Hàng năm, vào Mùa Vọng và Mùa Chay, Đức Hồng Y Raniero Cantalamessa, giảng thuyết viên Phủ Giáo Hoàng có bài giảng tĩnh tâm trước Giáo triều Rôma.
Bài giảng thứ Tư của Đức Hồng Y trong Mùa Chay năm nay có tựa đề: Ta là sự sống lại và là sự sống.
Nguyên bản tiếng Ý có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Trong phần chú giải của chúng ta về những tuyên bố long trọng “Ta Là” của Chúa Kitô trong Tin Mừng Thánh Gioan, chúng ta đã đến Chương 11, chương hoàn toàn tập trung vào cảnh Ladarô sống lại. Lời dạy mà Gioan muốn truyền đạt cho Giáo hội với bố cục khôn ngoan của chương này có thể được tóm tắt ở ba điểm:
Điểm thứ nhất: Chúa Giêsu làm cho bạn Ngài là Ladarô sống lại (Ga 11:1-44).
Điểm thứ hai: Việc Ladarô sống lại khiến Chúa Giêsu bị kết án tử hình (11:47-50):
Vậy các thượng tế và các người Pha-ri-sêu triệu tập Thượng Hội Đồng và nói: “Chúng ta phải làm gì đây? Người này làm nhiều dấu lạ. Nếu chúng ta cứ để ông ấy tiếp tục, mọi người sẽ tin vào ông ấy, rồi người Rôma sẽ đến phá huỷ cả nơi thánh của ta lẫn dân tộc ta.” Một người trong Thượng Hội Đồng tên là Cai-pha, làm thượng tế năm ấy, nói rằng: “Các ông không hiểu gì cả, các ông cũng chẳng nghĩ đến điều lợi cho các ông là: thà một người chết thay cho dân còn hơn là toàn dân bị tiêu diệt.”
Điểm thứ ba: Cái chết của Chúa Giêsu sẽ làm cho tất cả những ai tin vào Người sống lại (11:51-53). Thực ra, Thánh sử đã bình luận:
Điều đó, ông không tự mình nói ra, nhưng vì ông là thượng tế năm ấy, nên đã nói tiên tri là Đức Giêsu sắp phải chết thay cho dân, và không chỉ thay cho dân mà thôi, nhưng còn để quy tụ con cái Thiên Chúa đang tản mác khắp nơi về một mối. Từ ngày đó, họ quyết định giết Đức Giêsu
Tóm lại, sự sống lại của Ladarô gây ra cái chết của Chúa Giêsu; cái chết của Chúa Giêsu làm cho tất cả những ai tin vào Người sống lại!
* * *
Bây giờ chúng ta có thể tập trung vào những lời tự mặc khải có trong văn cảnh:
Chúa Giêsu nói với chị: “Em chị sẽ sống lại”. Martha nói với Ngài: “Con biết em con sẽ sống lại vào ngày sau cùng”. Chúa Giêsu nói với cô: “Ta là sự sống lại và là sự sống; ai tin Ta thì dù có chết cũng sẽ sống” (11:23-25).
“Ta là sự sống lại!” Chúng ta tự hỏi: Chúa Giêsu đang nói đến sự phục sinh nào? Martha nghĩ đến sự sống lại cuối cùng. Chúa Giêsu không phủ nhận sự phục sinh này “vào ngày sau cùng”, điều mà chính Người đã hứa ở nơi khác (Ga 6:54); nhưng ở đây Người loan báo một điều mới mẻ, đó là sự sống lại bắt đầu ngay bây giờ cho những ai tin vào Người. Thánh Augustinô bình luận: “Chúa đã chỉ cho chúng ta sự sống lại của người chết xảy ra trước cuộc sống lại cuối cùng. Và đó không phải là sự sống lại giống như sự sống lại của Ladarô, hay con trai của bà góa thành Na-in, người được sống lại để rồi lại chết một lần nữa”.
Như chúng ta có thể thấy, ý tưởng về sự phục sinh thiêng liêng và hiện sinh diễn ra ở đời này nhờ đức tin, không hề xa lạ trong truyền thống Kitô giáo. Điều mới lạ xảy ra khi có người muốn biến nó thành ý nghĩa duy nhất của lời Chúa Giêsu. Quan điểm của Bultmann đã được nhiều người biết đến, mặc dù hiện nay phần lớn đã lỗi thời, nhưng nó từng là một cơn thịnh nộ khi tôi nghiên cứu thần học. Theo ông, sự phục sinh mà Chúa Giêsu nói đến ám chỉ một sự phục sinh hiện sinh, một sự thức tỉnh lương tâm, dựa trên đức tin. Chúng ta đang ở trong ranh giới của “lời kêu gọi quyết định” mơ hồ và “quyết định cho Thiên Chúa”, mà ông giản lược gần như toàn bộ sứ điệp Tin Mừng.
Nhưng Thánh Gioan dành toàn bộ hai chương trong Phúc âm của mình để nói về sự phục sinh thực sự, về thể xác của Chúa Giêsu, cung cấp một số thông tin chi tiết nhất về sự kiện đó. Vì vậy, đối với thánh nhân, không chỉ “do Chúa Giêsu” đã sống lại từ cõi chết, mà còn là chính con người của Ngài nữa!
Sự sống lại hiện tại không thay thế sự sống lại cuối cùng của thân xác; đúng hơn, nó là sự bảo đảm của nó. Nó không làm cho sự phục sinh của Chúa Kitô từ ngôi mộ trở nên vô ích, mà đúng hơn là dựa chính xác vào đó. Chúa Giêsu có thể nói “Ta là sự sống lại” bởi vì Người là Đấng Phục Sinh! Trước Thánh Gioan, chính Tông đồ Phaolô đã khẳng định mối liên hệ không thể tách rời giữa đức tin Kitô giáo và sự phục sinh thực sự của Chúa Kitô. Việc ghi nhớ những lời sâu sắc của ông với tín hữu Cô-rinh-tô luôn là điều hữu ích và kịp thời:
Nếu Đức Kitô đã không trỗi dậy, thì lời rao giảng của chúng tôi trống rỗng, và cả đức tin của anh em cũng trống rỗng. Thế ra chúng tôi là những chứng nhân giả của Thiên Chúa, bởi vì đã chống lại Thiên Chúa mà làm chứng rằng Người đã cho Đức Kitô trỗi dậy, trong khi thực sự Người đã không cho Đức Kitô trỗi dậy, nếu quả thật kẻ chết không trỗi dậy. Vì nếu kẻ chết không trỗi dậy, thì Đức Kitô cũng đã không trỗi dậy. Mà nếu Đức Kitô đã không trỗi dậy, thì lòng tin của anh em thật hão huyền, và anh em vẫn còn sống trong tội lỗi của anh em (1 Cô-rinh-tô 15:14-17).
Chính Chúa Giêsu đã cho thấy sự phục sinh của Người như một dấu chỉ tuyệt vời về tính xác thực của sứ mệnh của Người. Đối với những đối phương xin Ngài một dấu lạ, Ngài đã đưa ra một câu trả lời khó có thể gán cho ai khác ngoài chính Chúa Giêsu:
Người đáp: “Thế hệ gian ác và ngoại tình này đòi dấu lạ. Nhưng chúng sẽ không được dấu lạ nào, ngoài dấu lạ ngôn sứ Giôna. Quả thật, ông Giôna đã ở trong bụng kình ngư ba ngày ba đêm thế nào, thì Con Người cũng sẽ ở trong lòng đất ba ngày ba đêm như vậy (Mt 12:39-40).
Đối thủ của Ngài biết rõ rằng Giôna không ở mãi trong bụng cá voi mà sau ba ngày vị ngôn sứ đã thoát ra khỏi nó.
Trong bài suy niệm trước, tôi đã nói về thành kiến của những người không có đức tin đối với đức tin, điều này cũng rõ ràng không kém những gì họ trách móc những người có đức tin. Thực ra, họ khiển trách các tín hữu vì không thể khách quan, vì đức tin ngay từ đầu đã áp đặt lên họ kết luận mà họ phải đi tới mà không nhận ra rằng điều tương tự cũng đang xảy ra giữa họ. Nếu bạn bắt đầu từ giả định rằng Chúa không tồn tại, rằng điều siêu nhiên không tồn tại và phép lạ là không thể xảy ra, thì kết luận mà bạn đạt được cũng đã được đưa ra ngay từ đầu, và do đó, theo nghĩa đen, là một sự phán xét đầy thành kiến.
Sự phục sinh của Chúa Kitô là trường hợp mẫu mực nhất về điều này. Không có sự kiện nào trong thời cổ đại được chứng minh bằng nhiều bằng chứng trực tiếp như sự kiện này. Một số chứng tá đó bắt nguồn từ những nhân cách có tầm trí tuệ như Saolô người Tắcxô, người trước đây đã đấu tranh quyết liệt chống lại niềm tin này. Ông cung cấp một danh sách chi tiết các nhân chứng, một số người trong số họ vẫn còn sống và có thể dễ dàng bác bỏ ông (1 Cô-rinh-tô 15:6-9).
Những khác biệt về địa điểm và thời gian của những lần hiện ra được đưa ra mà không nhận ra rằng sự trùng hợp không được hoạch định về sự kiện trung tâm là bằng chứng về sự thật lịch sử của nó, chứ không phải là sự phủ nhận nó. Không có “sự hòa hợp được thiết lập trước” trong trường hợp này! Trước khi được viết ra, các sự kiện trong cuộc đời Chúa Giêsu đã được truyền miệng trong hai thập kỷ, và những biến thể và điều chỉnh bên lề trong câu chuyện ban đầu là điển hình của mọi sự truyền miệng trong một cộng đồng đang sống và đang mở rộng.
Tất nhiên, những lần hiện ra không phải là bằng chứng duy nhất về sự phục sinh của Chúa Kitô. Thánh Gioan Kim Khẩu có một trang nổi tiếng mà không một cuộc điều tra phê bình hiện đại nào có thể bác bỏ được. Trong bài giảng cho mọi người, ngài nói:
Làm sao mà mười hai người nghèo, và cả những người ngu dốt, đã sống cả đời trên sông hồ, lại có thể đảm nhận một công việc như vậy? Họ, những người có lẽ chưa bao giờ đặt chân đến một thành phố hay quảng trường, làm sao họ có thể nghĩ đến việc đối mặt với cả trái đất? […] Đúng hơn, chẳng phải họ nên tự nhủ: “Trong đời ông ấy đã không chinh phục được một quốc gia nào và chúng ta, chỉ với tên tuổi của ông ấy, mà dám chinh phục cả thế giới sao?” Sẽ không phải là điều điên rồ nếu thực hiện một nhiệm vụ như vậy hay thậm chí chỉ nghĩ về nó sao? Do đó, rõ ràng là nếu họ không nhìn thấy Ngài sống lại và không có bằng chứng không thể chối cãi về sức mạnh của Ngài, thì họ sẽ không bao giờ dám đối mặt với rủi ro như vậy.
Đối với tất cả những bằng chứng này, người không có đức tin chỉ có thể phản đối niềm tin rằng sự sống lại từ cõi chết là một điều gì đó siêu nhiên và siêu nhiên không tồn tại. Và đây chính xác là gì nếu không phải là một sự phán xét trước và một “tiên nghiệm”?
Thánh Augustinô viết: “Fides christianorum revio Christi est” – “Đức tin của người Kitô hữu là sự phục sinh của Chúa Kitô”. Và ngài nói thêm: “Mọi người đều tin rằng Chúa Giêsu đã chết, ngay cả những kẻ đáng ghét cũng tin điều đó, nhưng không phải ai cũng tin rằng Ngài đã sống lại và bạn không phải là một Kitô hữu nếu bạn không tin điều này.” Đây là điều thực sự mà qua đó “Giáo hội đứng vững hay sụp đổ”. Trong Sách Tông Đồ Công Vụ, các Tông đồ được định nghĩa đơn giản là “những nhân chứng về sự sống lại” (Cv 1:22; 2:32). Đây là lý do tại sao thật đáng giá để làm mới lại đức tin của chúng ta vào điều đó, trước khi cử hành nó trong phụng vụ của chúng ta sau một vài tuần nữa.
* * *
Chỉ bây giờ, sau khi tái khẳng định sự kiện lịch sử về Sự Phục Sinh của Chúa Kitô, chúng ta mới có thể dành sự chú ý của mình vào ý nghĩa hiện sinh của lời Chúa Giêsu: “Ta là sự sống lại và là sự sống”.
Bình luận về cảnh những người chết sống lại và hiện ra ở Giêrusalem vào lúc Chúa Kitô chịu chết (Mt 27:52-53), Thánh Lêô Cả viết: “Hãy để những dấu chỉ về sự phục sinh trong tương lai hiện ra ngay bây giờ trong Thành Thánh, nghĩa là, trong Giáo Hội, và những gì phải được thực hiện trong thân xác một ngày nào đó, giờ đây có thể được thực hiện trong trái tim.”
Cách tốt nhất để hiểu ý nghĩa của sự phục sinh của trái tim là xem sự phục sinh về mặt thể xác của Chúa Giêsu đã tạo ra điều gì, về mặt thiêng liêng, trong cuộc đời của các Tông đồ. Thánh Phêrô bắt đầu Thư Thứ Nhất của mình bằng những lời cao cả này:
Chúc tụng Thiên Chúa là Thân Phụ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta! Do lượng hải hà, Người cho chúng ta được tái sinh để nhận lãnh niềm hy vọng sống động, nhờ Đức Giêsu Kitô đã từ cõi chết sống lại, để được hưởng gia tài không thể hư hoại, không thể vẩn đục và tàn phai. Gia tài này dành ở trên trời cho anh em (1 Pr 1:3–4)
Điều kỳ lạ là từ “hy vọng” lại vắng mặt trong lời rao giảng của Chúa Giêsu. Các Tin Mừng kể lại nhiều câu nói của Ngài về đức tin và lòng bác ái nhưng không có lời nào về hy vọng, ngay cả khi - như chúng ta sẽ thấy sau này - tất cả những lời rao giảng của Ngài đều công bố rằng có sự sống lại từ cõi chết và một cuộc sống vĩnh cửu. Ngược lại, sau lễ Phục sinh, chúng ta thấy ý tưởng và tình cảm hy vọng bùng nổ theo đúng nghĩa đen trong lời rao giảng của các Tông đồ. Chính Thiên Chúa được gọi là “Thiên Chúa của niềm hy vọng” (Rm 15:13). Lời giải thích cho việc thiếu vắng những câu nói về niềm hy vọng trong Tin Mừng rất đơn giản: Chúa Kitô đã chết và sống lại trước. Từ cõi chết sống lại, Người khai mở nguồn hy vọng; Ngài đã khai mở chính đối tượng của niềm hy vọng, đó là cuộc sống với Thiên Chúa vượt trên cái chết.
Chúng ta hãy thử xem niềm hy vọng dâng trào có thể tạo ra điều gì trong đời sống tâm linh của chúng ta. Sách Tông Đồ Công Vụ kể lại những gì đã xảy ra một ngày nọ tại cửa đền thờ Giêrusalem được gọi là “Cửa Đẹp” (Cv 3:2). Một người què nằm đó xin bố thí. Một ngày nọ, Thánh Phêrô và Thánh Gioan đi ngang qua, và chúng ta biết chuyện gì xảy ra tiếp theo. Người què, được chữa lành, nhảy dựng lên và cuối cùng, không biết anh ta đã bị bỏ rơi ở đó bao nhiêu năm, anh ta cũng đi qua cánh cửa đó và vào đền thờ “nhảy lên ca ngợi Thiên Chúa” (Cv 3:1–9).
Điều gì đó tương tự cũng có thể xảy ra với chúng ta về niềm hy vọng. Về mặt tâm linh, chúng ta thường thấy mình ở vị trí của người què trước ngưỡng cửa đền thờ; trơ lì và lãnh đạm, như thể bị tê liệt trước khó khăn. Nhưng ở đây niềm hy vọng thần linh đi ngang qua chúng ta, được Lời Chúa mang theo, và cũng nói với chúng ta, như Phêrô nói với người què và Chúa Giêsu nói với người bại liệt: “Hãy đứng dậy và đi!” (Mc 2:11). Và chúng ta đứng dậy và cuối cùng bước vào trung tâm của Giáo hội, sẵn sàng đảm nhận một lần nữa các nhiệm vụ và trách nhiệm một cách vui vẻ. Đây là những phép lạ hàng ngày của niềm hy vọng. Nó thực sự là một phép lạ vĩ đại; nó khiến hàng ngàn người què đứng dậy được, hàng ngàn lần. Quả thực—như Tiên Tri Isaia đã nói với chúng ta—nó mang đôi cánh đại bàng vào chân họ và khiến con người bước đi mà không vấp ngã.
Điều phi thường về niềm hy vọng là sự hiện diện của nó làm thay đổi mọi thứ, ngay cả khi bề ngoài không có gì thay đổi. Tôi có một ví dụ nhỏ về điều này trong cuộc sống của chính tôi. Tôi là người chịu lạnh nhiều hơn nóng. Bây giờ, ở Ý, vào tháng 3, đầu mùa xuân, nhiệt độ ít nhiều giống như cuối tháng 10 và đầu tháng 11. Thế nhưng tôi nhận thấy cái lạnh tháng Ba khiến tôi đỡ chán nản hơn cái lạnh tháng Mười Một. Tôi tự hỏi tại sao và cuối cùng đã tìm ra câu trả lời. Cái lạnh của tháng 11 là cái lạnh vô vọng vì chúng ta đang hướng tới mùa đông. Cái lạnh tháng ba là cái lạnh hy vọng!
* * *
Thư gửi tín hữu Do Thái so sánh niềm hy vọng với “cái neo chắc chắn và vững chắc của cuộc đời chúng ta”. Chắc chắn và vững chắc vì nó không được ném xuống đất mà ở trên trời, không phải trong thời gian mà là trong cõi đời đời, “bên kia bức màn thánh điện” (Dt 6:18–19). Hình ảnh hy vọng này đã trở thành kinh điển. Nhưng chúng ta cũng có một hình ảnh khác của niềm hy vọng, theo một nghĩa nào đó, trái ngược với hình ảnh trước: đó là cánh buồm. Nếu chiếc mỏ neo là thứ mang lại cho con thuyền sự an toàn và giữ cho nó vững vàng giữa sóng nước lay động thì cánh buồm là thứ giúp con thuyền chuyển động và tiến lên trên biển.
Thông qua cả hai điều này, niềm hy vọng được thể hiện, cả trong con thuyền của Giáo hội lẫn trong cuộc sống của chúng ta. Nó thực sự giống như một cánh buồm thu gió và không có tiếng động, biến nó thành động lực đưa con thuyền ra khơi hoặc vào bờ tùy theo nhu cầu. Giống như cánh buồm trong tay của một thủy thủ giỏi có thể sử dụng bất kỳ cơn gió nào, từ bất kỳ hướng nào, thuận lợi hay bất lợi, để đưa con thuyền đi theo hướng mong muốn, hy vọng cũng vậy.
Trước hết, niềm hy vọng trợ giúp chúng ta trong hành trình thánh hóa cá nhân. Ở những người thực hiện nó, niềm hy vọng trở thành nguyên tắc chính của sự tiến bộ tâm linh. Niềm hy vọng luôn cảnh giác để khám phá những “cơ hội tốt lành” mới, luôn là điều gì đó có thể làm được. Vì vậy, nó không cho phép họ ổn định trong tình trạng hâm hẩm và lười biếng. Hy vọng hoàn toàn trái ngược với những gì đôi khi người ta nghĩ; không phải một tâm trạng nội tâm đẹp đẽ và thơ mộng khiến bạn mơ mộng và xây dựng những thế giới tưởng tượng.
Ngược lại, nó rất cụ thể và thực tế; nó dành thời gian để đặt các nhiệm vụ phải hoàn thành trước mặt bạn. Khi ở trong một tình huống nhất định, hoàn toàn không có gì để làm – triết gia Kierkegaard viết – thì, vâng, đó sẽ là sự tê liệt và tuyệt vọng. Nhưng niềm hy vọng, khi nhìn vào sự vĩnh hằng, luôn thấy rằng có thể làm được điều gì đó để cải thiện tình hình: làm việc chăm chỉ hơn, vâng lời hơn, khiêm tốn hơn, hành xác hơn.
Khi bạn muốn nói với chính mình “Không còn gì để làm nữa,” (lại là Kierkegaard đang nói), hy vọng sẽ xuất hiện và nói với bạn “Hãy cầu nguyện!” Bạn trả lời “Nhưng tôi đã cầu nguyện!” và hy vọng sẽ nói “Cầu nguyện lần nữa!” Và ngay cả khi hoàn cảnh trở nên vô cùng khó khăn, đến mức dường như thực sự không còn gì để làm, niềm hy vọng vẫn hướng bạn đến một nhiệm vụ: đó là kiên trì đến cùng và không mất kiên nhẫn.
Những mục tiêu này được triết gia tin tưởng nhấn mạnh là những mục tiêu đòi hỏi khắt khe, thậm chí hết sức anh hùng. Rõ ràng là những nỗ lực của chúng ta không thể thực hiện được mà chỉ nhờ vào ân sủng của Thiên Chúa, Đấng đến trợ giúp chúng ta và không để chúng ta cô đơn.
Trong Tân Ước, niềm hy vọng có một mối quan hệ đặc biệt với sự kiên nhẫn. Nó trái ngược với sự thiếu kiên nhẫn, vội vàng, của “mọi thứ và bây giờ”. Đó là liều thuốc giải độc cho sự chán nản. Nó giữ cho ước muốn tồn tại. Nó cũng là một nhà sư phạm tuyệt vời theo nghĩa là nó không chỉ ra mọi thứ cùng một lúc—tất cả những gì cần làm hoặc có thể làm—mà đưa ra trước mặt bạn từng khả năng một. Cô ấy chỉ cho “bánh mì hàng ngày”. Nó phân phối nỗ lực và do đó giúp bạn có thể thực hiện được.
Kinh Thánh liên tục làm sáng tỏ sự thật này – hoạn nạn không làm mất đi hy vọng mà còn làm tăng thêm: “ai gặp gian truân thì quen chịu đựng; ai quen chịu đựng, thì được kể là người trung kiên; ai được công nhận là trung kiên, thì có quyền trông cậy.”(Rô-ma 5:3–4). Hy vọng cần hoạn nạn cũng như ngọn lửa cần gió để tăng cường sức mạnh. Những lý do phàm trần cho hy vọng phải chết đi, hết lý do này đến lý do khác, vì lý do thực sự không thể lay chuyển là sự xuất hiện của Thiên Chúa.
Nó xảy ra như khi hạ thủy một con tàu. Điều cần thiết là giàn giáo đỡ con tàu một cách nhân tạo khi nó đang được xây dựng phải được dỡ bỏ và tất cả các đạo cụ khác nhau phải được dỡ bỏ lần lượt để nó có thể cất cánh và nổi tự do trên mặt nước. Hoạn nạn loại bỏ khỏi chúng ta mọi “sự nắm giữ” và dẫn chúng ta đến niềm hy vọng duy nhất nơi Thiên Chúa. Nó dẫn đến trạng thái hoàn hảo bao gồm niềm hy vọng khi dường như không còn hy vọng gì nữa (Rô-ma 4:18) - nghĩa là tiếp tục hy vọng bằng cách tin cậy vào lời Chúa đã từng phán, ngay cả khi mọi lý do hy vọng của con người đã biến mất. Đó là niềm hy vọng của Đức Maria dưới thập giá. Lòng đạo đức bình dân không sai khi kêu cầu Đức Maria với danh hiệu Mater Spei, mẹ của niềm hy vọng.
Tác dụng củng cố niềm hy vọng này được mô tả rất hay trong đoạn văn sau của Tiên Tri Isaia:
Thanh niên thì mệt mỏi, nhọc nhằn, trai tráng cũng ngả nghiêng, lảo đảo.
Nhưng những người cậy trông ĐỨC CHÚA thì được thêm sức mạnh.
Như thể chim bằng, họ tung cánh.
Họ chạy hoài mà không mỏi mệt,
và đi mãi mà chẳng chùn chân.
(Is 40:30–31)
Lời tiên tri là câu trả lời cho lời than thở của những người nói: “Số phận của tôi bị Chúa giấu kín”. Thiên Chúa không hứa loại bỏ những lý do mệt mỏi và kiệt sức, nhưng Ngài ban niềm hy vọng. Tình hình vẫn như cũ, nhưng hy vọng mang lại sức mạnh để vượt lên trên nó. Nó thực sự giống như được khoác lên mình đôi cánh.
Trong sách Khải Huyền, chúng ta đọc rằng “Con rồng thấy mình bị ném xuống đất, liền đuổi theo người phụ nữ đã sinh con trai. Nhưng người đàn bà được ban cho đôi cánh đại bàng lớn để có thể bay đến chỗ của mình trong sa mạc” (Kh 12:13-14). Nếu hình ảnh đôi cánh chim đại bàng được lấy cảm hứng từ văn bản Isaia, thì điều này có nghĩa là toàn thể Giáo hội đã được ban cho đôi cánh hy vọng lớn lao để với đôi cánh đó, Giáo hội có thể, mọi lúc, thoát khỏi sự tấn công của sự dữ, và vượt qua mọi khó khăn.
Chúng ta kết thúc bằng việc lắng nghe lời kêu cầu của Thánh Phaolô gửi đến Thiên Chúa để ủng hộ các tín hữu ở Rôma ở cuối Bức Thư của ngài, như nó có ý nghĩa dành cho chúng ta trong chính thời điểm này:
Xin Thiên Chúa là nguồn hy vọng, ban cho anh em được chan chứa niềm vui và bình an nhờ đức tin, để nhờ quyền năng của Thánh Thần, anh em được tràn trề hy vọng. (Rô-ma 15:13)
1.Augustinô, Về Tin Mừng Gioan, 19,9.
2.W. Marxsen, Sự phục sinh của Chúa Giêsu thành Nazareth, Luân Đôn, 1970.
3.Cf. JDG Dunn, Christian in the Making, tập 3, Grand Rapids, Mich, 2003, được tổng hợp trong A new Perspective on Jesus, Grand Rapids, Mich 2005.
4.John Chrysostom, Hom. 1 Cô-rinh-tô, 4, 4 (PG 61, 35 s.).
5.Augustinô, Enarr. Thánh Vịnh, 120,6.
6.Søren Kierkegaard, Công trình của tình yêu, Phần II, số. 3.
Source:Cantalamessa