1. Lực lượng Ukraine bắn hạ thêm một máy bay Su-25 của Nga

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Ukrainian forces shoot down another Russian Su-25 aircraft”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng Thứ Năm, 23 Tháng Năm, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết quân đội Ukraine đã phá hủy một máy bay tấn công Su-25 của Nga gần Pokrovsk ở tỉnh Donetsk vào ngày thứ Tư 22 Tháng Năm.

Chuẩn tướng Oleksii Hromov lưu ý rằng đây là máy bay phản lực Su-25 thứ năm của Nga bị Ukraine bắn rơi trong tháng này.

Su-25 do Liên Xô thiết kế, được NATO đặt biệt danh là “Frogfoot”, là máy bay tấn công các thiết bị trên mặt đất được bọc thép hạng nặng, cung cấp hỗ trợ trên không cho lực lượng bộ binh của Nga. Máy bay này giúp Nga thực hiện các cuộc tấn công dữ dội ở nhiều khu vực ở mặt trận phía Đông, bao trùm phần lớn tỉnh Donetsk.

Chuẩn tướng Oleksii Hromov nói “Theo thông tin từ tiền tuyến, đã được xác nhận, quân đội chúng ta đã phá hủy một máy bay tấn công Su-25 của Nga”.

Thông báo cho biết giao tranh vẫn diễn ra căng thẳng ở khu vực Pokrovsk của tỉnh Donetsk, nơi chiếc máy bay mới nhất của Nga bị phá hủy.

Ông nhấn mạnh rằng: “Số vụ tấn công ở khu vực Pokrovsk đã tăng lên 25 vụ”.

“Đặc biệt, đối phương đang cố gắng đột nhập vào đội hình chiến đấu của chúng ta bằng các nhóm xung kích và các trang thiết bị hạng nặng. Tình hình vẫn căng thẳng với 9 cuộc giao chiến vẫn đang diễn ra”.

Ukraine trước đó tuyên bố đã phá hủy các máy bay Su-25 vào các ngày 4, 11 Tháng Năm, 13 Tháng Năm và 18 Tháng Năm. Bộ Tổng tham mưu hôm 18 Tháng Năm cho biết Nga đã mất hơn 350 máy bay kể từ khi phát động cuộc tấn công toàn diện.

2. SBU có vũ khí mới - thuyền điều khiển từ xa Sea Baby được trang bị Grad

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Source: SBU has a new weapon – Grad-equipped Sea Baby drones”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.

Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, đã tiết lộ bản cập nhật mới nhất cho thuyền điều khiển từ xa Sea Baby, hiện có khả năng phóng các loạt hỏa tiễn Grad. Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết như trên hôm Thứ Tư, 22 Tháng Năm.

Thuyền điều khiển từ xa do SBU sử dụng đã tấn công một số tàu chiến của Nga nhưng cho đến nay vẫn được sử dụng làm thuyền điều khiển từ xa cảm tử, phát nổ khi va chạm hoặc ở gần mục tiêu. Loại mới có thể được sử dụng như một bệ phóng di động trên mặt biển, và có thể thu hồi để sử dụng nhiều lần.

Theo nguồn tin của SBU, hệ thống vũ khí mới này đã hoạt động “chống lại các vị trí của Nga trên mũi đất Kinburn”, một dải đất ven biển gần Mykolaiv.

“Giải pháp công nghệ này đã cho thấy những kết quả mạnh mẽ”.

Yusov nói thêm: “Vì vậy, những bất ngờ mới đang chờ đợi đối phương”.

Những hình ảnh do SBU công bố cho thấy thuyền điều khiển từ xa đang thử nghiệm phóng hỏa tiễn Grad trên đất liền.

Nguồn tin cho biết thêm: “Sea Baby của chúng tôi không chỉ là thuyền điều khiển từ xa mà còn là một nền tảng đa chức năng không ngừng được cải tiến”.

Thông tin cập nhật cuối cùng được đưa ra chỉ vài tuần trước khi phát ngôn nhân của SBU Artem Dekhtiarenko cho biết Sea Baby đã được hiện đại hóa và giờ đây có thể mang theo gần một tấn thuốc nổ để tấn công mục tiêu ở cách xa hơn 1.000 km.

Ông nói: “Điều này có nghĩa là SBU có thể tiếp cận mục tiêu ở hầu hết mọi nơi trên Hắc Hải”.

Trong những tháng gần đây, Ukraine đã tăng cường các cuộc tấn công vào Crimea bị tạm chiếm, nhắm vào các tài sản quân sự của Nga trong và xung quanh Hắc Hải bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn tầm xa được sản xuất trong nước. Nga đã xâm lược trái phép bán đảo này từ năm 2014.

Trung tâm Truyền thông Chiến lược của Lực lượng Vũ trang Ukraine mới đây đưa tin, tính đến đầu tháng 2 năm 2024, 33% tàu chiến của Hạm đội Hắc Hải của Nga đã bị Ukraine vô hiệu hóa.

Dekhtiarenko cho biết vào năm 2022, khi SBU lần đầu tiên bắt đầu sử dụng thuyền điều khiển từ xa tự sản xuất, trên toàn thế giới không có lựa chọn thay thế nào cho những thuyền điều khiển từ xa này.

Phát ngôn nhân cho biết thêm, các thuyền điều khiển từ xa hiện tại của phương Tây có kích thước lớn nhưng không cơ động, chúng có thể dễ dàng bị “trạm radar của đối phương” phát hiện và chúng cũng không có đầu đạn.

“Ngày nay, một thuyền điều khiển từ xa trị giá khoảng 216.000 Mỹ Kim đã tiêu diệt tàu chiến của đối phương trị giá hàng chục triệu Mỹ Kim”.

3. Các nhà lãnh đạo và người nổi tiếng thế giới yêu thích máy bay trực thăng của họ, bất chấp tỷ lệ tai nạn

Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “World Leaders and Celebs Love Their Helicopters, Despite Accident Rate”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Trong khi Iran thương tiếc sự ra đi của Tổng thống Ebrahim Raisi và ba quan chức hàng đầu đã thiệt mạng hôm Chúa Nhật khi trực thăng của họ bị rơi ở khu vực miền núi biên giới với Azerbaijan, thì mối lo ngại về an toàn trực thăng một lần nữa lại được chú ý.

Raisi gia nhập danh sách dài các nhà lãnh đạo thế giới và những người nổi tiếng đã thiệt mạng trong các vụ tai nạn trực thăng. Đó là một cuộc kiểm tra nghiệt ngã bao gồm huyền thoại NBA Kobe Bryant, tỷ phú Thái Lan Vichai Srivaddhanaprabha và gần đây hơn là Sebastian Piñera, cựu tổng thống Chí Lợi.

Các quan chức Iran đã đổ lỗi cho các lệnh trừng phạt của Mỹ đã góp phần dẫn đến cái chết của Raisi, đồng thời cho rằng các lệnh trừng phạt này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tiêu chuẩn an toàn và bảo trì hàng không của Iran. Nhưng dữ liệu cho thấy dù có được bảo trì tốt cách mấy đi nữa, bay bằng trực thăng là một trong những cách di chuyển bằng đường hàng không nguy hiểm nhất.

Theo Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, gọi tắt là NTSB, máy bay trực thăng gặp tai nạn với tỷ lệ cao hơn bất kỳ loại máy bay nào. Tỷ lệ tai nạn của máy bay trực thăng là 9,84 trên 100.000 giờ, cho thấy nguy cơ xảy ra tai nạn cao hơn 35% so với các loại máy bay khác. Đối với máy bay thông thường - chẳng hạn như máy bay chở hàng và máy bay phản lực tư nhân - con số đó là 7,28 vụ tai nạn trên 100.000 giờ bay. Máy bay thương mại có tỷ lệ tai nạn thấp hơn nhiều so với cả hai.

Theo ghi nhận của Viện Phi công, là nhà cung cấp đào tạo hàng không, yếu tố phổ biến nhất trong các vụ tai nạn máy bay trực thăng là lỗi của phi công, thường do mệt mỏi, áp lực quá lớn hoặc giải quyết các thiết bị phức tạp.

“Có nhiều lý do tại sao lỗi của phi công dễ xảy ra ở trực thăng hơn là trên máy bay. Thứ nhất, hầu hết các máy bay trực thăng đều yêu cầu thực hành bay nhiều hơn so với máy bay có cánh cố định”.

Máy bay trực thăng vốn khó điều khiển và bay ở độ cao và tốc độ thấp hơn máy bay, khiến chúng phải đối mặt với những thách thức như thời tiết và chướng ngại vật.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia hàng không cho rằng trực thăng vẫn là phương tiện di chuyển tương đối an toàn, đặc biệt là so với xe hơi. Theo Đội An toàn Trực thăng Hoa Kỳ, từ năm 2019 đến 2023, tỷ lệ tai nạn chết người là 0,73 trên 100.000 giờ bay. Mặc dù số ca tử vong do lái xe được tính toán khác nhau nhưng số liệu thống kê mới nhất của chính phủ ước tính có 1,35 trường hợp tử vong trên 100 triệu dặm xe đã lái.

Số liệu thống kê về an toàn trực thăng cũng không tính đến việc nhiều trực thăng được sử dụng cho các nhiệm vụ đòi hỏi thao tác chính xác trong môi trường đầy thách thức, chẳng hạn như di tản y tế và chữa cháy.

Những trường hợp tử vong trực thăng đáng chú ý

Đầu năm nay, cựu Tổng thống Chí Lợi Sebastián Piñera thiệt mạng khi trực thăng của ông rơi xuống một hồ nước ở miền nam Chí Lợi. Piñera đang đích thân lái chiếc trực thăng về nhà ở Vịnh Coique để ăn trưa với gia đình thì cách bờ khoảng 1 phần tư dặm, ông mất kiểm soát máy bay và lao xuống nước. Nguyên nhân của vụ tai nạn vẫn đang được điều tra.

Năm 2020, giới thể thao thế giới bàng hoàng trước cái chết của cầu thủ bóng rổ Kobe Bryant. Ông, con gái Gianna và bảy người khác thiệt mạng trong một vụ tai nạn trực thăng ở Calabasas, California giữa sương mù nguy hiểm.

Và vào năm 2018, một vụ tai nạn cao cấp khác đã xảy ra khi Vichai Srivaddhanaprabha, chủ sở hữu Câu lạc bộ bóng đá Anh Leicester City, qua đời trong một vụ tai nạn trực thăng bên ngoài sân vận động King Power ở Leicester, Anh. Bốn trong số năm người trên máy bay sống sót sau vụ tai nạn ban đầu, nhưng chết khi chiếc trực thăng phát nổ, có thể do rò rỉ nhiên liệu.

4. Các nhà lập pháp Mỹ kêu gọi Ngũ Giác Đài cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp để tấn công các mục tiêu ở Nga

Một nhóm lưỡng đảng gồm các thành viên Quốc hội Mỹ ngày 20 Tháng Năm đã viết thư cho Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, kêu gọi Ngũ Giác Đài cho phép Ukraine tấn công lãnh thổ Nga bằng vũ khí do Mỹ cung cấp.

Giới chức Mỹ nhiều lần tuyên bố không ủng hộ hay khuyến khích các cuộc tấn công của Kyiv bằng vũ khí Mỹ vào sâu trong lãnh thổ Nga, trong khi giới chức Ukraine được cho là đang cố gắng thuyết phục Washington dỡ bỏ lệnh cấm này.

Ukraine gần đây cho biết lệnh cấm của Washington có nghĩa là Ukraine không thể tấn công lực lượng Nga khi họ đang củng cố lực lượng trước khi vượt biên giới vào tỉnh Kharkiv trong cuộc tấn công mới của Nga bắt đầu vào đầu tháng 5.

Bức thư được ký bởi Nghị sĩ Mike Turner, nhà lãnh đạo Ủy ban Tình báo Hạ viện và 12 đại diện khác của cả hai đảng, yêu cầu Ngũ Giác Đài cho phép Ukraine “sử dụng một số vũ khí do Mỹ cung cấp để tiến hành các hoạt động nhằm vào các mục tiêu chiến lược bên trong lãnh thổ Nga và các lãnh thổ do Nga kiểm soát.”

“Người Ukraine đã không thể tự bảo vệ mình do chính sách hiện tại của Chính quyền Tổng thống Biden. Điều cần thiết là Chính quyền Tổng thống Biden phải cho phép các nhà lãnh đạo quân sự Ukraine có khả năng tiến hành đầy đủ các hoạt động cần thiết để đáp trả cuộc tấn công vô cớ của Nga vào vùng đất chủ quyền của họ”, bức thư cho biết.

Quan điểm này gần đây đã được lặp lại bởi Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis, người nói rằng việc Mỹ hạn chế sử dụng hỏa tiễn ATACMS tầm xa bên trong lãnh thổ Nga là một “sai lầm”.

Các Thượng nghị sĩ và Dân biểu cũng yêu cầu Mỹ giúp đào tạo thêm phi công Ukraine trên chiến đấu cơ F-16 và cung cấp thêm lực lượng phòng không, cụ thể là “bổ sung thêm 7 khẩu đội Patriot”.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy hồi đầu tháng 5 cho biết Ukraine có thể ngăn chặn việc xâm lược Kharkiv chỉ với hai khẩu đội Patriot nữa.

5. Nga cho biết vẫn chờ lời mời D-Day của Pháp, trong bối cảnh đồng minh không hài lòng

Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia says it’s still waiting for France’s D-Day invitation, amid displeasure from allies”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.

Nga hôm thứ Tư cho biết họ vẫn chưa nhận được lời mời tham dự lễ kỷ niệm 80 năm cuộc đổ bộ D-Day, mặc dù Pháp cho biết họ sẽ mời Nga đến dự lễ kỷ niệm.

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói với truyền thông Nga Izvestia: “Thông tin này liên tục xuất hiện định kỳ, trích dẫn các quan chức ở Paris hoặc các phương tiện truyền thông địa phương của Pháp”. “Theo nghĩa đen, mỗi ngày tôi đều kiểm tra kỹ thông tin này với đại sứ ở Pháp của chúng ta. Hiện tại không có thay đổi gì cả,” bà nói tiếp.

Zakharova cho biết đây không phải là lần đầu tiên Thế chiến thứ hai được sử dụng làm “sự thao túng” và “chủ đề của trò chơi chính trị” đối với các nước phương Tây.

Lời mời đến Nga nhanh chóng trở thành một câu hỏi hóc búa về ngoại giao đối với Pháp khi các nhà lãnh đạo thế giới chuẩn bị tập trung trên bãi biển Normandy vào ngày 6 tháng 6. POLITICO đưa tin vào tuần trước rằng một số quốc gia đồng minh trong Thế chiến thứ hai không mấy vui mừng trước quyết định mời Nga của Pháp.

Tháng trước, Mission Libération, đơn vị tổ chức lễ tưởng niệm, xác nhận rằng mặc dù Putin là người không được chào đón vì cuộc chiến ở Ukraine nhưng các đại diện của Nga sẽ được mời tới buổi lễ.

Liên Xô đã mất 27 triệu sinh mạng trong Thế chiến thứ hai và Nga trước đây từng được mời đến dự lễ tưởng niệm chiến tranh ở Pháp.

Nhưng với việc lực lượng Nga tiếp tục tấn công ở miền bắc Ukraine, các quan chức Mỹ và Anh đã chia sẻ sự khó chịu của họ khi có sự tham gia của các đại diện Nga. Tuần trước, hai quan chức Tòa Bạch Ốc nói với POLITICO rằng họ không hài lòng với cử chỉ này.

Một quan chức cho biết: “Chúng tôi sẽ phục tùng chính phủ Pháp, nơi tổ chức lễ tưởng niệm ở Normandy”. “Nhưng có lẽ điều này sẽ nhắc nhở người Nga rằng họ đã từng chiến đấu với Đức Quốc xã thực sự chứ không phải những kẻ tưởng tượng ở Ukraine”.

Cung điện Elysée từ chối bình luận về câu chuyện này và Mission Libération cũng chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.

6. Canada áp đặt lệnh trừng phạt đối với các công ty Nga bị cáo buộc vận chuyển vũ khí Bắc Hàn tới Ukraine

Tờ Kyiv Independent cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Canada imposes sanctions on Russian firms accused of shipping North Korean weapons to Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.

Canada một lần nữa trừng phạt các cá nhân và công ty Nga hỗ trợ cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.

Các biện pháp trừng phạt nhắm vào hai cá nhân và sáu công ty vận tải mà Ottawa tuyên bố đã “tạo điều kiện cho việc vận chuyển vũ khí bất hợp pháp, bao gồm cả hỏa tiễn đạn đạo, từ Bắc Hàn đến Nga”.

Theo Bộ Ngoại giao Canada, các thực thể này đã mua vũ khí để sử dụng ở Ukraine trong hai năm qua, trái với các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Bắc Hàn.

Ottawa tuyên bố rằng các công ty này có liên hệ chặt chẽ với quân đội Nga và tham gia vận chuyển vũ khí. Họ bị cấm tham gia vào các giao dịch tài chính với người Canada.

Kể từ cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine năm 2014, Canada đã trừng phạt hơn 3.000 cá nhân và tổ chức ở Đông Âu. Các lệnh trừng phạt đối với công dân Nga kể từ cuối tháng 2 năm 2022 đã khiến 103 triệu Mỹ Kim bị đóng băng ở Canada, tăng so với mức 100 triệu Mỹ Kim vào mùa thu năm ngoái.

“Các lệnh trừng phạt của chúng tôi gửi đi một thông điệp rõ ràng: Canada lên án sự hợp tác quân sự của Nga với Bắc Hàn, điều này gây ra hậu quả cho an ninh ở Âu Châu, Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và trên toàn thế giới. Canada vẫn kiên định trong cam kết của mình đối với chủ quyền và người dân Ukraine trước những hành động tàn bạo của Điện Cẩm Linh”, Bộ trưởng Ngoại giao Melanie Joly cho biết trong một tuyên bố.

7. Một thị trấn của Nga bị ném bom nhầm đến lần thứ tư

Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia Bombs Own Town Four Times by Mistake: Report”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Theo một báo cáo địa phương, lực lượng Nga đã thả nhầm 4 quả bom xuống thị trấn của họ gần biên giới Ukraine, đánh dấu vụ việc dường như là trường hợp mới nhất như vậy trong cuộc chiến đang diễn ra.

Bốn quả bom lượn của Nga nhằm mục đích tấn công khu vực Kharkiv của Ukraine đã được thả xuống thị trấn Shebekino, nằm ở vùng Belgorod giáp Ukraine, hãng tin độc lập Astra của Nga đưa tin trên kênh Telegram hôm thứ Tư.

Theo Vyacheslav Gladkov, Thống đốc khu vực Belgorod của Nga, không có báo cáo về thương vong nhưng mặt tiền của một tòa nhà dân cư bị hư hại nghiêm trọng.

Khu vực Belgorod thường xuyên được lực lượng Mạc Tư Khoa sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công vào Ukraine và là nơi đặt một số căn cứ quân sự và cơ sở huấn luyện của Nga mà Kyiv đã tấn công. Khu vực này gần đây đã bị rung chuyển bởi các vụ nổ gần như hàng ngày khi cuộc chiến của Putin tràn qua biên giới.

Astra cho biết, ngày 17 Tháng Năm, 3 quả bom lượn FAB sát thương của Nga đã được tìm thấy ở Shebekino. Cùng ngày, một người khác được tìm thấy gần một tòa nhà dân cư. Mặt tiền của một ngôi nhà, hàng rào và cửa sổ bị hư hại, cửa hàng này cho biết thêm.

Đây là vụ việc mới nhất trong một loạt vụ việc được báo cáo trong năm nay liên quan đến việc quân đội Nga vô tình thả đạn dược và hỏa tiễn xuống lãnh thổ nước này. Astra hôm 17 Tháng Năm cho biết, trong 3 tháng qua, lực lượng Mạc Tư Khoa đã thả ít nhất 46 quả bom từ máy bay của họ xuống đất Nga hoặc các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm của Ukraine.

Chỉ riêng ngày 16 Tháng Năm, máy bay quân sự Nga đã thả 8 quả bom FAB xuống vùng Belgorod, Astra đưa tin. “May mắn thay, trong mọi trường hợp, đạn không phát nổ và không có thương vong”.

Đầu tháng này, tờ báo trực tuyến độc lập The Moscow Times đưa tin rằng ít nhất 25 quả bom đã được máy bay Nga thả xuống lãnh thổ của nước này hoặc lãnh thổ mà Putin tuyên bố đã sáp nhập từ Ukraine, kể từ đầu mùa xuân. Cơ quan truyền thông cho biết đã có 33 sự việc như vậy kể từ tháng Giêng.

Chính quyền Nga thường thừa nhận việc thả bom, đạn trên lãnh thổ của mình nhưng có xu hướng che đậy các vụ việc. Astra lưu ý rằng chính quyền Nga thường xuyên tuyên bố đã có “sự xả đạn bất thường”, một cụm từ rất khó hiểu. Gần đây, Mạc Tư Khoa dùng thêm một thuật ngữ nữa cũng khó hiểu không kém là “đã có đợt thả khẩn cấp đạn dược hàng không”.

Vyacheslav Gladkov cho biết trên các kênh mạng xã hội của mình vào ngày 18 Tháng Năm rằng ông đã gặp gỡ cư dân của các gia cư bị thiệt hại do “vật thể nổ rơi” một ngày trước đó. Ông không nói rõ thiệt hại là do lực lượng Nga hay Ukraine gây ra.

Vyacheslav Gladkov nói: “Nhờ sự phối hợp của các dịch vụ khẩn cấp, vật thể nổ đã được loại bỏ mà không gây ra hậu quả gì”.

8. Động lực đang tăng lên 'rõ ràng' cho sự hiện diện của quân NATO ở Ukraine

Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Momentum 'Clearly' Building for NATO Troops in Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.

Phát ngôn nhân của đảng chính trị của Tổng thống Emmanuel Macron cho biết, nỗ lực thúc đẩy NATO can dự sâu hơn vào biên giới Ukraine đang có tiến triển trong các đồng minh Âu Châu.

Benjamin Haddad - một thành viên quốc hội thuộc đảng Phục hưng của Macron và được coi là người có tiếng nói hàng đầu trong các cuộc thảo luận về chính sách đối ngoại của Pháp - nói với Newsweek bên lề Hội nghị Lennart Meri ở Estonia vào tuần trước rằng NATO và Liên minh Âu Châu cần phải “lật ngược tình thế” Putin sau hơn hai năm chiến tranh toàn diện.

Macron đang tìm cách thiết lập lại sự mơ hồ về chiến lược của phương Tây và khiến Mạc Tư Khoa mất cân bằng. Trong số các đề xuất gần đây của ông, có việc triển khai lực lượng NATO bên trong Ukraine trong vai trò phi chiến đấu. Mặc dù bị Mỹ bác bỏ ngay lập tức nhưng ý tưởng này đã giành được sự ủng hộ ở Âu Châu, đặc biệt là ở các quốc gia nằm dọc biên giới Nga.

Haddad cho biết, động lực cho các cam kết sâu sắc hơn của NATO - bao gồm cả việc triển khai quân đội - ở Ukraine đang được hình thành “rõ ràng”. “Thật thú vị khi thấy rằng trong vài ngày đầu tiên, mọi người đều nói, 'Đó là một quan điểm bị cô lập bởi Pháp.'“

Nhưng kể từ đó, các nhân vật hàng đầu Âu Châu bày tỏ sự ủng hộ của họ đối với đề xuất này - hoặc ít nhất là ủng hộ một cuộc tranh luận cởi mở về nó - Haddad lưu ý. Trong số đó có Tổng thống Tiệp Petr Pavel, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas, Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski và Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis.

“Điều này rất quan trọng vì những quốc gia này nằm ở tuyến đầu,” Haddad tiếp tục. “Và đây là những quốc gia đã mất niềm tin vào Paris và Berlin từ lâu.”

“Chúng tôi dành quá nhiều thời gian để lo lắng về sự leo thang khi Nga là quốc gia đang leo thang,” Haddad nói thêm, đồng thời gợi ý rằng các thủ đô phương Tây phải “suy nghĩ sáng tạo” về cách hỗ trợ Kyiv tốt hơn theo nhiều cách khác nhau, bao gồm cả việc có khả năng đặt giày trên đất Ukraine.

Ông nói: “Hiện tại, rất nhiều binh sĩ Ukraine đang đóng quân ở biên giới với Belarus để ngăn chặn một cuộc xâm lược tiềm tàng từ phía bắc”. “Các lực lượng phương Tây có thể được triển khai dọc biên giới 'như một 'cây ba chân' - vì bạn có quân ở các nước vùng Baltic hoặc ở Ba Lan - để có thể giải phóng một số binh sĩ Ukraine này ra mặt trận.

Nga liên tục cảnh báo các đối thủ phương Tây không được cung cấp bất kỳ hình thức viện trợ nào cho Ukraine, đồng thời coi cuộc chiến ở Kyiv là cuộc đối đầu trực tiếp với “tập thể phương Tây” do Mỹ lãnh đạo.

Trong tháng này, để đáp lại kiến nghị của Ukraine thúc giục NATO triển khai lực lượng, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov nói: “Chúng tôi đã nhiều lần nói rằng sự can thiệp trực tiếp trên thực địa vào cuộc xung đột này của quân đội các nước NATO có thể gây ra mối nguy hiểm to lớn, vì vậy chúng tôi coi điều này là một sự khiêu khích cực kỳ thách thức, không hơn không kém, và tất nhiên, chúng tôi đang theo dõi điều này rất cẩn thận.”

Lực lượng Nga hiện đang đẩy mạnh dọc mặt trận, buộc quân đội Ukraine phải lùi về các địa điểm trọng yếu và mở các mặt trận mới ở khu vực phía đông bắc Kharkiv và Sumy.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy một lần nữa thúc đẩy các đồng minh phương Tây làm nhiều hơn để củng cố Kyiv.

“Đó là vấn đề về ý chí,” ông nói với Reuters trong tuần này. “Nhưng mọi người đều nói một từ có âm thanh giống nhau trong mọi ngôn ngữ: mọi người đều sợ leo thang. Mọi người đều đã quen với thực tế là người Ukraine đang chết dần – đó không phải là sự leo thang đối với mọi người”.

Haddad cho biết những diễn biến mới nhất đang đáng lo ngại.

“ Nó đã gây lo ngại trong một thời gian,” ông nói. “Chúng ta thấy một nước Nga đang tăng cường gây hấn, điều đó đã biến ngành công nghiệp của họ thành những thước phim hoàn chỉnh về kinh tế chiến tranh và tôi nghĩ chúng ta đã chậm trễ trong phản ứng của mình, cả ở Âu Châu và Hoa Kỳ.”

9. Thống đốc cho biết khoảng 100 dân thường vẫn còn ở Vovchansk, người Nga dọa bắn bỏ họ

Thống đốc tỉnh Kharkiv Oleh Syniehubov cho biết trên truyền hình nhà nước hôm 22 Tháng Năm rằng khoảng 100 thường dân Ukraine vẫn còn ở thị trấn Vovchansk đang bị bao vây, nhưng lực lượng Nga từ chối cho phép họ rời đi và đe dọa bắn bỏ họ.

Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 15 Tháng Năm xác nhận quân đội Nga đã tiến vào khu vực phía bắc Vovchansk. Quân đội Ukraine vào thời điểm đó cho biết họ đã ngăn cản Nga thiết lập chỗ đứng sâu hơn trong thị trấn.

Hôm 20 Tháng Năm, Syniehubov cho biết hơn 10.500 dân thường đã được di tản khỏi Kharkiv trong bối cảnh cuộc tấn công dữ dội mới của Nga.

Thống đốc cho biết vào ngày 22 tháng 5 rằng những người ở lại Vovchansk sẽ được di tản trong thời gian sớm nhất có thể nhưng 100 thường dân đã bị quân đội Nga “bắt làm con tin” và không thể rời đi.

Serhii Bolvinov, nhà lãnh đạo cơ quan điều tra của cảnh sát tỉnh Kharkiv, ngày 17 Tháng Năm cho biết lực lượng Nga đã bắt giữ ít nhất 40 thường dân, hầu hết là người già và dùng họ làm lá chắn sống.

Các cáo buộc tương tự cũng được các quan chức Ukraine khác đưa ra kể từ cuộc tấn công mới của Nga ở tỉnh Kharkiv.

Bộ trưởng Nội vụ Ihor Klymenko hôm 16 Tháng Năm cho biết lực lượng Nga đang bắt giữ thường dân Ukraine và ngăn cản việc di tản của họ.

Klymenko nói trên Telegram: “Chúng tôi biết về những trường hợp quân đội Nga hành quyết thường dân.”

Klymenko nói rằng một cư dân Vovchansk đã bị lính Nga giết chết sau khi anh ta từ chối tuân theo mệnh lệnh của họ và cố gắng đi bộ trốn thoát. Cảnh sát điều tra đã mở một vụ án hình sự với lý do vi phạm các quy tắc chiến tranh.

10. Ngoại trưởng Đức, Ủy ban Âu Châu lên tiếng ủng hộ tính hợp pháp của Zelenskiy

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock và phát ngôn nhân Ủy ban Âu Châu Peter Stano ngày 21 Tháng Năm đã lên tiếng ủng hộ tính hợp pháp của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.

Nhiệm kỳ 5 năm của Tổng thống Zelenskiy hết hạn vào ngày 20 tháng 5, nhưng các cuộc bầu cử đã bị đình chỉ do thiết quân luật, vì vậy ông sẽ tiếp tục làm tổng thống. Các nhà phê bình và các nhà tuyên truyền Nga đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của ông, nhưng các cuộc bầu cử khó có thể diễn ra trong tương lai gần.

Stano nói trong một cuộc họp báo, được Ukrainska Pravda trích dẫn: “Không thể tổ chức bầu cử trong tình huống như vậy. Theo luật Ukraine, bầu cử trong thời gian thiết quân luật đều bị cấm.

Stano nói: “Chúng tôi ở Liên Hiệp Âu Châu cũng không nghi ngờ gì về việc tổng thống hợp pháp Ukraine là Tổng thống Volodymyr Zelenskiy”.

Quan điểm này đã được Baerbock nhắc lại, người đã nói trong cuộc họp báo ở Kyiv với Ngoại trưởng Dmytro Kuleba, “Rõ ràng Tổng thống Volodymyr Zelenskiy là tổng thống hợp pháp và hợp hiến của Ukraine.”

Baerbock cũng chỉ trích các quan chức Nga cho rằng Zelenskiy là một tổng thống bất hợp pháp.

Cô nói: “Chính những người đã bắt đầu cuộc chiến này và khiến cuộc bầu cử không thể thực hiện được giờ đây đang đưa ra với thế giới câu chuyện về sự bất hợp pháp của tổng thống vì ông ấy không được bầu lại”.

Các luật sư hiến pháp nói rằng việc gia hạn nhiệm kỳ của Zelenskiy, trong điều kiện thiết quân luật, là hợp pháp.

Ngoại trưởng Baerbock nói thêm rằng hiến pháp của nhiều quốc gia, trong đó có Đức, cấm tổ chức bầu cử trong thời gian thiết quân luật.

11. Hạm đội Hắc Hải của Nga 'có khả năng' mất tàu mang hỏa tiễn cuối cùng ở Crimea

Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia's Black Sea Fleet 'Likely' Lost Its Last Missile Carrier in Crimea”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Thuyền trưởng Trung Tá Dmytro Pletenchuk, phát ngôn nhân Hải Quân, cho biết Hạm đội Hắc Hải của Nga có thể đã mất tàu mang hỏa tiễn cuối cùng ở Crimea.

Pletenchuk nói với Radio Svoboda, cơ quan của Đài Âu Châu Tự do/Radio Liberty của Nga hôm thứ Ba rằng, một cuộc tấn công của Ukraine hôm Chúa Nhật nhằm vào vịnh Sevastopol ở Crimea “có khả năng” đã làm hư hại nghiêm trọng hoặc đánh chìm cả tàu quét mìn Kovrovets lẫn tàu hộ tống Cyclone hay Tsiklon của Nga.

Tàu hộ tống lớp Karakurt Tsiklon gia nhập Hạm đội Hắc Hải vào tháng 7 năm 2023. Vào thời điểm đó, Pletenchuk cho biết nó đã hai lần thất bại trong các cuộc thử nghiệm định kỳ—vào năm 2021 và 2022—và Mạc Tư Khoa đưa nó vào hoạt động “vì họ cần hình ảnh rằng họ đã phóng thứ gì đó”, hồi sinh thứ gì đó, và bổ sung thứ gì đó cho hạm đội của họ.”

Ông nói: “Có khả năng khá cao là hiện tại không còn một tàu mang hỏa tiễn hành trình nào ở Crimea, nếu thông tin về Cyclone được xác nhận. Và vâng, có khả năng như vậy. Và vâng, khả năng ấy rất cao.”

Ông cho biết như trên để trả lời câu hỏi liên quan đến các tường trình của Astra, là phương tiện truyền thông độc lập của Nga, cho rằng cả hai chiến hạm Kovrovets và Tsiklon của Nga đã bị Ukraine đánh chìm.

Ông khẳng định chiến hạm Kovrovets đã chìm. Còn về chiếc Tsiklon, khả năng rất cao là nó cũng đã chìm nhưng Hải Quân Ukraine vẫn đang chờ kết quả từ cơ quan tình báo quân đội Ukraine,, gọi tắt là HUR.

Ông nói thêm, “Sơ bộ, chúng ta đang nói về thực tế là rất có thể có tổng cộng hai chiến hạm đã bị trúng đạn. Nhưng chúng tôi vẫn đang chờ kết quả.”

Kyiv cho biết 1 Tháng Ba tàu chiến của Nga ở Hắc Hải đã bị đánh chìm hoặc bị vô hiệu hóa kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu. Ukraine đã tìm cách làm cạn kiệt hạm đội quý giá của Tổng thống Vladimir Putin như một phần trong nỗ lực đảo ngược việc Nga sáp nhập Crimea năm 2014, nơi đóng vai trò là trung tâm hậu cần trung tâm của Mạc Tư Khoa cho các lực lượng của nước này ở miền nam Ukraine.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy Nga đã di dời một số tàu của Hạm đội Hắc Hải khỏi cảng ở Crimea để tránh thiệt hại thêm sau các cuộc tấn công thành công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn hành trình của Ukraine.

Những bức ảnh từ tháng 10 năm ngoái cho thấy hạm đội đang chạy trốn từ Sevastopol đến Novorossiysk ở miền nam nước Nga khi Ukraine nhắm vào các tàu của Mạc Tư Khoa. Các tàu cũng đang hướng tới cảng hải quân Nga ở thành phố Feodosia, nằm xa hơn về phía đông trên Bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập.

Hình ảnh vệ tinh từ tháng trước, được chia sẻ bởi nhà nghiên cứu tình báo nguồn mở MT Anderson, dường như cho thấy Hạm đội Hắc Hải phần lớn đã từ bỏ các căn cứ hải quân lớn ở Crimea.

Tháng trước, Nga cho biết đến cuối năm nay Hạm đội Hắc Hải sẽ nhận được 3 tàu lớp Karakurt “để tăng cường tiềm năng chiến đấu của Hải quân”.

12. Tổng thống Zelenskiy nói về tranh chấp tính hợp pháp: Nhiệm kỳ của tôi vẫn chưa kết thúc

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết trong cuộc phỏng vấn ngày 21 Tháng Năm với Reuters rằng ông tiếp tục giữ chức tổng thống do tình trạng thiết quân luật.

“Nhiệm kỳ 5 năm của tôi vẫn chưa kết thúc,” Zelenskiy nói với Reuters. “Nó vẫn tiếp tục do thiết quân luật.”

Nếu thiết quân luật không được áp dụng, cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo đã được tổ chức vào ngày 31 tháng 3 năm 2024 và nhiệm kỳ của Zelenskiy sẽ kết thúc vào ngày 20 tháng 5. Nhưng Ukraine đã ban hành thiết quân luật sau khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào ngày 24 tháng 2, 2022. Đạo luật Thiết quân luật cấm rõ ràng các cuộc bầu cử tổng thống, quốc hội và địa phương.

Một số người chỉ trích Zelenskiy cho rằng Hiến pháp không cho phép kéo dài nhiệm kỳ tổng thống của ông dưới tình trạng thiết quân luật. Họ lập luận rằng ông không còn là tổng thống hợp pháp vào ngày 20 tháng 5.

Tuy nhiên, các luật sư hiến pháp hàng đầu phản đối tuyên bố này, cho rằng Hiến pháp cho phép gia hạn như vậy.

Nhiệm kỳ của Zelenskiy lẽ ra đã hết trong tháng này nhưng ông ấy vẫn ở lại. Nga muốn sử dụng điều đó để tuyên truyền.

Zelenskiy cũng nói rằng “rất khó để đánh giá các hoạt động của tôi trong 5 năm này” và “bây giờ điều đó sẽ không còn hợp đạo đức nữa”.

Zelenskiy cho biết ông rất vui khi được làm tổng thống của một quốc gia không né tránh những hiểm nguy và rủi ro.

“Người Ukraine đã chiến đấu vì những gì thân thiết với trái tim họ. Nhưng nó chưa kết thúc, và đây chưa phải là kết thúc của câu chuyện. Tôi tin rằng chúng ta cần phải cùng nhau tiến về phía trước, đến đích cuối cùng thắng lợi”, ông nói.

Vào tháng 3, ông Zelenskiy cho biết trong một cuộc phỏng vấn với hãng truyền thông Ý Rai 1 rằng cuộc bầu cử tổng thống phải hoãn lại vì việc tổ chức bầu cử trong tình trạng thiết quân luật đòi hỏi phải có những thay đổi trong luật pháp Ukraine.

Tổng thống cũng cho biết chính phủ Ukraine phải bảo đảm các điều kiện cho 7 triệu người Ukraine đi bỏ phiếu ở nước ngoài cũng như cho các binh sĩ đang phục vụ ở tiền tuyến.

Vào tháng 5, Zelenskiy đã ký thành luật gia hạn thiết quân luật và tổng động viên từ ngày 14 tháng 5 đến ngày 11 tháng 8.