Tại nhiều nơi trên thế giới, Chúa nhật 3 tháng Giêng vừa qua là Chúa Nhật Lễ Hiển Linh hay còn gọi là Lễ Ba Vua. Tuy nhiên, tại Ý và nhiều nơi khác có truyền thống mừng lễ Hiển Linh vào đúng ngày chính lễ 6 tháng Giêng, thì Chúa nhật 3 tháng Giêng vừa qua là Chúa Nhật thứ Hai sau lễ Giáng Sinh, hôm nay mới là lễ Hiển Linh.
Lúc 10h sáng thứ Tư Lễ Hiển Linh, Đức Thánh Cha đã chủ sự thánh lễ bên trong Đền Thờ Thánh Phêrô.
Trong bài giảng thánh lễ, Đức Thánh Cha nói:
Trong thời đại của chúng ta, điều đặc biệt cần thiết đối với chúng ta, cả với tư cách cá nhân và cộng đồng, là dành nhiều thời gian hơn để thờ phượng. Hơn bao giờ hết, chúng ta cần học cách chiêm ngắm Chúa tốt hơn. Chúng ta đã phần nào đánh mất ý nghĩa của lời cầu nguyện thờ phượng, vì vậy chúng ta phải tái lĩnh hội điều đó một lần nữa, cả trong cộng đồng và trong đời sống thiêng liêng của chúng ta. Hôm nay, chúng ta hãy học một vài bài học hữu ích từ các Đạo Sĩ. Giống như họ, chúng ta muốn sấp mình xuống và thờ phượng Chúa. Phải một lòng một dạ tôn thờ Người, chứ không phải như Hêrôđê đã nói: “xin báo lại cho tôi, để tôi cũng đến bái lạy Người”. Không, sự thờ phượng đó không tốt. Sự thờ phượng của chúng ta phải toàn tâm toàn ý!
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay cung cấp cho chúng ta ba cụm từ có thể giúp chúng ta hiểu đầy đủ hơn ý nghĩa của việc thờ phượng Chúa. Đó là: “ngước mắt lên”, “bắt đầu một cuộc hành trình” và “nhìn”. Ba cụm từ này có thể giúp chúng ta hiểu ý nghĩa của việc trở thành người thờ phượng Chúa.
Cụm từ đầu tiên, ngước mắt lên, đến với chúng ta từ tiên tri Isaia. Đối với cộng đồng Giêrusalem, vừa được trở về sau cuộc lưu đày và thất vọng trước những thử thách và gian khổ lớn lao, tiên tri nói với họ những lời khích lệ mạnh mẽ này: “Ngước mắt nhìn tứ phía mà xem” (60: 4). Vị tiên tri kêu gọi họ gạt bỏ những mệt mỏi và phàn nàn sang một bên, vượt thắng trở ngại của một tầm nhìn hạn hẹp, gạt bỏ sự độc tài của bản thân, sự cám dỗ thường xuyên để rút lui vào bản thân và những mối quan tâm của chính mình. Để thờ phượng Chúa, trước hết chúng ta phải “ngước mắt lên”. Nói cách khác, đừng để bản thân bị giam cầm bởi những bóng ma tưởng tượng bóp nghẹt hy vọng, đừng biến những vấn đề và khó khăn trở thành trung tâm của cuộc đời mình. Điều này không có nghĩa là phủ nhận thực tế, hoặc tự huyễn hoặc bản thân rằng tất cả đều tốt đẹp. Ngược lại, đó là cách thức nhìn các vấn đề và những âu lo theo một cách mới, biết rằng Chúa ý thức về những khó khăn của chúng ta, chú ý đến lời cầu nguyện của chúng ta và không thờ ơ với những giọt lệ chúng ta rơi. Cách nhìn những sự việc, trong đó, bất chấp mọi sự vẫn tiếp tục tin cậy nơi Chúa, làm nảy sinh lòng tri ân con thảo. Khi điều này xảy ra, tâm hồn chúng ta trở nên rộng mở để thờ phượng. Mặt khác, khi chúng ta tập trung hoàn toàn vào các vấn đề và không chịu ngước mắt lên nhìn Chúa, thì nỗi sợ hãi và bối rối len lỏi vào tâm hồn chúng ta, làm nảy sinh sự tức giận, hoang mang, lo lắng và trầm cảm. Khi đó, việc thờ phượng Chúa trở nên khó khăn. Một khi điều này xảy ra, chúng ta cần can đảm thoát ra khỏi vòng vây của những kết luận giả định và nhận ra rằng thực tế vĩ đại hơn chúng ta tưởng tượng rất nhiều. Ngước mắt lên, nhìn xung quanh và xem. Chúa yêu cầu chúng ta trước hết hãy tin cậy nơi Người, vì Người thật sự quan tâm đến mọi người. Nếu Thiên Chúa còn mặc đẹp cho hoa đồng cỏ nội mọc hôm nay, và ngày mai bị ném vào lửa, thì chẳng lẽ Ngài lại không ban cho chúng ta nhiều hơn thế nữa sao? (x. Lc 12:28). Nếu chúng ta ngước mắt lên nhìn Chúa và xem xét mọi sự dưới ánh sáng của Ngài, chúng ta sẽ thấy rằng Ngài không bao giờ bỏ rơi chúng ta. Ngôi Lời đã hóa thành nhục thể (x. Ga 1:14) và luôn ở với chúng ta, mãi mãi (x. Mt 28:20). Luôn luôn.
Khi chúng ta ngước mắt lên nhìn Chúa, những vấn đề trong cuộc sống không biến mất. Không. Nhưng thay vào đó chúng ta cảm thấy chắc chắn rằng Chúa ban cho chúng ta sức mạnh để đối phó với chúng. Sau đó, bước đầu tiên hướng tới thái độ thờ phượng là “ngước mắt lên”. Sự thờ phượng của chúng ta là sự thờ phượng của các môn đệ, những người đã tìm thấy nơi Chúa một niềm vui mới và bất ngờ. Niềm vui thế gian dựa trên sự giàu có, thành công hoặc những điều tương tự, là những điều luôn đặt chúng ta ở trung tâm. Ngược lại, niềm vui của các môn đệ của Chúa Kitô dựa trên sự trung tín của Thiên Chúa, Đấng không bao giờ thất hứa, bất kể những khủng hoảng chúng ta có thể gặp phải. Niềm tri ân con thảo và niềm vui đánh thức trong chúng ta ước muốn thờ phượng Chúa, Đấng luôn trung tín và không bao giờ bỏ rơi chúng ta.
Cụm từ hữu ích thứ hai là bắt đầu một cuộc hành trình. Trước khi có thể tôn thờ Hài nhi ở Bethlehem, các đạo sĩ phải thực hiện một cuộc hành trình dài. Thánh Matthêu kể với chúng ta rằng trong những ngày đó “có mấy nhà Đạo Sĩ từ phương Đông đến Giêrusalem, và hỏi: ‘Đức Vua dân Do thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người’” (Mt 2, 1-2). Một cuộc hành trình luôn bao gồm một sự biến đổi, một sự thay đổi. Sau một chặng đường, chúng ta không còn như xưa. Luôn có điều gì đó mới mẻ ở những người đã thực hiện một cuộc hành trình: họ đã học được những điều mới, gặp gỡ những con người và tình huống mới, và tìm thấy sức mạnh nội tâm giữa những khó khăn và rủi ro mà họ gặp trên đường đi. Không ai thờ phượng Chúa mà không trải nghiệm sự trưởng thành từ bên trong trước khi dấn bước trên một cuộc hành trình.
Chúng ta trở thành những người thờ phượng Chúa qua một quá trình tiệm tiến. Ví dụ, kinh nghiệm dạy chúng ta rằng ở tuổi năm mươi, chúng ta thờ phượng khác với hồi mới ba mươi tuổi. Những ai để cho mình được uốn nắn bởi ân sủng thường tiến bộ theo thời gian: vì thế Thánh Phaolô nói với chúng ta rằng bề ngoài, chúng ta già đi nhưng bản chất bên trong của chúng ta đang được đổi mới mỗi ngày (x. 2 Cr 4:16) khi chúng ta trưởng thành trong sự hiểu biết cách tốt nhất để thờ phượng Chúa. Từ quan điểm này, những thất bại, khủng hoảng và sai lầm của chúng ta có thể trở thành kinh nghiệm học hỏi: thường thì chúng có thể giúp chúng ta ý thức mạnh mẽ hơn rằng chỉ duy có Chúa mới đáng để chúng ta tôn thờ, vì chỉ có Ngài mới có thể thỏa mãn ước muốn sâu xa nhất của chúng ta cho sự sống và vĩnh cửu. Với thời gian trôi qua, những thử thách và khó khăn trong cuộc sống được trải nghiệm trong đức tin sẽ giúp thanh tẩy tâm hồn chúng ta, khiến chúng ta trở nên khiêm nhường hơn và do đó ngày càng cởi mở hơn với Thiên Chúa. Thậm chí ngay cả tội lỗi của chúng ta cũng có thể giúp chúng ta khiêm nhường và cởi mở với Chúa nếu chúng ta ý thức được mình là tội nhân, và ăn năn vì những điều tồi tệ như vậy. “Nhưng tôi đã làm điều này… Tôi đã làm điều nọ…”. Nếu anh chị em tiếp cận những điều đó với đức tin và lòng ăn năn, với quyết tâm hoán cải, chúng sẽ giúp anh chị em trưởng thành. Thánh Phaolô nói rằng mọi thứ, ngay cả tội lỗi của chúng ta, đều có thể giúp chúng ta trưởng thành về đàng thiêng liêng, và giúp chúng ta gặp gỡ Chúa Giêsu. Và Thánh Thomas nói thêm: “etiam mortalia”, ngay cả những tội lỗi khốn nạn nhất, xấu xa nhất. Nếu anh chị em đáp lại với lòng ăn năn, điều đó sẽ giúp anh chị em trong cuộc hành trình hướng tới việc gặp gỡ Chúa và thờ phượng Ngài tốt hơn.
Giống như các Đạo Sĩ, chúng ta cũng phải cho phép mình học hỏi từ cuộc hành trình của cuộc đời, được đánh dấu bởi những bất tiện không thể tránh khỏi trong cuộc lữ hành. Chúng ta không thể để sự mệt mỏi, sa ngã và thất bại làm nản lòng. Thay vào đó, bằng cách khiêm tốn nhìn nhận chúng, chúng ta có thể biến chúng thành những cơ hội để tiến về phía Chúa Giêsu. Cuộc sống không phải là để phô trương khả năng của chúng ta, mà là một cuộc hành trình hướng tới Đấng yêu thương chúng ta. Chúng ta không phô trương các nhân đức của mình trong mỗi bước của cuộc sống chúng ta; đúng hơn, với lòng khiêm nhường, chúng ta nên hành trình hướng về Chúa. Bằng cách nhìn chăm chú vào Chúa, chúng ta sẽ tìm thấy sức mạnh cần thiết để bền đỗ với niềm vui được canh tân.
Và vì vậy chúng ta đến với cụm từ thứ ba: nhìn. Ngước mắt lên; bắt đầu một cuộc hành trình; và rồi nhìn. Thánh sử nói với chúng ta rằng: “Vào nhà, thấy hài nhi và Mẹ Người là bà Maria, họ sấp mình xuống thờ lạy” (Mt 2:10-11). Thờ phượng là một hành động bày tỏ lòng tôn kính dành cho các vị vua và các chức sắc cao trọng. Các đạo sĩ tôn thờ Đấng mà họ biết là vua dân Do Thái (x. Mt 2: 2). Nhưng họ đã thực sự thấy gì? Họ nhìn thấy một hài nhi nghèo hèn cùng với Mẹ Người. Tuy nhiên, những nhà thông thái từ những vùng đất xa xôi này đã có thể nhìn xa hơn những thứ xung quanh thấp hèn đó và nhận ra nơi Hài Nhi đó một sự hiện diện vương giả. Họ có thể “nhìn” vượt lên trên vẻ bên ngoài. Quỳ gối trước Hài Nhi Bethlehem, họ bày tỏ một sự tôn thờ mà trên hết là từ thâm tâm: việc mở những kho báu mà họ đã mang theo làm quà tặng tượng trưng cho sự toàn tâm dâng hiến của họ.
Để thờ phượng Chúa, chúng ta cần phải “nhìn thấu” qua bên ngoài bức màn của những sự hữu hình, mà thường được chứng tỏ là những lừa dối. Hêrôđê và những công dân hàng đầu của Giêrusalem đại diện cho một thế giới nô lệ cho những vẻ bề ngoài và những điều thu hút trước mắt. Họ thấy đó, nhưng họ không thể nhìn thấu được. Vấn đề không phải là họ không tin, không phải như thế; nhưng vấn đề là họ không biết cách nhìn bởi vì họ là những nô lệ cho dáng vẻ bề ngoài và tìm kiếm những gì hấp dẫn. Họ chỉ coi trọng những thứ giật gân, thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng. Tuy nhiên, nơi các Đạo Sĩ, chúng ta thấy một cách tiếp cận rất khác, một cách mà chúng ta có thể định nghĩa là chủ nghĩa hiện thực thần học - một từ rất “cao”, nhưng hữu ích – đó là một cách nhận thức thực tại khách quan của sự vật và dẫn đến nhận thức rằng Thiên Chúa tránh xa mọi sự phô trương. Chúa khiêm nhường, Ngài giống như hài nhi khiêm nhường đó, tránh xa sự phô trương mà thực chất là sản phẩm của thế gian. Đó là một cách “nhìn” vượt lên trên những gì là hữu hình và giúp chúng ta có thể thờ phượng Chúa, Đấng thường bị che khuất trong những hoàn cảnh hàng ngày, trong những người nghèo và những người ở ngoài rìa. Đó là một cách nhìn mọi thứ mà không bị thu hút bởi âm thanh và cuồng nhiệt, nhưng tìm kiếm trong mọi tình huống những điều thực sự quan trọng, và tìm kiếm Chúa. Cùng với Thánh Phaolô, chúng ta “đừng chú tâm đến những sự vật hữu hình, nhưng đến những thực tại vô hình. Quả vậy, những sự vật hữu hình thì chỉ tạm thời, còn những thực tại vô hình mới tồn tại vĩnh viễn”. (2Cr 4:18).
Xin Chúa Giêsu làm cho chúng ta trở thành những người thờ phượng thật, có khả năng thể hiện qua cuộc sống của chúng ta kế hoạch yêu thương của Ngài dành cho toàn thể nhân loại. Chúng ta hãy cầu xin ân sủng sao cho mỗi người chúng ta và toàn thể Hội Thánh biết học cách thờ phượng, tiếp tục thờ phượng, thường xuyên thực hiện lời cầu nguyện tôn thờ này, vì chỉ có Chúa mới đáng được tôn thờ.
Source:Holy See Press Office