dân tham gia cấp cứu được tường trình đã dội nước lên người và lao vào đám cháy để cứu những người mắc kẹt trong tòa nhà đang bốc cháy.

Hoạt động tìm kiếm và cứu nạn hiện đã bước sang ngày thứ tư.

[Europe Maidan: Fourth day of rescue work in Ternopil uncovers 33rd victim of Russian missile strike]

7. Chính trị gia Anh bị bỏ tù vì quảng bá tuyên truyền của Điện Cẩm Linh tại Nghị viện Liên Hiệp Âu Châu để nhận hối lộ

Cựu lãnh đạo đảng Cải cách Vương quốc Anh (Reform UK) tại Wales, Nathan Gill, 52 tuổi, đã bị kết án 10 năm rưỡi tù giam sau khi nhận hối lộ để đưa ra những tuyên bố ủng hộ Nga. Ông thừa nhận đã nhận tiền từ Oleh Voloshyn, một cựu chính trị gia Ukraine có quan hệ với Viktor Medvedchuk, một đồng minh thân cận của Putin. Reform UK là một đảng chính trị dân túy cánh hữu.

Điều này diễn ra trong bối cảnh cuộc xâm lược Ukraine của Nga đang diễn ra, khi Nga thường xuyên hối lộ hoặc hỗ trợ các phong trào và chính trị gia cực hữu và cực tả của Âu Châu để thúc đẩy các luận điệu tuyên truyền của Nga chống lại Ukraine và bình thường hóa các hành động tội phạm của nước này.

Bản án đã làm dấy lên lời kêu gọi mở một cuộc điều tra toàn diện về ảnh hưởng của Nga. AP dẫn lời lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do Ed Davey gọi Gill là “kẻ phản bội” và hỏi “lòng trung thành của ông ta thực sự nằm ở đâu?” BBC cho biết Thủ tướng Keir Starmer đã cáo buộc Gill phá hoại lợi ích quốc gia và yêu cầu Nigel Farage xem xét mối liên hệ của Reform UK với Nga. Lãnh đạo đảng Bảo thủ xứ Wales Senedd Darren Millar cho biết Reform UK là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Reform UK cho biết hành động của Gill là “đáng chê trách, phản quốc và không thể tha thứ” và hoan nghênh bản án. Lãnh đạo Reform UK Nigel Farage cho biết ông không biết gì về âm mưu hối lộ và gọi Gill là “quả táo hư”.

Trong thời gian là thành viên Nghị viện Âu Châu, Nathan Gill đã nhận tiền mặt từ Voloshyn từ tháng 12 năm 2018 đến tháng 7 năm 2019. Cảnh sát tìm thấy các tin nhắn mã hóa nội dung về “quà Giáng Sinh” và “bưu thiếp” liên quan đến các khoản thanh toán. AP đưa tin các công tố viên cho biết ông đã nhận được khoảng 40.000 bảng Anh hoặc 52.500 đô la. BBC cho biết ông đã nhận tội về tám cáo buộc hối lộ tại một phiên điều trần trước đó vào tháng 3. Tờ Guardian đưa tin tòa án đã thụ lý đơn xin đòi lại 30.000 bảng Anh từ chính trị gia này, nhưng cảnh sát tin rằng ông có thể đã kiếm được tới 40.000 bảng Anh. Gill không đưa ra lời giải thích nào cho hành động của mình.

Gill đã thúc đẩy các luận điệu ủng hộ Nga tại Nghị viện Âu Châu và viết bài bình luận cho các kênh truyền thông thân Cẩm Linh như 112 Ukraine. Ông cũng trả lời phỏng vấn để bảo vệ các kênh truyền hình Ukraine có liên hệ với Medvedchuk, người đang đối mặt với cáo buộc phản quốc tại Ukraine. BBC đưa tin Gill đã có hai bài phát biểu tại Nghị viện Âu Châu ủng hộ 112 Ukraine và NewsOne.

Ông cũng đã hỗ trợ sắp xếp một sự kiện ở Strasbourg để thúc đẩy kế hoạch hòa bình cho Donbas - một khu vực phía đông Ukraine đã bị Nga xâm lược một phần vào thời điểm đó. Putin đã ca ngợi sự kiện này vào ngày hôm sau trên truyền hình Nga.

Cảnh sát đã kiểm tra điện thoại của Gill sau khi chặn ông ta tại Sân bay Manchester vào tháng 9 năm 2021. BBC cho biết ông ta đang cố gắng bay đến Nga để tham dự một hội nghị và quan sát các cuộc bầu cử. AP cho biết các sĩ quan đã tìm thấy các tin nhắn sử dụng ngôn ngữ mã hóa về tiền bạc và nỗ lực chiêu mộ các Nghị sĩ Âu Châu khác để ủng hộ lập trường của Nga về Ukraine. Gill viết rằng ông ta có thể “lôi kéo một vài người” khi được yêu cầu đưa đồng nghiệp đi cùng.

Tờ Guardian đưa tin các cuộc trò chuyện WhatsApp cho thấy kế hoạch này đã trở thành một “thói quen thường xuyên”. Voloshyn hứa hẹn những khoản thanh toán kiểu như “Tôi sẽ đưa cho anh 5 ngàn đô la”. Các công tố viên khai trước tòa rằng Gill đã chiêu mộ các nghị sĩ Âu Châu từ Anh, Đức và Pháp để nói chuyện với 112 nghị sĩ Ukraine. BBC cho biết Voloshyn đã nói với Gill rằng ông ta sẽ “yêu cầu và bảo đảm ít nhất 5 ngàn đô la” nếu Gill mời “ba hoặc bốn” người khác. Thẩm phán cho biết không có bằng chứng nào cho thấy các nghị sĩ Âu Châu đó biết về các khoản hối lộ.

BBC đưa tin cảnh sát vẫn đang tiếp tục điều tra xem liệu có cá nhân nào khác phạm tội hay không. Chỉ huy Dominic Murphy của Cảnh sát Thủ đô cho biết Gill đã hành động như một “người tham gia cực kỳ tự nguyện” vào một hoạt động hối lộ. Ông liên hệ vụ án với các hoạt động khác của Nga tại Anh, bao gồm vụ đầu độc Salisbury và vụ tấn công đốt phá ở Luân Đôn năm 2024. Ông nói rằng Nga đặt ra một “thách thức đặc biệt”.

Gill từng là Nghị sĩ Nghị viện Âu Châu, gọi tắt là MEP từ năm 2014 đến năm 2020, ban đầu đại diện cho Đảng Độc lập Vương quốc Anh, gọi tắt là UKIP, một đảng cánh hữu theo chủ nghĩa hoài nghi Âu Châu, và sau đó là Đảng Brexit (nay là Đảng Cải cách Vương quốc Anh). Hành vi hối lộ đầu tiên được biết đến của ông xảy ra vào ngày ông rời UKIP năm 2018. Sau đó, ông lãnh đạo chi nhánh xứ Wales của Đảng Cải cách Vương quốc Anh trong cuộc bầu cử năm 2021. Hiện ông không còn là thành viên của đảng này. Voloshyn được tường trình đang sống ở Nga và bị truy nã ở cả Anh và Ukraine vì tội phản quốc.

[Europe Maidan: British politician jailed for promoting Kremlin propaganda in EU Parliament for bribes]

8. Thuyền điều khiển từ xa săn tàu ngầm mới đang được thử nghiệm ở biển Baltic

Thuyền điều khiển từ xa dưới nước mới, được thiết kế để phát hiện tàu ngầm khó phát hiện và các mối đe dọa đối với cáp ngầm dễ bị tấn công, đang được thử nghiệm ở Biển Baltic.

GreyShark, được phát triển bởi các công ty công nghệ Đức EUROATLAS và EvoLogics, là một phương tiện tự hành dưới nước, gọi tắt là AUV có hình dạng chim cánh cụt, có khả năng hoạt động trên biển tới bốn tháng chỉ trong một lần.

Phiên bản có độ bền cao được đặt tên là Foxtrot, và phiên bản chạy bằng pin có phạm vi hoạt động ngắn hơn của GreyShark được gọi là Bravo.

Các nhà phát triển mô tả thuyền điều khiển từ xa này hoạt động im lặng, tiết kiệm chi phí và có thể chuyển đổi giữa việc bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng dưới nước để phát hiện tàu ngầm tàng hình hoặc hỗ trợ rà phá bom mìn mà không cần nhận hướng dẫn mới từ người điều khiển.

Một số quốc gia NATO ở Âu Châu quanh Biển Baltic đang quan tâm đến việc mua thuyền điều khiển từ xa.

NATO đang đầu tư mạnh vào năng lực tác chiến chống tàu ngầm, gọi tắt là ASW và đã cố gắng tăng cường bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng, như đường ống và cáp dữ liệu chạy qua đáy biển ở các khu vực như Biển Baltic.

Liên minh này hiện diện chủ yếu ở vùng Baltic, với Nga là quốc gia duy nhất ngoài NATO nhìn ra biển. Vùng Kaliningrad của Nga là nơi đặt hạm đội Baltic của Điện Cẩm Linh và vô số tài sản quân sự khác.

Một số tuyến cáp và đường ống đã bị hư hại ở Biển Baltic vào cuối năm 2024 trong những tình huống đáng ngờ. Mặc dù rất khó để xác định trách nhiệm cho các sự việc này, các quan chức và chuyên gia NATO cho rằng Nga rất thành thạo về chiến tranh hỗn hợp. Thuật ngữ này ám chỉ rộng rãi các hành vi phá hoại cơ sở hạ tầng, bao gồm cả cáp, hoặc các chiến thuật như vũ khí hóa di cư và thực hiện các cuộc tấn công mạng gây tê liệt.

Tháng trước, một tòa án Phần Lan đã thụ lý một vụ kiện chống lại thủy thủ đoàn tàu chở dầu Eagle S, một con tàu bị bắt giữ ngay sau khi năm tuyến cáp biển Baltic bị hư hại vào ngày 25 tháng 12 năm 2024. Các công tố viên nước này đã cáo buộc con tàu chở dầu, được tường trình một phần của “hạm đội ngầm” của Nga, gồm các tàu chở dầu, trốn tránh lệnh trừng phạt, đã kéo neo dọc theo đáy biển khoảng 56 dặm. Thủy thủ đoàn đã phủ nhận hành vi sai trái.

NATO đã tăng cường lực lượng của mình trong khu vực theo sáng kiến Baltic Sentry, được công bố chính thức vào tháng Giêng.

Phần lớn dữ liệu trên thế giới được truyền qua cáp ngầm dưới biển, thực sự hỗ trợ phần lớn cuộc sống thường nhật. GreyShark có thể phát hiện những thay đổi nhỏ đến hai cm vuông trên một đoạn cáp hoặc đường ống, Markus Beer, giám đốc bán hàng AUV của EUROATLAS, chia sẻ với Newsweek trên một con tàu quan sát các cuộc trình diễn GreyShark ở Biển Baltic, gần bờ biển phía bắc nước Đức.

Hạm đội tàu ngầm của Nga thường được coi là một lực lượng đáng gờm, vượt trội hơn hẳn so với các tàu mặt nước mà Mạc Tư Khoa đang vận hành. Chúng thường rất khó bị quân đội NATO phát hiện, bao gồm cả những khu vực như Bắc Cực và Khe hở Greenland-Iceland-Anh, gọi tắt là GIUK chảy ra Bắc Đại Tây Dương.

Thuyền điều khiển từ xa GreyShark 17 cảm biến không được thiết kế dành riêng để chống lại Nga, nhưng có thể giúp lấp đầy những khoảng trống hiện đang tồn tại trong kho vũ khí của NATO trước khi chúng được bổ sung, Eugen Ciemnyjewski, giám đốc điều hành của EUROATLAS, cho biết. Ông nói với Newsweek rằng đây có thể là một trong những nền tảng đắt đỏ nhất, chẳng hạn như khinh hạm hoặc tàu ngầm.

Tuy nhiên, Ciemnyjewski cho biết các thuyền điều khiển từ xa được thiết kế để hoạt động cùng các tàu NATO, bao gồm cả khi chiến đấu với tàu ngầm Nga. Ông nói thêm rằng AUV di chuyển phía trước tàu có thể bắt được tín hiệu từ tàu ngầm Nga, và sau đó có thể truyền tín hiệu đó trở lại nền tảng lớn hơn để tấn công.

Ciemnyjewski cho biết một đàn hoặc một nhóm thuyền điều khiển từ xa dưới nước cũng có thể tạo thành “lá chắn bảo vệ” xung quanh những con tàu lớn hơn và đắt tiền hơn nhiều.

Các quốc gia NATO ở Âu Châu đã cam kết tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, được thúc đẩy bởi mối đe dọa từ Nga và sự bất ổn xung quanh tương lai của Hoa Kỳ tại lục địa này dưới thời Tổng thống Trump. Washington từ trước đến nay vẫn luôn hỗ trợ quốc phòng cho Âu Châu, cung cấp nhiều năng lực tốn kém nhất.

Cuộc chiến ở Ukraine cũng thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển các hệ thống điều khiển từ xa giá rẻ, có thể sản xuất hàng loạt và có sức mạnh vượt trội so với các nền tảng phức tạp và đắt tiền hơn nhiều.

Thuyền điều khiển từ xa đã chiếm mất không gian ẩn náu cho các thiết bị đắt tiền, tinh vi như khinh hạm, và làm giảm vai trò của các hệ thống có người lái trong tương lai, Ciemnyjewski nói. “Bạn không thể ẩn náu như một khinh hạm, bạn không thể ẩn náu như một tàu dò mìn, bạn không thể ẩn náu như một xe tăng”, ông nói. “Không còn chỗ ẩn náu nào trên thế giới nữa”

Đánh giá tình báo từ các cơ quan an ninh phương Tây cho rằng Nga chỉ cần vài năm nữa là có thể phát động một cuộc tấn công vũ trang toàn diện vào một quốc gia NATO, nhiều khả năng là các quốc gia vùng Baltic gồm Estonia, Latvia và Lithuania. Thời điểm này, có thể thay đổi đôi chút tùy theo các phân tích khác nhau, phụ thuộc vào kết quả của cuộc chiến ở Ukraine.

Nhiều chính trị gia trong liên minh khẳng định NATO đang nhanh chóng tăng cường sức mạnh quân sự, được hỗ trợ bởi sự bùng nổ công nghiệp quốc phòng ở Âu Châu. Những người khác, bao gồm cả các nguồn tin trong ngành, lại không tin rằng Âu Châu đang hành động đủ nhanh để kịp thời ứng phó với mối đe dọa tiềm tàng.

“Chúng ta đang bị đe dọa,” Ciemnyjewski nói. “Mọi người nên hiểu điều này.”

[Newsweek: New Submarine-Hunting Underwater Drones Undergo Tests in Baltic Sea]