1. Putin tuyên bố các cuộc tấn công hôm thứ Hai là để đáp trả cuộc tấn công cầu Crimea nhưng Ukraine khẳng định rằng chúng đã được lên kế hoạch từ nhiều ngày trước

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết các cuộc tấn công hỏa tiễn hôm thứ Hai vào Kyiv và các thành phố khác của Ukraine là để đáp trả những gì ông ta mô tả là hành động “khủng bố” của Kyiv, khi đề cập đến vụ tấn công cầu Kerch nối Nga và Crimea hôm thứ Bảy, mà ông đổ lỗi cho “đặc vụ” Ukraine.

Ông nói: “Đơn giản là không thể để yên cho những tội ác kiểu này,” ông nói thêm rằng quyết định tấn công các thành phố của Ukraine được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Nga đưa ra đề xuất.

Phát biểu tại một cuộc họp của hội đồng an ninh Nga, ông Putin cũng cho biết Nga sẽ đáp trả quyết liệt bất kỳ mối đe dọa nào tiếp theo. Ông nói: “Phản ứng của Nga sẽ rất quyết liệt và quy mô của nó sẽ tương ứng với mối đe dọa đối với Liên bang Nga”.

Tình báo quân sự Ukraine cho biết kể từ đầu tháng 10, Nga đã lên kế hoạch cho các cuộc tấn công hỏa tiễn hôm thứ Hai vào các thành phố của Ukraine.

Quân đội Nga vào ngày 2 và 3 tháng 10 “đã nhận được chỉ thị từ Điện Cẩm Linh để chuẩn bị các cuộc tấn công hỏa tiễn lớn vào các cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine”, cơ quan tình báo của Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết trong một tuyên bố.

Tuyên bố cho biết tiếp rằng: “Các đơn vị công binh của không quân chiến lược và tầm xa của quân xâm lược Nga đã nhận lệnh chuẩn bị tấn công hỏa tiễn ồ ạt. Các cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng và các khu vực trung tâm của các thành phố đông dân cư Ukraine đã được xác định là mục tiêu.”

Nga đã phóng tổng cộng 84 hỏa tiễn hành trình nhằm vào các mục tiêu trên khắp Ukraine hôm thứ Hai, gây ra cái chết của 11 người và hơn 60 người bị thương.

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba đã nói rằng những tuyên bố của Putin liên quan đến vụ tấn công cầu Kerch là “vô nghĩa”.

Ngoại trưởng Ukraine, Dmytro Kuleba, đã phản pháo lại những phát biểu mới nhất của Vladimir Putin và nói rằng Tổng thống Nga không “bị kích động” tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn tầm xa nhằm vào Ukraine. Trước khi có vụ nổ ở cầu Crimea, ngày nào Nga cũng pháo kích và không kích vào thường dân vô tội.

Putin đang tấn công Ukraine bởi vì ông ta “tuyệt vọng” và đang sử dụng “khủng bố hỏa tiễn để cố gắng thay đổi nhịp độ chiến tranh có lợi cho mình”, Kuleba nói trong một loạt các tweet.

2. Phản ứng của cộng đồng quốc tế về vụ tấn công hỏa tiễn của Nga

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã lên tiếng chỉ trích “các cuộc tấn công khủng khiếp và bừa bãi của Nga vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine.”

Stoltenberg cho biết ông đã nói chuyện với Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba.

Ông nói thêm rằng NATO “sẽ tiếp tục hỗ trợ những người dân Ukraine dũng cảm chiến đấu chống lại sự xâm lược của Điện Cẩm Linh trong thời gian cần thiết”.

Các đồng minh Âu Châu đã lên án các cuộc không kích của Nga nhằm vào Kyiv và các thành phố lớn khác của Ukraine vào sáng thứ Hai.

“Bị sốc sâu sắc trước các cuộc tấn công của Nga vào dân thường ở Kyiv và các thành phố khác ở Ukraine. Những hành vi như vậy không có chỗ đứng trong thế kỷ 21. Tôi lên án những hành động như thế bằng những từ ngữ mạnh mẽ nhất có thể,” người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh Âu Châu, Josep Borrell nói.

“Chúng tôi sát cánh với Ukraine. Hỗ trợ quân sự bổ sung từ Liên Hiệp Âu Châu đang được tiến hành,” Borrell nói.

Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo đã tweet rằng “việc bắn phá Kyiv và các mục tiêu dân sự ở nhiều thành phố khác là một hành động đáng lên án của Nga”.

Ông nói thêm: “Đây là một sự leo thang bạo lực không thể chấp nhận được đã củng cố quyết tâm của Bỉ trong việc hỗ trợ người dân Ukraine và cuộc chiến dũng cảm của họ vì một quốc gia tự do và có chủ quyền”.

Bộ trưởng Quốc phòng Christine Lambrecht cho biết Đức sẽ chuyển giao chiếc đầu tiên trong số 4 hệ thống phòng không IRIS-T SLM cho Ukraine trong vòng vài ngày tới.

Trong một tuyên bố, Lambrecht nói:

Vụ bắn hỏa tiễn mới vào Kyiv và nhiều thành phố khác cho thấy tầm quan trọng của việc cung cấp các hệ thống phòng không cho Ukraine một cách nhanh chóng.

Các cuộc tấn công của Nga bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái là hành động khủng bố đặc biệt khi nó xảy ra với là dân thường. Đó là lý do tại sao chúng tôi hiện đang cung cấp hỗ trợ, đặc biệt là với các loại vũ khí phòng không.

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Đức cho biết, lãnh sự quán Đức ở Kyiv đã bị tấn công trong cuộc tấn công hỏa tiễn của Nga.

Trong khi đó, Bộ Ngoại Giao Rumani cho biết hỏa tiễn rơi cách Đại Sứ quán của họ chỉ có 850m.

Charles Michel, chủ tịch Hội đồng Âu Châu, nhận xét rằng:

Các cuộc tấn công khủng khiếp của Nga nhằm vào Kyiv và các thành phố khác trên khắp Ukraine cho thấy sự tuyệt vọng của Điện Cẩm Linh. Những cuộc tấn công bừa bãi vào dân thường là tội ác chiến tranh. Chúng tôi cam kết hỗ trợ Ukraine và buộc chế độ Nga phải chịu trách nhiệm. Chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề này với các đối tác G7 của chúng tôi.

Các thành viên của Nhóm G7 và tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskiy, sẽ tổ chức các cuộc đàm phán khẩn cấp về tình hình Ukraine vào ngày mai, một phát ngôn viên của chính phủ Đức đã xác nhận.

Thủ tướng Olaf Scholz đã nói chuyện qua điện thoại với Zelenskiy và bảo đảm với ông “về sự đoàn kết của Đức và các nước G7 khác”, họ nói.

3. Quân đội Ukraine đang ở bên ngoài thị trấn quan trọng Svatove trong vùng Luhansk

Theo Serhiy Hayday, người đứng đầu chính quyền quân sự Ukraine của khu vực Luhansk, quân đội Ukraine đang chuẩn bị cho những bước tiến sâu hơn vào Luhansk do Nga nắm giữ.

Trong bản báo cáo hôm thứ Hai 10 tháng 10, ông Hayday lên tiếng thừa nhận những bức ảnh chụp quân đội Ukraine bên ngoài thị trấn Stelmakhivka ở Luhansk, cách đồn lũy xung yếu Svatove chưa đầy 20 km về phía tây bắc.

Các cuộc phản công mới của Ukraine vào Luhansk đã được thực hiện nhờ việc tái chiếm lãnh thổ nhanh chóng trong những tuần qua, đặc biệt là việc tái chiếm Lyman ở vùng Donetsk.

Toàn bộ khu vực Luhansk được Cẩm Linh tuyên bố là lãnh thổ của Nga, sau khi cưỡng bức sáp nhập. Nhưng trong những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đã tiếp cận khu vực từ nhiều hướng, sau các cuộc tấn công thành công của họ ở Kharkiv và Donetsk.

Phóng viên của thông tấn xã Al Jazeera đi theo quân Ukraine ghi nhận thi thể của các binh sĩ Nga nằm rải rác khắp các ngôi làng vừa được tái chiếm khi cuộc chiến ở miền đông Ukraine đang trở nên gay gắt và các lực lượng của Kyiv cố gắng tiến vào khu vực Luhansk.

Hàng nghìn binh sĩ Nga đã tháo chạy tán loạn khỏi khu vực giới tuyến vào hôm Chúa Nhật, để lại sự tàn phá lớn. Hố bom, xe cộ cháy rụi và xác người nằm ngổn ngang dọc các con đường dẫn về mặt trận phía đông.

Sau khi quân Nga rút lui khỏi thị trấn Torske ở vùng Donetsk, người ta thấy quân phục Nga được treo trong những ngôi nhà bỏ hoang mà binh lính từng trú đóng.

Lính Nga đã được thấy nhan nhãn trên các đường phố của thị trấn Torske chỉ vài ngày trước, nhưng họ đã bị thay thế bởi quân đội Ukraine tuần tra trên đường phố.

“Thật là khủng khiếp. Không có sự sống. Những người hàng xóm của chúng tôi đã rời đi và những người lính Nga đã chiếm nhà của họ “, Antonina, một người hưu trí ở Torske, nói với Al Jazeera. “Nhưng khi quân Nga bỏ đi, họ chạy hối hả và hoảng loạn trên đường phố.”

Dima, một nông dân, mô tả sự thay đổi nhanh chóng khi các lực lượng Nga tháo chạy khỏi thị trấn của anh ta.

“Chúng tôi đã ngồi trong tầng hầm của mình trong ba đến bốn ngày để sống sót,” Dima nói. “Có rất nhiều pháo kích, và sau đó họ chạy trốn vào rừng.”

Torske cách thị trấn Lyman vừa được tái chiến khoảng 15 km về phía đông. Charles Stratford của Al Jazeera cho biết các khu vực xung quanh ngôi làng đã bị “nghiền thành bột bởi đạn nổ”, để lại các phương tiện bị phá hủy, một số có xác bên trong, dọc theo con đường đến Kreminna, nơi các lực lượng Nga đang cố thủ.

Trên một cây cầu hư hỏng, thi thể của hai người Nga đang treo lơ lửng trên thành của một chiếc xe buýt học sinh bị nổ tung và ruồi bu đầy trong khi âm thanh của những vụ nổ vang lên ở phía xa.

Trong khi đó, các lực lượng Ukraine đang tiếp tục tiến tới Kreminna do Nga chiếm đóng và vào khu vực Luhansk. Vũ khí phương Tây đã giúp quân đội Ukraine giành lại nhiều lãnh thổ hơn trong tháng qua so với những gì lực lượng Nga chiếm được trong 5 tháng.

Cuộc tiến công đã làm suy yếu tuyên bố từ Điện Cẩm Linh vào đầu tháng này rằng họ đã chính thức sáp nhập Donetsk, láng giềng Luhansk và các khu vực phía nam của Zaporizhia và Kherson.

4. Cựu chỉ huy Nga chỉ trích các chiến lược tấn công Ukraine của Nga là 'Hoàn toàn vô nghĩa'

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia's Ukraine Offensive 'Absolutely Senseless': Ex-Military Leader”, nghĩa là “Cựu chỉ huy Nga chỉ trích các cuộc tấn công Ukraine của Nga là 'Hoàn toàn vô nghĩa'“. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Các hành động liên tục của Nga ở Ukraine đã bị một cựu lãnh đạo quân đội Nga coi là “vô nghĩa”.

Được các tờ báo như The Guardian gọi là “người theo chủ nghĩa dân tộc cực hữu”, Igor Girkin trước đây phục vụ trong quân đội Nga với tư cách là sĩ quan Cục An ninh Liên bang, đóng một vai trò trong các hoạt động dẫn đến việc sáp nhập Crimea. Sau đó, ông cũng là thủ lĩnh trên thực tế của các lực lượng ly khai ở Donbas, một khu vực ly khai đang tranh chấp ở miền Đông Ukraine đã trở thành tâm điểm của cuộc xâm lược năm 2022. Cuối cùng, ông đã rời khỏi chức vụ sau khi chiếc máy bay của hãng hàng không Malaysia bị bắn rơi trong khu vực.

Viết dưới bí danh của mình, Igor Ivanovich Strelkov, Girkin đã đăng lên tài khoản Telegram của mình vào Chúa Nhật, những bình luận về sự phát triển trong cuộc xung đột Ukraine và chỉ trích chiến thuật của quân đội Nga. Ông bắt đầu với quan sát rằng Lực lượng vũ trang Ukraine tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo vào Belgorod, một khu vực của Nga có đường biên giới với thành phố Kharkiv của Ukraine. Ông nói, mặt trận này trong cuộc xung đột, “đã trở nên toàn diện - gần như ở cấp độ Donetsk”.

“Thay vì cố gắng đẩy kẻ thù ra khỏi biên giới một lần nữa sau cuộc 'tái tập hợp' được thực hiện vào tháng 9, quân đội của chúng ta tiếp tục tiến hành các hành động tấn công hoàn toàn vô nghĩa về mọi mặt và kèm theo đó là những tổn thất nặng nề trên hướng Bakhmut và phía tây của Donetsk, mà kẻ thù, tập trung các lực lượng tấn công chính trên các mặt trận khác, đã không chú ý đến nhiều,” Girkin viết.

“Tập hợp lại” mà Girkin đề cập là một cuộc phản công thành công ở khu vực Kharkiv của lực lượng Ukraine vào đầu tháng 9, giải phóng một số khu vực quan trọng trước đây bị Nga chiếm đóng. Nó đánh dấu một trong những thành công lớn nhất cho những người bảo vệ Ukraine, và là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực xâm lược của Nga.

Girkin đã đưa ra những dự đoán bi quan nghiêm trọng về cuộc xâm lược sau thất bại ở Kharkiv, dự đoán rằng các lực lượng Nga cuối cùng sẽ thất bại ở Ukraine.

“Cuộc chiến ở Ukraine sẽ tiếp tục cho đến khi Nga thất bại hoàn toàn”, Girkin đăng trên Telegram sau cuộc phản công. “Chúng ta đã thua rồi, phần còn lại chỉ là vấn đề thời gian.”

Kể từ đó, các lực lượng Nga tiếp tục đối mặt với những thất bại. Vào cuối tháng 9, các lực lượng Ukraine đã đánh đuổi lực lượng chiếm đóng của Nga ra khỏi thành phố Lyman, nằm trong khu vực Donetsk đang tranh chấp. Vào sáng thứ Bảy, một vụ nổ đã làm rung chuyển Cầu Eo biển Kerch quan trọng về mặt chiến lược, nối Crimea với đất liền Nga, khiến các phần của nó sụp đổ. Trong khi Ukraine chưa chính thức công nhận vụ việc, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gọi đây là “một hành động khủng bố”.

Newsweek đã liên hệ với các quan chức Nga để đưa ra bình luận.

5. Putin gọi vụ nổ Crimea là 'khủng bố' trong khi lo ngại về hạt nhân gia tăng

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Calls Crimea Blast 'Terrorism' as Concerns of Nuclear Escalation Grow”, nghĩa là “Putin gọi vụ nổ Crimea là 'khủng bố' trong khi lo ngại về hạt nhân gia tăng”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm Chúa Nhật nói rằng vụ nổ làm hư hỏng cầu Eo biển Kerch - nối Nga với bán đảo Crimea do Nga chiếm đóng - là một “hành động khủng bố” do các quan chức Ukraine thực hiện.

“Không có nghi ngờ. Đây là một hành động khủng bố nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự cực kỳ quan trọng”, theo Reuters. ông Putin nói như trên trong một bài phát biểu qua liên kết video. “Điều này do các cơ quan mật vụ đặc biệt của Ukraine nghĩ ra, thực hiện và ra lệnh.”

Chưa có ai đứng ra nhận trách nhiệm về vụ tấn công. Tuy nhiên, các giới chức Ukraine đã chế giễu và ăn mừng vụ nổ.

Phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, nói rằng “việc phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự là minh chứng cho bản chất khủng bố của Ukraine.”

Tuyên bố của ông Putin hôm Chúa Nhật được đưa ra trong bối cảnh các quan chức phương Tây trong những ngày gần đây đã bày tỏ lo ngại về mối đe dọa hạt nhân do Mạc Tư Khoa gây ra. Trong bài phát biểu hôm thứ Năm, Tổng thống Joe Biden nói rằng Putin “không nói đùa” về những lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật gần đây, đồng thời cảnh báo một quyết định như vậy có thể dẫn đến “Armageddon”.

“Ông ấy không nói đùa khi nói về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật hoặc vũ khí sinh học và hóa học, bởi vì quân đội của ông ấy, có thể nói được, là hoạt động kém cỏi đáng kể,” Biden nói. “Tôi không nghĩ có khả năng dễ dàng sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật mà không kết thúc với Armageddon.”

Biden nói thêm rằng lời nói của Putin đã khiến thế giới có nguy cơ bị hủy diệt hạt nhân cao nhất kể từ Cuộc khủng hoảng hỏa tiễn Cuba năm 1962, một giai đoạn căng thẳng suýt dẫn đến chiến tranh giữa Mỹ và Liên Xô sau khi người ta phát hiện ra rằng Liên Xô đã bí mật triển khai vũ khí hạt nhân cho đảo quốc này.

Đáp lại phát biểu của nhà lãnh đạo Nga, Tướng quân đội Mỹ về hưu Mark Hertling cho biết trên Twitter: “Quân đội hoặc một đại diện của tòa án quốc tế sẽ có thể nói một cách chắc chắn rằng liệu đó có thực sự là một cuộc tấn công quy ước được lên kế hoạch cẩn thận và thực hiện chính xác nhằm vào các mục tiêu quân sự chiến lược hợp lệ hay vào một địa điểm vô phương tự vệ. Putin có thể không nhận ra những điều đó.”

Anton Gerashchenko, một cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, đã trích dẫn một tweet hôm thứ Bảy từ tác giả Stephen King.

“Tôi chỉ có thể trích dẫn @StephenKing để trả lời điều này: Sau chín tháng giết người và trong nhiều trường hợp tra tấn thường dân; sau khi san bằng toàn bộ thị trấn; Người Nga gọi việc thổi bay cây cầu là 'khủng bố'...” ông viết.

Sau vụ nổ trên cầu eo biển Kerch, Gerashchenko nói với Newsweek hôm thứ Bảy rằng nguy cơ “rất cao” là Putin sẽ leo thang cuộc tấn công vào Ukraine. Ông kêu gọi phương Tây cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine để chống lại người Nga.

“Khả năng leo thang từ phía Putin là rất cao. Chúng tôi yêu cầu cung cấp cho chúng tôi nhiều vũ khí hơn. Chúng tôi không yêu cầu chiến đấu cho chúng tôi,” anh nói. “Chính phủ của các bạn không nên chờ đợi và giữ tất cả vũ khí, đạn dược và phương tiện trong kho. Hãy gửi tất cả cho Ukraine để chúng tôi có thể kết thúc chiến tranh”.

Newsweek đã liên hệ với các bộ ngoại giao Ukraine và Nga để đưa ra bình luận.

Trong khi đó, Julia Davis, một phụ trách chuyên mục của The Daily Beast và là người sáng tạo ra Russian Media Monitor, hôm Chúa Nhật đã đăng video quay cảnh các chuyên gia truyền hình nhà nước Nga thảo luận về vụ tấn công. Andrey Kartapalov, người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng của Duma Quốc gia, cho biết cây cầu “không chỉ là một vật thể quân sự” mà còn là một “biểu tượng của niềm tự hào của nước Nga”.

“Họ đang tấn công các biểu tượng”, ông nói trước khi đề cập đến Moskva, một tàu chiến của Nga mà các quan chức Ukraine tuyên bố là đã đánh chìm bằng hỏa tiễn vào tháng Tư. Tuy nhiên, Nga không chính thức tuyên bố rằng con tàu đã bị tấn công bởi người Ukraine và thay vào đó nói rằng con tàu bị chìm sau một vụ hỏa hoạn trên tàu khiến kho đạn phát nổ.

“Trong khi đó, trên kênh truyền hình nhà nước Nga, người ta đang vẽ nên sự song song giữa cây cầu Crimea, tàu chiến Moskva và Putin, như các biểu tượng chính của nước Nga. Họ chắc hẳn đã quên những lời nói dối của chính họ về Moskva. Mọi người đang được thúc giục đoàn kết xung quanh Putin và hành quân vào trận chiến khi được kêu gọi,” Davis viết trên Twitter.