Con gà đá của Baláp có thời vô địch. Nhờ con gà này mà Baláp trở thành người giầu có, nổi tiếng trong vùng. Gà của Baláp từ trước đến nay chưa bao giờ thua, chỉ có thắng và thắng. Thắng là Baláp có tiền.

Luật đào thải đâu có trừ gì, kể cả gà của Baláp. Ngày kia nó vươn cổ cao gáy những tiếng dõng dạc mong chiếm ưu thế như nó vẫn gáy trong các trận đấu trước. Gà đối phương nghe tiếng gáy đã nao núng, mất tinh thần, run run chỉ cầm cự được vài ba hiệp ngã gục. Vẫn tiếng gáy đó, thái độ trịnh thượng, chậm chạp, từ tốn. Hôm nay gà Baláp không ngờ đối phương là một tài năng mới, một cao thủ trẻ mới nhập cuộc. Sau vài ba hiệp gà của Baláp biết đối thủ là một kình địch, nó đổi từ thế công sang thế thủ. Thủ mãi, nhảy tới, nhảy lui, rình rập, đảo lòng vòng, thấm mệt, chậm chạp hơn, thỉnh thoảng cũng phóng ra cú đá móc nhưng hụt vào chân không; trong khi đối phương vẫn nhanh nhẹn như mới khởi trận đấu, chưa tỏ vẻ gì mệt mỏi. Đấu càng lâu gà Baláp càng mất ưu thế. Nhờ kinh nghiệm dày dạn chiến trường nó bám sát đối phương dưỡng sức, cầm chừng. Tuy thế sang đến hiệp thứ mười nó ngã gục nằm xụi. Chân đạp phành phạch, rồi chậm dần, chậm dần, xuôi đơ.

Mất con gà Baláp đau khổ vì từ nay cái huy hoàng của những trận đá trở thành dĩ vãng. Quá khứ những ngày oanh liệt ban cho cả chủ lẫn gà nhận được tràng pháo tay dài, hoan hô, cổ võ, câu nói khen thưởng tán dương. Tất cả nay sang tay. Thua cuộc, mất tiền, mất tiếng tăm. Kẻ theo Baláp kiếm chút tiền còm xa lìa, bỏ chàng tâng bốc người khác.

Gà gáy

Tiếng gáy của gà cồ hàng xóm khiến Ba Láp đang ngủ ngồi thốc dậy. Giữa đêm khuya khuắt làm gì mà ngồi thốc như thế. Thưa ám ảnh bởi tiếng gà gáy đêm. Mỗi lần nghe gà cồ gáy Baláp lại nhói tim, tiếc của, tiếc danh vọng, tiếc ngay cả tiếng vỗ tay khen thưởng. Nếu không mua con gà cồ này Baláp vì nó nhói tim chết. Bằng mọi giá phải mua được con gà cồ kia, không để nó làm mình nhói tim ngày đêm.

Càng ngày Baláp càng khổ vì tiếng gáy càng. Bực dọc lắm vì tiếng gáy quấy rầy, trong nhà cũng như ngoài ngõ. Trước khi gáy gà đập cánh lấy đầy hơi buồng phổi rồi vang lên tiếng lanh lảnh. Đã trằn trọc khó ngủ còn bị nó lên tiếng báo sắp nửa đêm, trời gần sáng, sáng rồi, chị gà mái cho trứng mới nó cũng gáy mừng, con mái cục tác, con trống ngậu cả lên.

Baláp sai cô gái lớn hỏi mua gà trống về thịt. Chủ gà lưỡng lự không bán.

Quyết không thua vài ngày sau Baláp sai đi mua lần nữa. Lần này nhắc con trả giá đắt gấp đôi. Người chủ vẫn từ chối.

Càng ngày tiếng gáy càng gây nhức nhối. Baláp đổ quạo trên đầu con. Gần giờ gà gáy đứa nào cũng tìm cách lánh xa vì không may quanh quẩn gần bên dễ mang hoạ lây, trở thành nạn nhân bất đắc dĩ.

Độ hơn tuần sau Baláp lại sai con sang mua gà với giá gấp đôi giá lần trước hy vọng số tiền lớn này chủ gà ham tiền bán. Người con lấm lét trở về tay không. Baláp mắng mua có con gà cũng không xong.

Biết là bị oan nhưng làm sao.

Mấy chị em ngồi tính toán, bàn mưu tính kế mua cho bằng được con gà. Rình rập chờ cho chủ gà đi vắng hai ba chị em kéo sang năn nỉ, to nhỏ với bà chủ. Lúc đầu bà không bán, nhờ món tiền to, bà suy tính hơn thiệt quyết định bán.

Mấy chị em vui mừng xách con gà về làm thịt. Tối hôm đó cả gia đình được bữa cơm ngon, mọi người vui vẻ thoát nạn dịch gà trống gáy.

Gia đình đang ngon cơm, vui vẻ thì nhà hàng xóm kế bên to tiếng, tiếng ông át tiếng bà, rồi tiếng bà át tiếng ông. Hai bên qua lại mấy chị em nháy mắt ngầm liếc, đoán phỏng hai ông bà cãi nhau vì con gà. Ba bốn lần dò hỏi ông không chịu bán, ông ra khỏi nhà bà bán vì giá hời.

Cuộc chiến nào cũng có lúc tàn. Xóm ngõ yên tĩnh được hơn tuần rồi tiếng gáy lại vang lên. Lần này không phải một tiếng mà hai ba tiếng vang cùng lúc. Gà ghen nhau tiếng gáy nên con này vừa ngưng con kia lên tiếng đáp trả. Mấy chị gà mái cũng cục cục khen thưởng làm các chú trống gáy hăng hơn. Sau trận cãi vã người chồng mua về một lúc ba con gà trống.

Yên ổn được vài tuần nay tiếng gáy rầu rĩ trở vể, phiền toái hơn gấp ba lần. Baláp lời ra, tiếng vào chủ gà vẫn làm ngơ. Nhịn được vài ba tuần Baláp lại sai con sang mua gà, mua hết cả ba con. Người con ngập ngừng lên tiếng

- Nếu họ bán gà cho mình rồi họ mua nữa thì sao. Không lẽ mình cứ mua lại gà của họ với giá cắt cổ à?

Baláp trầm ngâm giây lát rồi nói.

- Thôi được giá nào cũng mua với điều kiện họ không được mua gà nữa.

Mấy cô gái lại theo chiến thuật cũ, chờ ông chủ ra khỏi nhà sang năn nỉ bà chủ. Các cô thăm dò mua hết cả ba con gà trống với điều kiện không được mua gà khác về nuôi. Sự việc chưa đi đến đâu thì ông chủ về. Các cô đều nhổm lên định chào ra về nhưng trễ quá rồi. Ông chủ vội lên tiếng.

- Các cô sang định mua gà phải không?

Hỏi trúng tim đen nên chưa biết phải đối đáp làm sao. Hai ông bà chủ gà liếc nhìn nhau lưỡng lự. Ông hắng dặng rồi nói xa, nói gần không muốn bán ba con gà trống. Thấy chồng từ chối, chờ cho ông ngắt lời bà đưa ý.

- Nhà tôi thì không đồng ý bán vì thích mấy con gà lắm, chúng nó lớn mơn mởn đẹp mắt, cần gà trống coi sóc mà mái khỏi quạ đen đến bắt.

Nghe vợ nói thế chồng gật gù, đắc ý. Thấy chồng gật gù đồng ý bà tiếp,

- Tuy nhiên vì tình hàng xóm chúng tôi cũng không muốn để ông nhà buồn đến mất ngủ nên thôi thì tôi đồng ý bán cả ba và sẽ không mua thêm con nào khác đúng như ý ông nhà.

Ông chồng lên tiếng can ngăn nhưng bà vợ nhanh miệng hơn.

- Các cô đưa tiền đây có ông nhà tôi đổi ý thì khó đấy.

Như mở cờ trong bụng cô gái vội móc tiền bỏ lên bàn, không dám kèo nài thêm. Thấy số tiền lớn nằm trên bàn ông không nói nhưng hậm hực vì vợ nhanh trí quá làm ông hụt hẫng.

Các cô vừa trả tiền vừa nhớ lại lần trước cũng chỉ vì bán con gà mà hai ông bà cãi nhau một trận kịch liệt. Lần này bán tới ba con cô sợ gia đình cãi nhau đến ba ngày thì khốn. Cô lên tiếng;

- Cháu hy vọng việc trao đổi này không làm hai bác phiền lòng. Thật cháu cũng lo lắm khi sang hỏi mua gà chỉ sợ hai bác từ chối. May mắn quá hai bác thuận giúp cho cháu thật hết lòng cám ơn. Cám ơn hai bác hiểu cho nỗi khổ tâm của gia đình chúng cháu.

Đợi cho cô gái bước ra khỏi cửa ông lên tiếng.

- Mẹ mày tham tiền quá thấy họ trả giá cao là bán ngay. Tao đã nói xa nói gần rồi mà mẹ mày còn quyết định như thế thật là quá sức.

Bà cãi lại.

- Tôi thấy ông gật đầu đồng ý với những gì tôi nói sao giờ ông còn trách.

Ông lên tiếng.

- Lúc đầu mẹ mày nói theo ý tao nên tao gật đầu, ai dè đâu khúc sau này mẹ mày bẻ ngang, bẻ quẹo làm sai ý. Tao liếc ngang liếc dọc mấy lần mà mẹ mày có để ý đâu.

Thực ra, bà nhìn thấy nhưng cứ lơ đi như không biết để bán xong ba con gà rồi tính sau. Bà không cãi lại, ngồi im lặng nghe. Được thể ông tiếp theo.

- Mẹ mày còn hứa không nuôi gà nữa.

Bà hạ giọng.

- Bố mày hay thật. Tôi hứa là không mua gà về nuôi nữa, còn gà nhà ấp ra thì được nuôi chứ. Tôi có hứa là không nuôi gà nữa đâu.

Như thế cũng là hứa không nuôi chứ còn gì nữa.

- Ông ơi, khổ quá. Tôi định dùng tiền này mua ít quần áo mới vào dịp tết sắp đến, không phải nuôi gà nữa vì ổ gà ấp sắp nở rồi, chỉ vài ba tuần nữa là có đàn gà con. Thế nào cũng có mấy con gà trống con.

Lúc này ông mới nhận biết ý thâm sâu của bà. Thì ra, bà trông vào lũ gà con sắp nở. Ông nhìn bà không nói, bụng nghĩ như vậy.

Mình vẫn có gà gáy mà vẫn giữ được lời hứa không mua gà trống về nuôi nhưng gà nhà ấp ra thì không cấm. Quả là cao kiến. Baláp ngủ yên được mấy tháng, khi đám gà con kia lớn lên nó lại gáy.

Thương gà con

Và ba tuần sau đám gà con xuống ổ. Nhìn gà con Baláp rất thích. Chúng chạy quanh mẹ nó, khi nghe mẹ gọi chúng ào đến chen nhau, có con té lật gọng, lăn cù, rồi vội đứng lên chen lấn tiếp. Tiếng kêu của gà con cũng vui tai. Theo ngày tháng chúng lớn dần, lớn dần. Baláp thích chúng, để ý chúng thay đổi, thay màu lông, mọc cựa, mào gà nhú ra. Ngày ngày Baláp làm quen và mến chúng. Rồi một ngày kia tiếng gà trống gáy, tiếng gáy bập bẹ, đứt quãng, chưa rõ tiếng. Baláp thấy vui tai, thích nghe chúng gáy. Ghiền nghe tiếng gáy của đám gà mới lớn. Baláp nghe chúng gáy ngày, gáy trưa, gáy đêm mà không phiền hà.

Trời vào đông, cơn gió lạnh ào đến giết chết nguyên bầy gà, trống mái, chết sạch sau một đêm. Người biết đầu tiên là Baláp. Đêm rồi không nghe tiếng gà gáy sáng. Chắc hẳn có gì khác lạ. Tự hỏi không lẽ trời lạnh gà không gáy. Sáng sớm ngày hôm sau hung tin đến đàn gà chết sạch vì cơn gió lạnh đầu đông.

Chủ nhà buồn ngây ngất. Bên này vách Baláp cũng đang tiếc đến ngẩn ngơ, nhớ tiếng gà gáy sáng, giấc trưa. Chẳng hay từ ghét đến ghền từ lúc nào.

Hồi tưởng lại

Kí ức trở về, hồi tưởng lại những trận đá gà nhìn đứa nhỏ biết chửi thề trước khi biết nói. Mẹ bồng trên tay, chân chưa đi sõi, nói chưa rõ tiếng nhưng chửi thề dòn khỏi nói. Nó sống trong gia đình lớn, nhỏ mở miệng ra là chửi thề trước nói sau. Cả làng đều như thế. Cả làng ghiền chửi thề.

Tư Móm nổi tiếng nói ngọng, bập bập mãi mới nói được; lạ thay chửi thề thì không, phát tiếng nào ra cũng rõ ràng, cao vót không thể ngờ là nó ngọng. Lần đầu nói sạo bé Hai khổ sở lắm. Bây giờ trái lại phải vất vả lắm mới nói thật vì lọt vào gia đình ít ai nói thiệt. Nói sạo quen không còn thấy ngượng nữa. Lạ nhỉ? Tật xấu thực hành riết không còn cảm thấy xấu nữa. Đó chính là cách ma quỷ bày trò cho ta phạm tội.

Lm Vũđình Tường

TiengChuong.org