1. Quân Nga bỏ chạy ở Vuhlehirska

Trong bản báo cáo sáng thứ Sáu 15 tháng 7, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết trên hướng Donetsk, Lực lượng vũ trang Ukraine lại gây thêm tổn thất cho quân xâm lược Nga và buộc họ phải rút lui.

Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine nhận định rằng quân Nga tiếp tục chịu những tổn thất lớn ở Ukraine, khiến tinh thần và tình trạng tâm lý của họ càng giảm sút. Số binh sĩ và sĩ quan Nga cố gắng tránh các cuộc chiến bằng mọi cách không ngừng tăng lên.

Tối thứ Tư, quân đội Nga đã cố gắng cải thiện vị trí chiến thuật của họ gần Verkhniokamianske và Kamianka, đồng thời muốn chiếm Nhà máy Nhiệt điện Vuhlehirska. Tuy nhiên, trong ngày thứ Năm quân trú phòng Ukraine đã gây tổn thất cho đối phương bằng hỏa lực chính xác và buộc các binh sĩ Nga bỏ chạy khỏi Vuhlehirska.

Theo hướng Sloviansk, quân trú phòng Ukraine cũng đã đẩy lui thành công một cuộc tấn công của đối phương gần làng Kurulka.

Trên hướng Kharkiv, quân xâm lược Nga đang cố gắng duy trì các biên giới và vị trí đã chiếm được trước đó. Đối phương sử dụng xe tăng, súng cối, đại bác và pháo phản lực để nổ súng vào nhiều khu định cư trong vùng Kharkiv nhưng không mở các cuộc tấn công lấn chiếm.

Quân đội Nga tiến hành các cuộc không kích gần Petrivka và đã tiến hành trinh sát đường không bằng máy bay không người lái Orlan-10 gần các khu định cư như Vasylenkove và Shevchenkove. Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine nhận định có thể quân Nga sẽ mở cuộc tấn công vào hai khu định cư này trong những ngày tới

2. Hỏa tiễn Nga tấn công Vinnytsia: Số người nhập viện tăng lên 71

Hậu quả của vụ tấn công hỏa tiễn vào Vinnytsia, 117 người phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế, 71 người phải nhập viện.

“Tính đến 21h thứ Năm 14 tháng 7, 23 người trong đó có 3 trẻ em đã thiệt mạng và 71 người phải nhập viện vì các vết thương nghiêm trọng,” Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết như trên.

Cô cho biết hôm thứ Năm 14/7, quân Nga đã tấn công trung tâm thành phố Vinnytsia bằng hỏa tiễn hành trình Kalibr, được chúng phóng từ một tàu ngầm ở Hắc Hải. Hai hỏa tiễn đã bị Lực lượng Không quân của Lực lượng vũ trang Ukraine bắn rơi.

3. Zelenskiy kêu gọi cộng đồng quốc tế công nhận Nga là một “quốc gia khủng bố” sau vụ tấn công Vinnytsia

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy kêu gọi cộng đồng quốc tế chính thức công nhận Nga là một quốc gia khủng bố trong bài phát biểu hàng đêm của ông hôm thứ Năm sau vụ tấn công Vinnytsia.

“Nga đã thể hiện thái độ xem thường của mình đối với luật pháp quốc tế, đối với Âu Châu và toàn bộ thế giới văn minh,” Zelenskiy nói.

Ông nói thêm, “Thành ra, không ai có thể nghi ngờ rằng một Tòa án đặc biệt về sự xâm lược của Nga đối với Ukraine là cần thiết, và càng sớm càng tốt.”

Phát biểu của Zelenskiy được đưa ra sau khi hỏa tiễn tấn công thành phố Vinnytsia hôm thứ Năm. Ông nói rằng trong số 23 người thiệt mạng có ba trẻ em dưới 10 tuổi.

Tổng thống kêu gọi tịch thu “tất cả tài sản và quỹ của Nga ở tất cả các nước trên thế giới” để bồi thường “cho các nạn nhân của khủng bố Nga”.

Ông Zelenskiy nhấn mạnh rằng: “Cần phải thực hiện càng sớm càng tốt những hạn chế như vậy đối với xuất khẩu năng lượng của Nga, điều này sẽ không cho phép những kẻ khủng bố trang trải chi phí của chúng với cái giá phải trả của cộng đồng quốc tế”.

Theo Zelenskiy, con số thương vong cuối cùng vẫn đang được làm rõ vì “việc rà phá các mảnh vỡ đang diễn ra” và “hàng chục người được liệt kê là mất tích.”

“Một trong những hỏa tiễn đã phá hủy trung tâm y tế Neuromed. Có người bên trong.”

Tổng thống nói rằng trong số những người thiệt mạng có một bé gái 4 tuổi tên là Liza và nói thêm rằng mẹ của cô bé “hiện đang trong tình trạng nguy kịch.”

Zelenskiy nói: “Nước Nga đã kết liễu cuộc đời của cô gái vào đúng lúc một hội nghị về tội ác chiến tranh của Nga đang diễn ra ở Hà Lan, ở The Hague.

4. Thổ Nhĩ Kỳ thông báo thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine

Thổ Nhĩ Kỳ đã công bố một thỏa thuận với Ukraine, Nga và Liên Hiệp Quốc nhằm nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine bị Nga chặn, nâng cao triển vọng chấm dứt bế tắc khiến hàng triệu người có nguy cơ chết đói.

Hôm thứ Tư, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thỏa thuận sẽ được ký kết khi các bên gặp lại vào tuần tới và sẽ bao gồm các biện pháp kiểm soát chung để kiểm tra ngũ cốc tại các cảng và Thổ Nhĩ Kỳ bảo đảm an toàn cho các tuyến đường xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine ở Hắc Hải.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ thành lập một trung tâm điều phối với Ukraine, Nga và Liên Hiệp Quốc về xuất khẩu ngũ cốc. Chánh văn phòng của tổng thống Volodymyr Zelenskiy, Andriy Yermak, đã viết trên Twitter: “Nhiệm vụ của trung tâm điều phối sẽ là thực hiện giám sát chung và điều phối hàng hải an toàn ở Hắc Hải.”

Trong bài phát biểu hàng ngày của mình, Zelenskiy, Tổng thống Ukraine, cho biết: “Chúng tôi thực sự đang nỗ lực đáng kể để khôi phục nguồn cung cấp thực phẩm cho thị trường thế giới. Và tôi biết ơn Liên Hiệp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ vì những nỗ lực tương ứng của họ”.

Ukraine, quốc gia bị Nga xâm lược vào tháng 2, trước đó đã nói rằng một thỏa thuận đã ló dạng “chỉ còn hai bước nữa” khi Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức các cuộc đàm phán bốn bên tại Istanbul.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, António Guterres, cho biết “một bước tiến quan trọng” đã được thực hiện nhằm phục hồi hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine nhưng cảnh báo rằng “hiện nay sẽ cần nhiều công việc kỹ thuật hơn để hiện thực hóa tiến độ ngày nay”.

“Hôm nay là một bước quan trọng và thực chất, một bước trên con đường đi đến một thỏa thuận toàn diện”. Ukraine và Nga đã cho thấy họ có thể nói chuyện, nhưng “về vấn đề hòa bình, chúng ta vẫn còn một chặng đường dài phía trước,” ông nói với các phóng viên ở New York.

Không có bình luận ngay lập tức từ Ukraine hay Nga, cả hai đều nằm trong số các nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới.

5. Nga tấn công đến những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội chỉ trích cuộc chiến của Putin

Theo báo cáo hôm thứ Ba của Bloomberg, một số người có ảnh hưởng trên mạng xã hội Nga sống ở các quốc gia khác đã bị buộc tội hình sự theo “luật tin tức giả” mới của Nga sau khi họ lên tiếng phản đối cuộc chiến ở Ukraine,

Bloomberg trích dẫn các cuộc phỏng vấn và các tài liệu của tòa án Nga cho thấy nhiều người Nga đang sinh sống ở nước ngoài chỉ trích cuộc xâm lược Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bị buộc tội. Cơ quan này cho biết họ không thể thống kê chính xác số lượng người Nga sống ở nước ngoài bị tấn công cho các hoạt động trên mạng xã hội, nhưng họ đã nêu tên một số người có ảnh hưởng và các nhà bình luận chính trị đã bị kết án tù hoặc sẽ phải đối mặt với cáo buộc khi trở về quê hương của họ.

Vào tháng 3, Quốc hội Nga đã thông qua một đạo luật hình sự hóa việc phát tán “tin tức giả” về quân đội Nga, được Putin nhanh chóng ký. Luật mới này quy định rằng người dân và các tổ chức báo chí có thể bị trừng phạt vì những lời lẽ gây hiểu lầm về cuộc xâm lược Ukraine, bao gồm cả việc sử dụng các thuật ngữ như “chiến tranh” cho cái mà Nga gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt”. Những người bị truy tố có thể phải đối mặt với mức án 15 năm tù.

“Nếu bạn nói bất cứ điều gì về bất cứ tội lỗi nào của quân đội Nga, họ sẽ cố gắng tiêu diệt bạn”, Michael Nacke nói với Bloomberg. Anh là một nhân vật có ảnh hưởng trên YouTube được cho là sẽ phải đối mặt với 5 đến 10 năm nếu anh ta quay trở lại Nga.

Hồi tháng 3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký một đạo luật trừng phạt các công dân Nga đăng thông tin sai lệch về quân đội nước này. Một báo cáo hôm thứ Hai cho biết luật này đang được sử dụng để trừng phạt những người nước ngoài đăng tải những thông điệp phản chiến trên mạng xã hội.

Theo Bloomberg, những người bị tấn công vì các bài đăng trực tuyến bao gồm các nhà hoạt động chính trị như Violetta Grudina - một đồng minh của nhà phê bình Putin bị bỏ tù Alexei Navalny - người bị buộc tội hồi tháng trước vì bị cáo buộc phát tán thông tin sai lệch trên mạng xã hội về quân đội của Putin. Nhưng các nhà hoạt động và nhà báo không phải là mục tiêu duy nhất của Điện Cẩm Linh; Bloomberg cho biết nhà văn khoa học viễn tưởng Dmitry Glukhovsky và người có ảnh hưởng về nấu ăn và phong cách sống Veronika Belotserkovskaya cũng đã bị buộc tội vì các nội dung liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.

Roskomnadzor, cơ quan kiểm duyệt truyền thông của Điện Cẩm Linh, được cho là đã gây áp lực lên các công ty truyền thông. Bloomberg báo cáo rằng họ đã xem các email được gửi từ nhóm pháp lý của các mạng xã hội yêu cầu một số người dùng Nga lấy tài liệu sau khi Roskomnadzor gửi yêu cầu chính thức.

Một chiến thuật được báo cáo khác được các công tố viên Nga sử dụng để cắt giảm các chỉ trích trên internet là chụp mũ một số người có ảnh hưởng trên mạng xã hội là “đặc vụ nước ngoài”. Bloomberg đã viết rằng trong số những người nước ngoài được chỉ định là đặc vụ nước ngoài có các nhà báo, blogger và các nhà hoạt động. Sau khi những người này bị coi là “điệp viên nước ngoài”, họ phải thêm tuyên bố từ chối trách nhiệm vào các bài đăng và video của mình nếu không sẽ phải đối mặt với cáo buộc hình sự nếu quay trở lại Nga.

Phát ngôn nhân của nhóm nhân quyền OVD-Info nói với Bloomberg rằng tuyên bố từ chối trách nhiệm của những người bị cáo buộc là “điệp viên nước ngoài” có thể khiến các nhà quảng cáo không làm việc với những người có ảnh hưởng và do đó cắt đứt doanh thu của họ.

6. Iran phủ nhận việc gửi máy bay không người lái cho Nga

Iran đã đáp trả các cáo buộc của Mỹ rằng Tehran đã sẵn sàng gửi các máy bay không người lái có vũ trang đến Nga trong bối cảnh Mạc Tư Khoa đang tham chiến ở Ukraine; nhưng nhấn mạnh rằng mặc dù không có thỏa thuận nào gần đây được thực hiện, nhưng mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa hai nước vẫn còn nguyên vẹn.

Điện Cẩm Linh hôm thứ Ba thông báo rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ công du Tehran vào tuần tới. Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani trả lời câu hỏi của Newsweek về tuyên bố của cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc Jake Sullivan hôm thứ Hai rằng “Chính phủ Iran đang chuẩn bị cung cấp cho Nga tới vài trăm máy bay không người lái, bao gồm cả các máy bay không người lái có khả năng mang vũ khí, trong một thời hạn khẩn cấp”.

Kanaani trả lời rằng “sự hợp tác giữa Cộng hòa Hồi giáo Iran và Liên bang Nga có từ trước khi chiến tranh Ukraine bắt đầu và không có sự phát triển cụ thể nào gần đây về vấn đề này”,

Ông nói thêm rằng “lập trường của Cộng hòa Hồi giáo Iran về cuộc chiến Ukraine là hoàn toàn rõ ràng và đã được tuyên bố chính thức hết lần này đến lần khác”

Kanaani, người được bổ nhiệm làm phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran vào tháng trước, cũng cáo buộc Washington đạo đức giả khi phủ nhận thỏa thuận nêu trên, đồng thời cáo buộc rằng Mỹ và các cường quốc đồng minh đã tràn vào Trung Đông bằng vũ khí, bao gồm cả những vũ khí dành cho những quân Nga hàng đầu của Iran, là Israel và Ả Rập Saudi.

“Kanaani cho biết quan chức Mỹ đưa ra tuyên bố như vậy vào thời điểm mà chính phủ Washington và các nước Âu Châu đã biến các nước chiếm đóng và xâm lược, bao gồm cả ở Tây Á thành một kho vũ khí sát thương đa dạng của họ,” tuyên bố cho biết.

“Không nghi ngờ gì nữa, nếu không có những vũ khí đó, những người theo chủ nghĩa Zionist sẽ không thể tiếp tục tội ác, gây hấn và chiếm đóng Palestine trong hơn bảy thập kỷ.”

Hoạt động buôn bán vũ khí của Iran đã bị hạn chế từ lâu bởi một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc được thông qua vào năm 2010 nhằm đáp trả các hoạt động hạt nhân của Tehran, nhưng lệnh cấm đó đã hết hạn vào tháng 10 năm 2020 theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 được ký kết cùng với các cường quốc. Chính quyền của Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump, đơn phương từ bỏ thỏa thuận vào năm 2018, và đã cố gắng gây áp lực để các nước duy trì lệnh cấm không cho Iran xuất khẩu vũ khí, nhưng nỗ lực ấy cuối cùng đã thất bại.

Dưới thời Biden, Mỹ đã tìm cách đàm phán để quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, nhưng không có bước đột phá nào xảy ra sau một loạt các cuộc đàm phán được tổ chức kể từ tháng 4 năm ngoái. Mỹ cũng tiếp tục cảnh báo về mối đe dọa gây ra bởi việc Iran đầu tư vào các khí tài chiến tranh phi hạt nhân, bao gồm cả hỏa tiễn và máy bay không người lái tiên tiến.

Trong cuộc họp báo của mình, ông Sullivan cáo buộc rằng Iran cũng đang “chuẩn bị huấn luyện các lực lượng Nga sử dụng các UAV này với các khóa huấn luyện ban đầu dự kiến sẽ bắt đầu vào đầu tháng 7”.

“Không rõ liệu Iran đã giao bất kỳ máy bay không người lái nào trong số này cho Nga hay chưa,” Sullivan nói thêm, “nhưng đây chỉ là một ví dụ về cách Nga đang tìm kiếm các quốc gia như Iran để tìm kiếm các khả năng cũng đang được sử dụng, tôi có thể nói thêm, hoặc đã được sử dụng trước khi chúng tôi có lệnh ngừng bắn ở Yemen, để tấn công Ả Rập Saudi”.

Khi nói đến Ukraine, Iran đã nhiều lần kêu gọi hòa bình và ngoại giao, nhưng đồng thời cũng lên tiếng tố cáo Nga đổ lỗi cho việc mở rộng các hoạt động quân sự của Mỹ và NATO là nguyên nhân làm gia tăng căng thẳng dẫn đến bùng nổ chiến tranh hồi tháng Hai. Tehran đã chọn bỏ phiếu trắng trước các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc liên quan đến cuộc xung đột.

Nhưng vai trò của Iran đã được chú ý khi nước này trở thành một trung tâm trong thương mại ngày càng tăng giữa Nga và Ấn Độ, quốc gia cũng đã chọn trung lập trong cuộc xung đột Ukraine. Ấn Độ đã tìm cách đầu tư vào cảng Chabahar của Iran và tích hợp nó vào Hành lang Vận tải Bắc Nam Quốc tế dài gần 4.500 dặm sẽ giúp hợp lý hóa đáng kể việc vận chuyển giữa Mạc Tư Khoa và New Delhi.

Mạc Tư Khoa và Tehran cũng đã xây dựng mối quan hệ chiến lược trên các mặt trận khác và quan hệ đối tác của họ chỉ tiến triển khi cả hai cùng can thiệp thay mặt cho chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad ở Syria.

Hôm thứ Ba, Phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nga Maria Zakharova xác nhận rằng ông Putin dự định tới Tehran vào ngày 19/7 và gặp Tổng thống Iran Ebrahim Raisi và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Maria Zakharova nói với các phóng viên: “Các hoạt động sắp xếp đang được tiến hành cho chuyến thăm của tổng thống tới Tehran.”

Hãng thông tấn Cộng hòa Hồi giáo, gọi tắt là IRNA báo cáo hôm thứ Tư rằng “Iran và Nga đã đạt được thành công đáng kể trong việc thúc đẩy quan hệ kinh tế của họ thông qua việc thiết lập các kênh và giao dịch dựa trên tiền tệ quốc gia nhằm lật đổ các lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt đối với cả hai nước.

Iran cũng đã nộp đơn xin gia nhập hai khối quan trọng về an ninh và kinh tế do Nga và Trung Quốc dẫn đầu là Tổ chức Hợp tác Thượng Hải và BRICS. Tehran cũng đã tăng cường quân sự với hai cường quốc này, tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung ở Ấn Độ Dương và tham gia các cuộc thi quân sự đa phương, chẳng hạn như cuộc thi bắn tỉa được gọi là Sniper Frontier sẽ được tổ chức vào tháng tới tại Venezuela.